Saramagoren ‘Lisboako setioaren historia’ euskaraz berrargitaratu dute
Lehenbiziko aldiz euskaraz argitaratu zenetik 20 urte baino gehiago igaro direnean, José Saramagoren Lisboako setioaren historia nobela berrargitaratu du Elkar argitaletxeak.
Ostiral honetan aurkeztu dute Lisboako setioaren historia liburuaren edizio berria Donostiako Koldo Mitxelena Kulturunean. Bere garaian Literatura Unibertsala bildumaren baitan argitaratu eta egun deskatalogatuta geratu diren itzulpenak berrargitaratzen ari da Elkar argitaletxea Urrezko Biblioteka bilduman, eta kolekzio horren barruan ikusi du argia edizio berri honek.
Liburuaren aurkezpenean izan dira Jon Alonso liburuaren itzultzailea eta Itziar Diez de Ultzurrun EIZIE elkarteko lehendakaria, Xabier Mendiguren Elizegi Elkarreko editorearekin batera. Itzulpena lehen aldiz argitaratu zenean bertan egon zen norbait falta izan da, hori bai: 1999an José Saramago bera Bilbon izan zen liburuaren aurkezpenean. Ez zen nolanahiko kontua hura: aurreko urtean literaturako Nobel Saria jaso berria zen idazle portugaldarra eta euskarazko itzulpenaren karietara Bizkaiko hiriburutik pasa izanak zeresan handia eman zuen prentsan.
2010. urtean, Saramago hil zenean, bisita haren aurreko eta osteko trama kontatu zuen Alonsok ARGIAn publikatu zuen artikulu batean.
Historia aldatzen duen transgresioa
Nobelari dagokionez, Raimundo Silva testu-zuzentzailearen istorioa du ardatz Lisboako setioaren historia-k. Adinean sartuxea dago, mutilzaharra da eta bizimodu aspergarria darama, egun batean transgresio txiki bat egiten duen arte. Lisboako setioari buruzko liburu bat zuzentzen ari dela, “bai” jarri behar zuen lekuan “ez” jarriko du eta aldaketa horrekin Portugalgo historia hankaz gora jarriko du, baita Silvaren beraren bizitza ere.
Norberaren patuaren jabe izateaz, historiaz, gizatasunaz, fikzioaz eta maitasunaz diharduen eleberri honek Saramagoren idazkera bereziaren lagin ona eskaintzen du. Gainera, hau da euskaraz irakur daitekeen Saramagoren liburu bakarra gaur gaurkoz.
Alfonso Cardenalek Vidas Perras. Cuentos musicales del Sofá Sonoro (Bizitza Latzak. Soinu-sofako musika-ipuinak) izenburuko liburua argitaratu berri du. Bertan, herri-musikaren historiaren bazterretan abandonatutako kultuzko hogei musikariren zorigaiztoko biografia... [+]
Roald Dahl idazle irakurriaren umeentzako hainbat lan berritu dituzte: “lodi” eta “itsusi” bezalako adjektiboak desagertu dira, baita esaldiren bat gehitu ere ileordea eramatea ez dela ezer txarra adierazteko, esaterako.
Galizian jaioa, Bruselan egin du kasik laneko aldi guztia. Biologia eta Medikuntza ikasketak eginagatik ere, gisako lanik ez herrialdean bertan, eta bakailao-ontzi batean itsasoratu zen, noizbait, biologo. Europako arrantza ikuskaritzan zen lanean laster. Idazle aipu eta sona... [+]
Annie Ernaux idazle frantsesa saritu du Suediako akademiak. Nobela autobiografikoak idatzi ditu batez ere, eta hainbat irakur daitezke euskaraz, 'Pasio hutsa' eta 'Gertakizuna' eleberriak, besteak beste. Bere obraren ausardia eta zehaztasun klinikoa saritu ditu... [+]
Ekain honetan hamar urte bete ditu Pasazaite argitaletxeak. Nazioarteko literatura euskarara ekartzen espezializatu den proiektuak urteurren hori baliatu du ateak itxiko dituela iragartzeko.
Voltairine de Cleyre (1866-1912) XX. mendeko mugimendu anarkista eta feministako emakume garrantzitsuenetariko bat izan zen, Emma Goldmanekin batera. Feminismoa boto-eskubidearen aldeko borrokara mugatzen zen garaian, Cleyrek bide berriak ireki zituen eta gaur eguneraino iraun... [+]
Anbereseko Central Staationen aurkituko du liburu honetako narratzaile izenik gabeak Jacques Austerlitz, bere iraganaz oroitu ezin den gizona. Hamarkadaz hamarkada eta hiriz hiri luzatuko dira bien arteko solasaldiak, lainoan bildutako memoria argitzeko ahaleginean. Idoia... [+]
Esloveniako literaturak azken mendea begien aurretik pasatzen ikusi duen idazlea galdu du. Boris Pahor 108 urterekin zendu da astelehen honetan Triesten.
Mundua dardarka jarri duen gerra baten lekuko garen une honetan, joan den mendeko lehen gerra handian girotutako nobela bat publikatu da ostegun honetan Frantziako Estatuan. Eta ez edozein nobela: 78 urtez “desagertuta” egon ondoren iaz berreskuratu ziren... [+]
Alda Merini (Milan, 1931-Milan, 2009) poeta italiarra izan zen. Lan asko argitaratu zituen, tartean hamarnaka poesia liburu eta bi-hiru autobiografia (L'altra verità. Diario di una diversa, La pazza de la porta accanto eta Reato di vita. Autobiografia e poesia).
Aste honetan aurkeztu da Joseph Brodskyk idatzitako Ur marka. Veneziari buruzko saiakera. Rikardo Arregi Diaz de Herediak itzuli eta Katakrak argitaletxeak publikatu du poeta errusiar atzerriratuari euskarara itzuli zaion lehen liburua.
"Emakumeak egon ziren, han zeuden, nik ezagutu nituen, baina haien familiek eroetxeetan giltzaperatzen zituzten, elektroshock-ak ezartzen zizkieten. 50eko hamarkadan, gizona bazinen, errebelde izan zintezkeen, baina emakumea bazinen zure familiak giltzapetzen zintuen. Izan... [+]
Gauza garrantzitsua gertatu da astelehen honetan literatura euskaraz irakurtzea atsegin dutenentzat: W. G. Sebalden Austerlitz argitaratu du Igela argitaletxeak. Idoia Santamariak egindako itzulpenari esker, idazle alemaniarraren obrarik ezagunena nobedadeen artean aurkituko du... [+]
Asteazken honetan aurkeztuko dituzte Erein eta Igela argitaletxeek Literatura Unibertsala bildumako hiru lan berriak, tartean Maryse Condéren Bihotza negar eta irri (ene haurtzaroko istorio egiazkoak). Joxe Mari Berasategik euskaratua, idazle guadalupearraren obra... [+]
Wu Ming literatur kolektiboaren Proletkult (2018) “objektu narratibo” berriak sozialismoa eta zientzia fikzioa lotzen ditu, Sobiet Batasuneko zientzia fikzio klasikoaren aitzindari izan zen Izar gorria (1908) nobela eta haren egile Aleksandr Bogdanov boltxebikearen... [+]