Hippiak baino lehenago izan zen. Vietnamgo gerraren aurkako mugimendua hasi baino lehen. Are, Vietnamgo gerra bera baino lehen: 1951. urtean bukatu zuen Jack Kerouac idazle estatubatuarrak On the road nobela, 1957ra arte publikatu ez zen arren. Sekulako eragina izan zuen AEBetako literaturan (lehenbizi) eta mundu osokoan (handik gutxira), gerora indar handia hartuko zuen kontrakulturaren obra zentraletako bat bihurtzeraino.Eta orain, azkenik, euskaraz irakurri ahal izango dugu.

Asteazken honetan hil den Philip Rothek parekatzeko zaila izango den ibilbidea utzi du literaturan. Aukera segurua beti, haren nobelekin eztabaida ez da hau ona den eta beste hura kaxkarragoa, kuestioa gehiago da zein dagoen batez besteko maila onean eta zein den, sinpleki, bikaina.

Bizitza zer den, hara non elkartu diren mahai baten bueltan orain hamar urte eskas itzulpengintza ikasi zuten bi. Bizitza zer den, puntako soinu-bandak egiten dabil gaur egun orain hamar urte eskas itzulpengintza ikasi zuenetako bat: Paula Olaz. Eta hori dute elkartzeko aitzakia bi ikasle ohiek: Olazek solaskideari kontatu dizkio zineman aditzen dugun musikaren nondik norakoak.

Literaturako Nobel saridunak euskaratzeko AEDk eta Elkarrek, Arrasateko Udalaren eta Laboral Kutxaren laguntzarekin antolatutako Jokin Zaitegi itzulpen-lehiaketa irabazi du Amaia Apalauzak eta Iñigo Roquek batera aurkeztutako proiektuak. Kazuo Ishiguro idazlearen The Remains of the Day euskaratuko dute.

Ixiar Rozas, Danele Sarriugarte eta Iñigo Astizen hitzaldia 2017ko maiatzaren 22an, Donostiako Koldo Mitxelena Kulturuneak antolatuta, "KMko solasak" zikloan.

Baditu –besteren artean– bi gabezia euskal literaturak: liburu elektronikoen urritasuna eta literatur lanen ibilbide laburra. Aritz Brantonek Booktegi ataria sortu du joera horiek aldatzeko. Euskarazko lanak formatu digital zainduan eta doan eskaintzen ditu bertan. Hilabete gutxian 9.000 lagunek bisitatu dute webgunea.

Durangoko Azokaren aurreko argitalpen-lasterketan hots handirik egin gabe pasa da beharbada notizia: Emily Brontëren Gailur ekaiztsuak nobela euskaraz irakur daiteke jada. XIX. mendeko klasikoa itzuli duen Irene Aldasororekin hitz egin dugu liburuaz, idazleaz, itzulpenaz eta oraindik euskarara itzultzeko dagoenaz.

“Godoten esperoan gaudek”, esan zion Vladimirrek Estragoni; “Izan ala ez izan: horra hor auzia”, Hamletek bere buruari, eta “Aukeran nahiago ez”, Bartleby izkribatzaileak nagusiari, izenik ezagutzen ez diogun abokatuari. Hiru idazle kanoniko, hiru garai, hiru lekukotza ezinago ezagun: euskarara, ordea, Juan Garziak ekarri ditu denak.

Burua makurtuz agurtu gaitu Iker Alvarez itzultzaile Japonia zaleak. Elkarrizketak aurrera egin ahala gero eta urratuagoak ditu begiak edo nire irudipena izan ote da?

Itzulpengintza automatikoan pauso garrantzitsuak eman dituzte azken urteetan. Hainbat erakunde berrikuntza horiek euskarazko itzulpengintzan txertatzen ari dira, Modela proiektuaren bitartez. Orain arte izandako lorpenak aurkezteko jardunaldia egingo dute maiatzaren 29an.