XX. mendearen erdialdean jaiotako hiru idazle ingelesen nobelak euskarara itzuli dituzte azken urteetan. Julian Barnes, Kazuo Ishiguro eta Ian McEwanen lanak hain urrunekoa ez zaigun historia bestelako begiekin irakurtzeko aukera ematen duten eleberriak dira.

Gauza arraroak gertatzeko posibilitateak atzo guztiz agortu zirela sinetsita, igo gara ba gaur arratsaldean ere Durangoko Azokako antolatzaileek Landako gunean utzi diguten mahaira, behingoz kontu arruntak kontatzen dituen artikulu bat idazteko prest gure kulturaren alfa eta omega den feria honetaz, euskal kulturaren erakusleiho eta topagune, mendea eta segundua gurutzatzen diren leku. Baina asmo horiek pikutara joan dira gure mahaian laranja bat aurkitu dugunean.

Adimen artifizialaren bitartez itzulpen automatikoa egiteko tresna aurkeztu dute Elhuyarrek eta Mondragon Linguak. Euskarazko itzultzaile “onena” izanik, “kalitatezko” itzulpenak egiten dituela adierazi dute sortzaileek.

Zerocalcare komikigile italiarraren Hondamuinean argitaratu du Farmazia Beltza editorialak. Koldo Izagirrek egin du italieratik euskararako itzulpena eta Donostiako Komikigunean egin duten aurkezpenean nabarmendu dutenez, gaztelaniaz baino lehenago eta ia frantsesezko bertsioarekin batera irakurri ahal izango da euskaraz lan hau, 1980ko hamarkadan jaiotako gazteen erretratu gordina eskaintzen duena.

Meettok argitaletxeak laster kaleratuko du Anthony Burgess idazlearen A Clockwork Orange (1962) nobela euskaraz.
XX. mendeko klasikoa itzuli du Ion Olano Carlosek eta, bide batez, liburua ulertzeko gako ugari eman digu. Stanley Kubrick-en filmari esker ezaguna ezin zen istorioaren mamia ez da oso ondo interpretatua izan. Lagunduko al du argitalpen honek gure artean behintzat planteatzen dituen debateetan sakontzen?

Asteazken honetan jakinarazi dituzte literaturako Euskadi Sarietan falta ziren kategorietako irabazleak: Eider Rodriguezek aurtengo bigarren saria eskuratu du, oraingoan haur eta gazte literaturari eskainitako kategorian, Santa familia liburuari esker.

Donostiarra 102 urterekin hil zen abuztuaren 13an. Bizitza luzea eta betea izan zuen. Etxean arnastu zuenak arrasto handia utzi zuen emakume biziarengan eta ez zen kasualidadez izan argazkilari, ilustratzaile, mendigoizale eta itzultzaile.

Aurtengo otsailean argitaratu zen Julian Barnes idazle ingelesaren The Only Story eta berehala izango da dendetan euskarazko itzulpena: Istorio bakarra tituluarekin argitaratuko du Meettok editorial donostiarrak. Aritz Gorrotxategik egin du itzulpena.

Bergarako Aranzadi Ikastolako Ane Barruso Lazkano eta Bergarako Udaleko Estepan Plazaola Otaduiren hitzaldia 2018ko Udaltop jardunaldietan.

Hiru faktorek hartaratuta ekin omen zion Garazi Arrulak Euskal Herriko autoitzulpen praktikak ikertzeari: batetik, gero eta euskal idazle gehiago hasiak zirelako beren lanak gaztelaniara edo frantsesera itzultzen; bestetik, gure egoera soziolinguistikoak kezka eragiten ziolako; eta azkenik, literatura maite duelako. Autoitzulpena irakurri eta zalantza piztu bazaizu, google translator-az edo zertaz ari ote garen, hauxe duzu irakurgai aproposa.