“Mapak ez dira erreminta hutsa, sinboloak dira, eta mapa zuzentzea Afrikari buruzko narratiba globala zuzentzea ere bada; duintasun kontua da”. Afrikako Batasunak eskatu du munduan oraindik erabilienetakoa den mapa distortsionatua alboratzeko.
Mercator planisferio klasikoak (goiko irudian) Afrikaren dimentsioak nabarmen txikitzen ditu, baina oraindik ere oso erabilia da mapa hori. Orain, aspaldiko kexari batu zaio Afrikako Batasuna, herrialde afrikar guztiek osatzen duten erakundea, eta tamainak modu errealagoan islatzen dituzten mapak hobesteko eskatu du.
“Mapa bat baino ez dela dirudi, baina ez da hala, Afrika bazterrekoa den ideia sustatzen du mapa horrek, munduko bigarren kontinente handiena izan arren”, kritikatu dute ekimenaren atzean daudenek. “Umeek mapa horietatik ikasten dute eta hazten dira pentsatuz Afrikak tamaina xumea duela, zer eta erraldoia denean. Afrika benetan dena baino txikiagoa agertzen bada, herritarren eta agintarien iruditerian ere pisu txikiagoa hartzen du; mapa zuzentzea errealitatea aldarrikatzea da, duintasun kontua, baita heziketa ere”.
Pentsa, AEB, Txina, India, Japonia eta Europaren zati handi bat elkartuta irudikatu behar dugu Afrikaren benetako dimentsioa. Edota aipaturiko mapamundian, Groenlandiak eta Afrikak antzeko tamaina dutela dirudi, baina hamalau aldiz txikiagoa da Groenlandia.
"Afrikarrek garatzen duten pertzepzioa da Afrika ez dela hain esanguratsua. Nortzuk garen eta munduan dugun pisua benetan sinetsi behar dugu"
Poskolonialismoa apurtzeko saiakeren eta afrikar identitatea aldarrikatzeko mugimenduen garaiotan, nazioarteari begira bakarrik ez, etxe barrura begira ere egin du aldarrikapena Afrikako Batasunak: “Afrikarren artean, bereziki belaunaldi gazteen artean, Afrikaren benetako tamainak konfiantza eta harrotasuna zabaltzen laguntzen du. Afrikarrak hazten direnean mapa distortsionatuak ikasiz, garatzen duten pertzepzioa da Afrika ez dela hain esanguratsua. Nortzuk garen eta munduan dugun pisua benetan sinesten dugunean, asko erraztuko dira gainerakoekin ditugun harremanak”.
Equal Earth
Mapa desitxuratua Gerardus Mercator kartografoak egin zuen, 1569an. Ez zuen helburu kontinenteak behar bezala irudikatzea, itsas nabigaziorako lagungarri izatea baizik, baina hori da XVI. mendeaz geroztik oso ohiko bihurtu den mapa. Afrikako Batasunak eskatu du Equal Earth mapa erabiltzeko –gero eta erabiliagoa, arlo eta sektore guztietan–, herrialde eta kontinenteek dimentsio errealekiko proportzio berdinak mantentzen dituztelako. Bernhard Jenny, Tom Patterson eta Bojan Savrič hirukotearen emaitza da Equal Earth (beheko irudian).
Afrikako Batasunak garbi du: mapan tamaina aldatzeak ez du desoreka ezabatuko, baina subkontzientean dugun irudi okerra zuzentzen lagunduko du.
"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.
Kezka, ezinegona eta... [+]
Giza eskubideen aldeko Sudango abokatu talde baten arabera, Sudan mendebaldeko hainbat herrixkari eraso egin zieten larunbatean eta igandean, eta zibilak tiroz hil edota bizirik erre zituzten, etxeetan giltzapetuta. UNICEFek salatu du Ipar Darfurgo 40.000 haur artatu zituztela... [+]
Euskal Herriko ordezkaritza gara Gazara Martxan. Egiptora etorri gara mezu argi batekin: genozidioa salatzeko, blokeoarekin amaitzeko eta Israel estatu genozidarekin harreman guztiak eteteko exijitzeko.
Gure elkartasun ekintzaren aurrean, aginte sionistaren eta... [+]
Antolakuntzak salatu du Poliziak jarraitzen duela martxako partaideak atxilotzen eta tratu txarrak ematen. Kezka berezia agertu du Saif Abukeshek martxako presidentekidearen egoeragatik: astelehen arratsaldean atxilotu zuten, tratu txar “larriak” eman... [+]
Asteartean pasa zuten Tunisia eta Libiaren arteko muga, ondotik Egiptora sartu eta bertatik Gazara heltzeko asmoz. Berez, Libiako autoritateen babesa jasota du ekimenak, eta jarrera horri segika bidea berriz irekitzea galdetu diete poliziei antolatzaileek.
Ekainaren 13an hasi behar duen Gazarako Martxako partaideak atxilotzen ari da Egiptoko Polizia, tartean hainbat euskaldun. Israel Gazan egiten ari den sarraskia salatu eta korridore humanitario bat ireki dadila eskatzeko abiatu dute ekimena mundu osoko 3.000 herritarrek.
Erresuma Batuko ika-mika parlamentarioaren mamia zen Keir Starmerren gobernuak, azkenean, sinatu duela Maurizioko Errepublikarekin Txagos uhartediaren subiranotasuna hari aitortzen dion tratua. Hori bai, bertan AEBek (Erresuma Batuaren presentzia hutsaren hurrengoa baita) duten... [+]
NBEren esanetan, gatazka hasi zenetik gutxienez 13 milioi sudandarrek euren bizilekuetatik alde egin behar izan dute, eta biztanleriaren erdiak elikagai eskasia du. RSF Laguntza Azkarrerako Indarrak talde paramilitarrak asteburuan egin dio eraso Darfur eskualdeari, eta... [+]
Munduan gutien aipaturiko krisi humanitarioa da Angola hego-mendebaldean 2019az geroztik irauten duena. Klima aldaketak indarturiko lehorte luze baten ondorioz milioika pertsona janari eskasean edo desegokitasunean bizi dira eta ura bilatzeko ahalegin handiak egin beharrean... [+]
Luxorren, Erregeen Haranetik gertu, hilobi garrantzitsu baten sarrera eta pasabide nagusia aurkitu zituzten 2022an. Orain, alabastrozko objektu batean Tutmosis II.aren kartutxoa topatu dute (irudian). Horrek esan nahi du hilobi hori XVIII. dinastiako faraoiarena... [+]
Fermin Muguruza jarraitzen duzu sareetan. Madrilgo kontzertuko bideo bat ikusi duzu bere kontuan: dantzari batek “Kongo askatu!” oihukatu du, bandera esku artean. Haren profila bilatu duzu: @c.kumaaa. Bilboko manifestazioaren deialdia zabaldu du. Ez zara joango,... [+]
Nazio Batuen Erakundeak adierazi duenez, Goma hiria hartu ondoren hango espetxe batean zeuden ehunka emakume bizirik erre zituzten M23ko matxinoek, eta denak hil. Herrialdearen ipar ekialdean borrokan diharduten talde armatuek sexu indarkeria "arma gisa" erabili dutela... [+]
Orain gutxi Txantreako Irakurle Eskolan Gael Faye idazlearen Ene herri txikia eleberria irakurri genuen, Irati Bereauk euskarara itzulitako bertsioan. Liburuak Gabrielen –Burundin jaiotako haur bat– historia kontatzen du. Aita frantsesa du eta ama Ruandatik ihes... [+]
Gobernuarekin negoziatu gabe iragarri du erabakia talde armatuak, "arrazoi humanitarioengatik" dela argudiatuta. Joan den astean herrialdeko Goma hiria bereganatu zuten matxinoek, eta, Nazio Batuen Erakundearen arabera, 900 hildako baino gehiago eragin dituzte hiri... [+]