Urte askoan bakanak izan dira Espainiako merkatuan tokia egitea lortu duten euskal idazleak. Obabakoak-ek 1989an Sari Nazionala lortu ondotik, Bernardo Atxagak bete zuen hamarkada oso batez euskarazko kuota; Unai Elorriagaren saria etorri zen gero (2002) –aparrari luzaz eutsi ez zion arren–, eta Kirmen Uriberena segidan (2009) –Espainian kolpetik kontsakratzeaz gain, munduko merkatu zabalerako tranpolin modura balio izan ziona–. Bien bitartean, euskal letretako... [+]

Hitz egin iezaiozu ordenagailuaren edo mugikorraren mikrofonoari eta idatzizko testua emango dizu bueltan. Lehendik grabatutako audio eta bideo fitxategiekin ere berdin egiten du. Hainbat hizkuntzatan zegoen teknologia euskaraz eskaini du Elhuyar Fundazioak. Gaztelaniazkoa ere egin du, eta laster ingelesezkoa eta frantsesezkoa eskaintzeko moduan izango dira.

Atzo goizean barrez ari ginen, itzultzaile automatikoak euskarara ekarritako testu tamalgarriak interneten irakurrita. Euskaraz jakin ez eta makinak gaztelaniatik euskarara ondo itzuliko zuelakoan zebiltzan bateren batzuk. Barrez eta haserre, euskararekiko begirune gutxi sumatzen zelako. Gaur seko harrituta gaude tramankuluak asko ikasi duelako eta euskara-gaztelania hizkuntza bikoteko itzulpenak oso balekoak direlako. Hain dira onak, itzultzaile profesionalak ere kezkatuta baitaude.

Egunero egiten du Zarauztik Getarirako joan-etorria. Goizean goiz eta oinez, pauso azkarrean. Ibilian-ibilian, 25 urtetik gorako ohitura du hori. Ibilian-ibilian, ez horren pauso azkarrean, baina bai konstantean, mende erdiko ibilia egin du literaturan, Hunik arrats artean (1970) lehen lana plazaratu zuenetik. Itzulpengintzari buruzko saiakera metaliterarioa du azken alea, Itzuliz usu begiak (Alberdania), iazko udazkenean argitaratua. Begiak atzerantz apenas itzuli gabe egin dugu bere eguneroko... [+]

Lehenbiziko aldiz euskaraz argitaratu zenetik 20 urte baino gehiago igaro direnean, José Saramagoren Lisboako setioaren historia nobela berrargitaratu du Elkar argitaletxeak.

Aste honetan aurkeztu du Jaurlaritzak bere itzultzaile neuronala (albistea geurean, probatu hemen). Hamabi hilabetean aurkeztutako hirugarrena da, iazko azaroan Modela.eus aurkeztu ondoren, eta aurten Batua.eus sarean azaldu ostean (hau ere Sustatun komentatua). Jatorri beretik garatutako hiru adar dira. Multiplizitatea ona ala txarra den, horra eztabaida posible bat.

XX. mendearen erdialdean jaiotako hiru idazle ingelesen nobelak euskarara itzuli dituzte azken urteetan. Julian Barnes, Kazuo Ishiguro eta Ian McEwanen lanak hain urrunekoa ez zaigun historia bestelako begiekin irakurtzeko aukera ematen duten eleberriak dira.

Gauza arraroak gertatzeko posibilitateak atzo guztiz agortu zirela sinetsita, igo gara ba gaur arratsaldean ere Durangoko Azokako antolatzaileek Landako gunean utzi diguten mahaira, behingoz kontu arruntak kontatzen dituen artikulu bat idazteko prest gure kulturaren alfa eta omega den feria honetaz, euskal kulturaren erakusleiho eta topagune, mendea eta segundua gurutzatzen diren leku. Baina asmo horiek pikutara joan dira gure mahaian laranja bat aurkitu dugunean.

Adimen artifizialaren bitartez itzulpen automatikoa egiteko tresna aurkeztu dute Elhuyarrek eta Mondragon Linguak. Euskarazko itzultzaile “onena” izanik, “kalitatezko” itzulpenak egiten dituela adierazi dute sortzaileek.

Zerocalcare komikigile italiarraren Hondamuinean argitaratu du Farmazia Beltza editorialak. Koldo Izagirrek egin du italieratik euskararako itzulpena eta Donostiako Komikigunean egin duten aurkezpenean nabarmendu dutenez, gaztelaniaz baino lehenago eta ia frantsesezko bertsioarekin batera irakurri ahal izango da euskaraz lan hau, 1980ko hamarkadan jaiotako gazteen erretratu gordina eskaintzen duena.