Tortura zantzuak izan arren, Raul Fuentesen kasua ez duela ikertu gogorarazi diote NBEtik Espainiari

  • 1991n atxilotua izan zenean Espainiako Poliziak Bilboko Komisarian torturatu egin zuela salatu zuen Raul Fuentesek. Espainiako auzitegiek ez zuten salaketa aintzat hartu, besteak beste delitua preskribituta zegoelako. Orain, Nazio Batuen Erakundeko Torturaren Aurkako Batzordeak (TAB) errieta egin dio Espainiari.

Karpeta urdina torturaren sinbolo nagusietakoa bihurtu da Euskal Herrian. Andoni Canellada / Foku

2025eko maiatzaren 30ean - 11:48

NBEko TABek egindako txostenaren arabera, badira zentzuzko nahiko froga adierazten dutenak Raul Fuentes bilbotarra torturatua izan zela bere atxiloaldian, 1991n. TABek hainbatetan salatu izan di Espainiako Estatua honek tortura kasuak ez dituelako behar bezala ikertu; baina kasu honetan, gainera, gogorarazten du nazioarteko legediaren arabera torturak ez duela preskribitzen, hark torturatuan bizitza osorako uzten dituen ondorioengatik.

Giza Eskubideen Behatokiak eman du informazioaren berri eta Naiz-ek kasuaren nondik norakoak jaso ditu. Datorren asteartean Behatokiak kasuaren informazio zabalagoa emango du.

Fuentesek bere garaian salatu zuenez, atxilotu zutenean torturatu egin zuten, eskua zabalik eta hankekin kolpeak eman zizkioten etengabe, baita ere ukabilkadak sabelean. Halaber, ezker eskuaren atzamar artean arkatzak jartzen zizkioten eta atzamarrak estutu, horrek, besteak beste, eskuetako atzamarrak lokartuta eta kalanbreekin uzten zizkion. Besteak beste, metraileta bat buruan jarri eta hilko zutela ere mehatxatu zuten.

Bost egunez egon zen inkomunikatua Fuentes Espainiako Poliziaren eskuetan. Denbora horretan egunero jaso zituen auzi-medikuen bisitak eta bost medikuen txostenek atxilotuak adierazitako torturekin bat etor zitezkeen lesioen berri eman zuten. Inkomunikazioaren ondoren Baltasar Garzón epailearen aurrean deklaratu zuen Auzitegi Nazionalean eta jasandako torturen berri eman zion hari ere, baina epaileak ez zuen ezer egin. Dozenaka atxilotuk adierazi izan dute Garzónen aurrean torturak salatu zituztela, horietako asko torturen ondorioz oso egoera txarrean egonda gainera, baina hark ez zituela aintzat hartu.

Espainian lau urtez preso egon ondoren, Fuentesek ihes egin zuen. 2012an atxilotu zuten Liverpoolen (Erresuma Batua) eta 2014an Espainiako Estatura estraditatu zuten. Torresek 1991n jasandako torturak salatu zituen eta Bilboko Lurralde Auzitegiak 1918an salaketa artxibatu zuen, balizko torturak preskribituta zeudela ebatzita. Urtebete geroago, Fuentesek babes helegitea jarri zuen Espainiako Auzitegi Konstituzionalean, argudiatuta nazioarteko legediaren arabera tortura ez dela preskribitzen.

Aurten bertan, Espainiako Zigor Kodea erreformatu dute eta bertan adierazten denez, tortura kasu larrienak jadanik ez dute preskribituko. 2023an NBEk gogorarazi zion Espainiari 1966tik 2014ra Euskal Herrian dokumentatutako 5.379 tortura kasu ikertu gabe zeudela oraindik. Halaber, iragan maiatzaren 8an emandako ebazpen historikoan Espainiako Auzitegi Nazionalak onartu zuen Guardia Zibilak Iratxe Sorzabal euskal herritarra torturatu zuela.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Tortura
Iratxe Sorzabalen aldeko epaiari helegitea aurkeztuko dio fiskalak

Espainiako Auzitegi Nazionaleko fiskalak kasazio helegitea aurkeztuko du Auzitegi Gorenean, Guardia Zibilak eragindako torturak onartu eta Sorzabal errugabetu zuen epaiaren aurka. Sorzabalek bere burua autoinkulpatu zuen gutuna torturen ondorioz idatzi zuela ebatzi zuen Auzitegi... [+]


40 minutu Iratxerekin

Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]


Sorzabalen epaia oinarri hartuta tortura bidez eraikitako frogak indargabetzeko eskatu du Euskal Herriko Torturatuen Sareak

"Erantzukizun publikoa hartzeko ordua" dela esan du Euskal Herriko Torturatuen Sareak, Auzitegi Nazionalak Iratxe Sorzabal Guardia Zibilak torturatu zuela onartu eta horregatik errugabetu ostean. Eusko Jaurlaritzari eskatu dio EAEko aitortza eta erreparaziorako... [+]


“Bi arnas” dokumentala emitituko du ETB1ek

Iratxe Sorzabalek sufritutako torturen gaineko testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Maiatzaren 20an emango dute dokumentala, 23:40an. Iaztik dago Primeran plataforman ikusgai, baina lehen aldiz emango dute telebistan.


Espainiako Estatuaren “isiltasuna” salatu eta hori egitea “tortura estaltzea” dela azaldu du EH Bilduk

Giza eskubideen urraketa horietan duten erantzukizuna aitortu gabe jarraitzen dutela seinalatu du koalizio subiranistak.


Sorzabalen epai “historikoaren” aurrean torturaren izaera “sistematikoa” azpimarratu eta ekinbide judizialak iragarri dituzte

Larunbatean prentsaurreko bateratua eman dute Egiari Zor Fundazioak, Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokiak eta Iratxe Sorzabalen abokatu Aiert Larrartek. Ostegunean ezagutu zen sententzia mugarria dela adierazi dute hirurek. Larrartek adierazi du Estrasburgoko epaitegira... [+]


2025-05-08 | ARGIA
Iratxe Sorzabal absolbitu du Espainiako Auzitegi Nazionalak, “tratu gizagabeak” pairatu izana aitortuta

Epaiak dio 2001ean Sorzabalek egindako autoinkulpazioa "tratu txarren ondorioa" izan zela, eta beraz, "baliogabea" dela. 1995ean Irunen lehergailu bat jarri izanagatik atxilotu zuten 2001ean, eta bost egunez inkomunikatuta atxiki zuten, gogorki torturatuz.


Torturaren beste bost biktima aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

Oraingoz Nafarroan, 53 izango dira estatuaren biktima aitortuak eta horietatik 27 torturaren biktimak. Floren Beraza, Txaro Buñuel, Cecilio Ruiz, Patricia Perales eta Izaskun Juarez dira aitortutako torturatu berriak.


2025-03-12 | ARGIA
Barrionuevoren kontrako kereila, “hilketak, bahiketak, torturak, GAL” eta bestelakoen ardura leporatuta

Felipe Gonzálezen garaian Espainiako Barne ministroa zen José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute, Ipar Euskal Herriko errefuxiatuen aurka abiatu zuen estrategiagatik. ZEN Zona Especial Norte Planaren barruan egindako ekintzen erantzule nagusietako bat... [+]


EUSKAL HERRIKO TORTURATUEN SAREA
“Milaka gara tortura sufritu dugunak eta hamarkadatan isilaraziak egon gara”

MARTA PIKAZA GARAIGORTA (Laudio, 1968) Euskal Herriko Torturatuen Sareko kideak eta eskualdeko beste torturatu batzuek ekin diote Aiaraldean ekimena antolatzeari. Egingo dituzten urratsak eta helburuak azaldu dituzte.


Bilgune Feministak Iratxe Sorzabal babestu du
“Indarkeria matxistaren beste adierazpen bat da tortura, urtez luzez estatuek babestua”

Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]


2025-02-17 | Axier Lopez
Itziarren semea?

Ia mende batez, Euskal Herrian ez da belaunaldirik tortura ezagutu ez duenik. 1960tik 5.379 lagun dira ofizialki, baina askoz gehiago dira, publikoki torturatu gisa agertzeak min egiten duelako oraindik ere. Eta seguruenik, oinarri-oinarrian ez delako ezer aldatu. Polizia... [+]


Erantzukizun publikoak hartzea eskatu dute Euskal Herriko Torturatuen Sarearen aurkezpenean

Torturak jasan dituzten 900 lagun bildu dira Donostian Euskal Herriko Torturatuen Sarea aurkezteko, otsailaren 15ean. Ekimenak torturatuen bozgorailu izan nahi du, eta oraindik torturen berri eman ez duten herritarrak sarera batzera animatu dituzte. Eusko Jaurlaritzari eta... [+]


Eguneraketa berriak daude