Alderdi-bitasunaren amaiera ekar dezake Irlandara Sinn Feinek
Irlandako Parlamentua eta Errepublikako Gobernua osatuko dira ostiraleko hauteskundeen bidez. Inkesten arabera, alderdi-bitasun kontserbadore tradizionalaren amaiera gerta daiteke.
Hiru asteko hauteskunde kanpainaren ondoren, iritsi da Irlandako hauteskundeen eguna: irlandarrek Irlandako Parlamentua eta Dublineko Gobernua osatzeko bozka emateko eguna dute gaur –otsailaren 26a, ostirala–.
Irlandako Errepublikaren sorreratik –azken 80 urteetan– Fianna Fail (FF) eta Fine Gael (FG) alderdi kontserbadoreak txandakatu dira Dublineko Gobernuan. Inkestek diotena egia bihurtuz gero, alderdi-bitasun horren amaiera gerta daiteke herrialdean, Soledad Galiana kazetariak Gara egunkarian jaso duenez. Datuen arabera, Sinn Feinen aldeko boto intentzioa %30 inguru igo da hauteskunde kanpainan; horrek esan nahi du Fianna Failek baino bozka gehiago aterako lituzkeela Gerry Adamsen alderdiak, eta Irlandako bigarren alderdirik bozkatuena bihurtuko litzatekeela –2011n baino sei puntu gehiago aterako lituzke–.
Gerry Adamsen aurkako kanpaina mediatikoa
Inkesten datuak ikusita, alderdi kontserbadoreek eta laboristek Gerry Adamsen aurkako kanpaina mediatikoa jarri dute abian. Telebistan izandako eztabaidetan, lau alderdi tradizionalak alderdi errepublikanoaren aurka lerrokatu dira. Argumentuek ez dute hauteskunde programarekin zerikusirik izan, ordea: Gerry Adamsek AEBetan egin zuen operazioa, iruzurgile batekin duen laguntasuna, edota ustez IRAko lider izatea izan dira horietako batzuk.
Inkestak egia bihurtzen badira, beraz, Sinn Feinek gobernua osatzeko aukera izango du. Gutxieneko alderdi ezkertiarrek zurrumurrua zabaldu dute Sinn Feinnek koalizioa osa dezakeela Fianna Fail kontserbadorearekin. Adamsek azaldu du bere alderdiak “Right2Change” (Aldaketarako eskubidea”) mugimendu politikoarekin bat datozen alderdi eta politikari independenteekin osatuko duela gobernua. Mugimendu hori “zerbitzu publikoen, zintzotasun eta duintasun eskubidearen” aldeko manifestua da, eta sindikatuek, bizilagun elkarteek, eta alderdi politikoek hartu dute parte manifestuan.
Aldaketarako aukera irekia dago, beraz. Hauteskundeen emaitzak jakin arte itxaron beharko da aldaketa errealitatea bihurtu, eta kontserbadoreek azken urtetan izandako hegemoniaren amaiera ailegatzen ote den Irlandara.
Irlandako hiriburuan milaka lagun bildu dira irlandera sustatzeko ekintzak eta finantzazioa eskatzeko. Hizkuntza gutxiagotua aldarrikatzeko mezuez gain, eskuin muturraren aurkako adierazpenak egin dituzte eta gaeliko inklusibo baten alde egin dute.
Bi herrialdeek jakinarazi dute ez direla 2026ko Eurovision jaialdira aurkeztuko Israelek parte hartzen jarraitzen badu. Espainiako Gobernuko Kultura ministro Ernest Urtasunek ere iradoki du Espainiak ez lukeela parte hartu beharko.
ARGIAren efemerideen kanalean topatu dut berri zaharra: 1918ko apirilaren 23an, Irlandako langileek greba orokorra egin zuten I. Mundu Gerrarako derrigorrezko erreklutamenduaren aurka. Langileen eta independentziazaleen erantzunari esker, Britainia Handiak atzera egin behar izan... [+]
Ezagutzen duzue Kneecap filma? Oscar sarietarako hautatu zuten. Belfasteko hirukote baten istorioa da. Kneecap Hip Hop talde ezaguna da gaur egun, eta hizkuntzaren aldeko jarrera (gaelikoa) argia dute, IRAren osteko belaunaldiaren gorabeherak kontatzen ditu filmak; drogak eta... [+]
Israelgo Atzerri Ministerioak igandean iragarri du Dublinen daukaten enbaxada itxiko dutela, Irlandak iragarri eta gero bat egingo duela Hegoafrikak Israelen aurka jarritako salaketarekin.
Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak Apple eta Irlanda kasua ebatzi, eta Googleren aurkako zigorra berretsi du, nagusitasunezko posizioaz abusatzeagatik.
Maiatzaren 28an hartuko dute neurria ofizialki. 1967 aurretiko mugak aitortu dizkiote Palestinari, eta bi estatuen konponbidearen alde lerratu dira. Israelek esan du erabakiak terrorismoa saritzen duela.
Herri bateko familia eta eskola guztiek adosten badute haurrei ez dietela smartphonerik erosiko, akabo seme-alabei mugikorra emateko presioa, akabo mugikorrik ez duen haur bakan horien bazterketa. Bada, Irlandako Greystones hiriko zortzi ikastetxeek eta horietako guraso... [+]
Europar Batasunean inoiz enpresa bati ezarri dion isunik handiena jarri dio Facebook, Instagram eta WhatsApp-en jabe den enpresari, Meta-ri, herritarren datuen babeserako arauak urratzeagatik. Edonola ere, 1.200 milioiko zigor hori 2022an Metak izandako irabazien %5 inguru... [+]
Sinn Feinek lehen aldiz irabazi ditu Ipar Irlandako udal hauteskundeak, eta 462 zinegotzietatik 144 eskuratu ditu, duela lau urte baino 39 gehiago. Alderdi errepublikarraren ustez, horrek balio beharko luke unionismoak blokeatzen duen Stormonteko Legebiltzarra berriz... [+]
Mende laurdena bete du Ipar Irlandako Ostiral Santuko Hitzarmenak, gatazka armatuen konponbiderako erreferenteetako bat bilakatu dena munduan. 1998ko akordioaren helburu nagusia biolentziari amaiera jartzea zen. Indarkeria izugarri apaldu da, baina ez da desagertu. Berbarako,... [+]
Ipar Irlandako Parlamentua blokeatuta dago maiatzetik, DUP unionisten alderdiaren protestagatik, ez baitago ados Brexitaren ostean Ipar Irlandan Europako Batasunak jarri dituen merkataritza kontrolekin, besteak beste. Erresuma Batuaren eta Europako Batasunaren hitzarmen berriak... [+]