Torturatuek aitortza eta erreparaziorako “ekimen irmoak” eskatu dizkiete instituzioei

  • Poliziaren eskutik tortura jasan duten laurehun euskal herritar baino gehiagok Intxaurrondon ohartarazi dute “inpunitatez aritutako erantzule ugari eta isiltasun gehiegi” dagoela oraindik ere. Egiari Zor Fundazioaren agerraldian exijitu dute torturaren “dimentsio osoa” argitara ateratzeko.

Laurehundik gora torturatuk eskatu dute aitortza eta erreparaziorako bidea egiteko. / Argazkia: Ander Iriarte.

2023ko otsailaren 13an - 11:21
Azken eguneraketa: 13:17
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Torturaren Aurkako Egunaren testuinguruan, Intxaurrondon bildu dira laurehundik gora herritar, larunbatean, Egiari Zor Fundazioak deituta. “Euskal Herriko historia hurbileko hainbat unetan tortura geure azalean jasan dugunon testigantza bizia gara”, azaldu dute, karpeta urdinak eskuetan.

Torturatuen aitortza eta erreparaziorako “hutsune nabariak” daudela jakinarazi dute, eta eskatu diete Nafarroako eta EAEko gobernu arduradunei torturaren errealitatea itzaletik argira atera dadin pausoak emateko. “Torturatuen aitortza eta erreparazio sozial, politiko eta instituzionalaren bidean sakontzeko konpromiso eta ekimen irmoak eskatzen ditugu”, zehaztu dute.

Kriminologiaren Euskal Institutuak aurkeztutako txostenei egin diete erreferentzia, eta gogorarazi dute 1960tik gutxienez 4.311 tortura kasu izan direla Araba, Bizkai eta Gipuzkoan, eta beste 1.068 Nafarroan; guztira, gutxienez 5.379. “Kopuru izugarriaz mintzo gara, gurea bezalako herri txiki batentzat, eta horrek euskal herrian modu masibo eta sistematikoan torturatu dutela adierazten du”.

Inpunitatea eta isiltasuna

Azpimarratu dute torturaren ondorio sakonagoak argitzeke daudela eta inpunitatea nagusi dela: “Espainiako Estatuak Guardia Zibila, Polizia Nazionala eta Ertzaintza erabili ditu Euskal Herrian militante politikoak torturatzeko hainbat testuinguru politikotan, eta horrek guztiak erantzuleak ditu, inpunitatez aritutako erantzule ugari eta isiltasun gehiegi oraindik ere”. Salatu dute EAEko torturatuen txostena “kaxoi batean” geratu dela garatu gabe, “ikusezin”, eta Nafarroako txostenari ere “oztopo ugari” jarri dizkiotela publiko egiteko.

Ahotsa.infok bideo honetan bildu du Intxaurrondoko agerraldia:

Karpeta urdinak, tortura azaleratzeko

Egitasmo politiko baten berri ere eman dute: otsailaren 13tik aurrera Karpeta Urdinak dokumentala emango dute hainbat herritan, torturaren errealitatea gizarteratzeko tresna egokia dela iritzita. Karpetaurdinak.eus webgunea ere martxan jarri dute.

Irakurri hemen Karpeta Urdinak dokumentaleko zuzendari Ander Iriarteri egindako elkarrizketa: "Jaurlaritzak baditu 300 arrazoi torturaren gaiarekin jarraitzeko: Ertzaintzaren 300 tortura kasuak"

Torturaren gaia sakonago landu du Xabier Letonak erreportaje honetan: Egia, aitortza eta erreparazioan jarraitzea eskatzen dute torturatuek


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Tortura
2025-07-21 | ARGIA
Egiari Zor-ek NBEren gomendioak betetzea eskatu die Espainiako erakundeei

Egiari Zor elkarteak pozgarritzat hartu du Nazio Batuen Erakundeko Giza Eskubideen Batzordeak Espainiako Estatuaren indarkeriaz egin duen txostena. Elkarteak azpimarratu du txostenak Nafarroako Gobernuak eta Eusko Jaurlaritzak dokumentatutako 5.000 tortura salaketak balioan... [+]


Tortura argitara atera ezinik oraindik Euskal Herrian

Ondo jakina da Euskal Herriak bere buruaren jabe izateko beharrezko duen botere politikoa ukatua duela Espainia eta Frantziako estatuen aldetik. Euskal Herrian, bertan bizi, lan egin eta euskaldun izan nahi duen biztanleriari, herritar gisa bizi-proiektu duin eta ziurra garatu... [+]


Beste bi torturatu aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

Guillermo Garcia eta Ioseba Pagola “giza eskubideen urraketen biktima” izan zirela aitortu du gobernuak. Egiaren Garaia Da plataformak “positiboki” baloratu ditu beste bi aitortza hauek.


Egoi Irisarri: “Grande Marlaskari torturak kontatzen nizkionean, primeran gogoratzen dut nola irribarre batekin entzuten zituen”

Beste 20 pertsonarekin batera, Guardia Zibilaren esku zegoenean pairatu zituen torturak aitortu dizkio Nafarroako Gobernuak. Urrats honetara heltzeko Torturatuen Saretik egindako lan kolektiboa azpimarratu du Euskalerria Irratian. Ziklo baten itxieratzat hartu du aitortza... [+]


Torturaren 21 biktima berri aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.


2025-06-05 | ARGIA
Sorzabalen absoluzioari helegitea jarri dio fiskalak, eta bere kontrako epaiketa errepikatzea eskatu du

Espainiako Auzitegi Goreneko Fiskaltzak, Iratxe Sorzabal atxiloturik egon zenean "tratu gizagabeak" eman zizkiotela aitortzen duen epaia baliogabetzea eskatu du, eta berriz epaitu dezatela nahi du, 1995ean Irunen jarritako lehergailu baten harira.


Tortura zantzuak izan arren, Raul Fuentesen kasua ez duela ikertu gogorarazi diote NBEtik Espainiari

1991n atxilotua izan zenean Espainiako Poliziak Bilboko Komisarian torturatu egin zuela salatu zuen Raul Fuentesek. Espainiako auzitegiek ez zuten salaketa aintzat hartu, besteak beste delitua preskribituta zegoelako. Orain, Nazio Batuen Erakundeko Torturaren Aurkako Batzordeak... [+]


Iratxe Sorzabalen aldeko epaiari helegitea aurkeztuko dio fiskalak

Espainiako Auzitegi Nazionaleko fiskalak kasazio helegitea aurkeztuko du Auzitegi Gorenean, Guardia Zibilak eragindako torturak onartu eta Sorzabal errugabetu zuen epaiaren aurka. Sorzabalek bere burua autoinkulpatu zuen gutuna torturen ondorioz idatzi zuela ebatzi zuen Auzitegi... [+]


40 minutu Iratxerekin

Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]


Sorzabalen epaia oinarri hartuta tortura bidez eraikitako frogak indargabetzeko eskatu du Euskal Herriko Torturatuen Sareak

"Erantzukizun publikoa hartzeko ordua" dela esan du Euskal Herriko Torturatuen Sareak, Auzitegi Nazionalak Iratxe Sorzabal Guardia Zibilak torturatu zuela onartu eta horregatik errugabetu ostean. Eusko Jaurlaritzari eskatu dio EAEko aitortza eta erreparaziorako... [+]


“Bi arnas” dokumentala emitituko du ETB1ek

Iratxe Sorzabalek sufritutako torturen gaineko testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Maiatzaren 20an emango dute dokumentala, 23:40an. Iaztik dago Primeran plataforman ikusgai, baina lehen aldiz emango dute telebistan.


Espainiako Estatuaren “isiltasuna” salatu eta hori egitea “tortura estaltzea” dela azaldu du EH Bilduk

Giza eskubideen urraketa horietan duten erantzukizuna aitortu gabe jarraitzen dutela seinalatu du koalizio subiranistak.


Sorzabalen epai “historikoaren” aurrean torturaren izaera “sistematikoa” azpimarratu eta ekinbide judizialak iragarri dituzte

Larunbatean prentsaurreko bateratua eman dute Egiari Zor Fundazioak, Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokiak eta Iratxe Sorzabalen abokatu Aiert Larrartek. Ostegunean ezagutu zen sententzia mugarria dela adierazi dute hirurek. Larrartek adierazi du Estrasburgoko epaitegira... [+]


2025-05-08 | ARGIA
Iratxe Sorzabal absolbitu du Espainiako Auzitegi Nazionalak, “tratu gizagabeak” pairatu izana aitortuta

Epaiak dio 2001ean Sorzabalek egindako autoinkulpazioa "tratu txarren ondorioa" izan zela, eta beraz, "baliogabea" dela. 1995ean Irunen lehergailu bat jarri izanagatik atxilotu zuten 2001ean, eta bost egunez inkomunikatuta atxiki zuten, gogorki torturatuz.


Eguneraketa berriak daude