Munduko kasik mila milioi lagunek buruko nahasmenduren bat dute
Depresioak eta antsietateak %25 egin zuten gora pandemiaren lehen urtean, Osasunaren Mundu Erakundearen arabera. Buruko osasunari duen garrantzia ematea eta osasun publikoa indartzea beharrezko jo ditu erakundeak, mende aldaketatik orain arte egin den datu bilketarik handiena aintzat hartuz.
Desoreka sozial eta ekonomikoek gora egitea, hainbat lurraldetan luzatu diren gatazkak eta osasun publikoak bizi duen larrialdi egoera munduko ongizatea kolpatzen ari direla ohartarazi du OMEk. Buruko gaitzei lotuta, haurtzaroa eta nerabezaroa zaurgarritasun handiko adinak direla gehitu du erakundeak.
Ia mila milioi pertsonak buruko nahasmenduren bat dutela ikusita, buruko osasunaren, osasun publikoaren, garapen sozioekonomikoaren eta giza eskubideen artean dauden loturak azpimarratu ditu OMEk.
Hiru neurri funtsezko
Egoeraren aurrean, instituzioek “ahalik lasterren” inplementatu beharreko hiru neurri nagusi nabarmendu ditu OMEk. Batetik, osasun mentalari duen garrantzia ematea eta horren araberako konpromisoa hartzea, lekuan lekuko administrazioek arlo horretara bideratutako inbertsioa eta inplikazioa handitu dezaten. Bigarrenik, inguruneen ezaugarri fisiko, sozial eta ekonomikoak moldatzea (etxeetan, eskolan, lanpostuetan, komunitatean…), gaitzak prebenitu eta osasun mentala hobeto babesteko. Hirugarrenik, zerbitzu irisgarri eta kalitatezkoen sarea bermatzea, buruko gaitzei behar bezalako arreta eskainiko diena.
Gaiaz luze aritu ginen Osasun mentala, taburik eta estigmarik gabe mahai-inguruan.
Andrea Velasko dietista eta nutrizionistak elikaduraren bidez menopausiak eragindako aldaketak kudeatzeko zenbait gako eman ditu.
Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]
Irudimentsua eta umoretsua da, eta marraztea bere pasioa da. Oihan Iriarte Eletxigerrak (Bilbo, 2001) Autismoa eta biok (Txalaparta, 2025) liburu ilustratua sortu du autismoa ikusarazteko. Bere bizipenetatik abiatutako liburua da. Arte figuratiboaz baliatu da batez ere:... [+]
Donostiako Zurriola Haur Hezkuntza, La Asunción eta The English School ikastetxe inguruak eta Bilboko Kontxa Eskola eta Calasancio-Escolapios dira nitrogeno dioxidoaren muga legala gainditzen dutenak, Ekologistak Martxanek hainbat eskola ingurutan egindako azterketaren... [+]
Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]
Almidoiarekin egindako plastiko biodegradagarrietatik sortutako mikroplastikoek saguen osasuna kaltetzen dutela ikusi dute esperimentu batean. Ikertzaileek ohartarazi dute ezinbestekoa dela bioplastikoen segurtasuna hobeto ikertzea, haien erabilera handitzen jarraitu aurretik,... [+]
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Sendabelarrak non bildu galdetuz idazten didate eta bide bazterrei erreparatzeko esan ohi diet. Erromantizismoak kalte egin digu bizitzako esparru askotan eta hemen ere bai, sendabelarrak ez baitaude mendi tontorretik gertu dauden bide zidorretan (bakarrik), ezta kostatik bertan... [+]
Eritasunaren kontrako protokoloa salatzeko eta prefeturarekin hitzordu bat lortzeko asmoz, bideratu dute okupazioa ehun bat laborarik. Tuberkulosia kasu batzuk agerturik Zuberoan, eritasunaren kontrako neurri sanitarioak segitu beharrean dira inguru horietako 280 etxalde... [+]
Indartsua, irribarretsua eta oso langilea. Helburu pila bat ditu esku artean, eta ideia bat okurritzen zaionean buru-belarri aritzen da horretan. Horiek dira Ainhoa Jungitu (Urduña, Bizkaia, 1998) deskribatzen duten zenbait ezaugarri. 2023an esklerosi anizkoitza... [+]
Osakidetzan egun, ez dago bermatuta euskarazko zerbitzua. Zerbitzu gehienetan ez dago hizkuntza irizpiderik eta herritar euskaldunek bere burua nabarmendu beharra daukate, egoera oso zaurgarrian, euskarazko zerbitzua jaso ahal izateko.
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako trans pertsonei zuzendutako protokolo asistentziala eguneratzea da helburua. Lehen Mailako Arretako Taldeak (LMAT), trans pertsonentzako Lehen Mailako Arretako Zerbitzu berriak (tLMAZ) eta Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean dagoen Genero... [+]
Jaurlaritzak ziurtatu du itxaron-zerrendak bi hilabetetik behera jaitsi direla azken hiruhilekoan. Manu Lezertua EAEko arartekoak, berriz, beste datu bat nabarmendu du herritarren kexei buruzko urteko txostenean: Osakidetzari dagozkion kexak %70 igo dira, eta batez ere... [+]