Laborantza iraunkorrean ekoizle berriak trebatzeko proiektua
"Geroz eta jende gehiago ari da laborantzara itzultzen edo lanbidez aldatzen honetan finkatzeko, eta zuzenean mundu horretatik heldu ez direnentzat tresna falta zegoela sumatzen genuen" Kattalin Sainte-Marie Trebatu elkarteko animatzailearen hitzak dira horiek. Laborantza munduarekin harreman handiegirik izan ez duten pertsonei finkatzeko ibilbidean laguntzea du helburu 2016an Ipar Euskal Herrian abiatu zuten proiektuak. Laborantzako trebagunea sortu dute horretarako.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Baina, nola funtzionatzen dute trebatzeek? Elkarteak bi trebagune iraunkor ditu: bata baratzezaintzakoa eta bestea ardi eta ahuntz hazkuntzakoa. Bi gune horietan laborantzan finkatu nahi dutenek urtebeteko CAPE kontratua (enpresa proiektuak sustatzeko Frantziako estatuan existitzen den kontratua) sinatzen dute elkartearekin, bi aldiz berritzeko aukerarekin. Gune iraunkorrez gain, badira epe motzeko trebaguneak ere: laborariek, lurren jabeek edota Herriko Etxeek bultzatzen dituzte horietako gehienak, eta trebatzen diren jarduera ezberdinetako gune horietan bertan finkatu daitezke gero ekoizle berriak.
“Trebatzen denari bere esku lur bat, materiala eta behar dituen lan tresnak uzten dizkiogu, bere proiektua entseatu ahal izateko”, azaldu du elkarteko langileak. Gainera, trebatzen diren pertsonei hileroko jarraipena ere egiten diete: proiektua nola doan eta zein behar dituzten ikusteko eta gerorako beraien proiektua lantzen laguntzeko. “Laguntza teknikoa nahiz enpresa kudeaketari dagokiona ematen diogu formazio ezberdinen bidez”.
Elkarlanetik jaiotako ekimena
Nekazaritzaren eta bestelako kontsumo ereduen bueltan diharduten hamar egituren elkarlanetik sortu zen Trebatu. Horien artean daude ELB sindikatua, Euskal Herriko Laborantza Ganbara, Biharko Lurraren Elkartea, Lurzaindia, Inter AMAP kontsumitzaileen sarea edota kudeaketa eta konbatilitatean eta laborantzako formazio profesionalean diharduten zenbait egitura. Euskal Hirigune Elkargoa ere bada elkarteko partaide. “Laborantzako proiektu ugari biziki hurbil dira hemen eta elkarrekin ari dira lanean, batak bestea sortu du sarritan”, dio Sainte-Mariek.
Zortzi kide pasatu dira trebagunetik hiru urteotako ibilbidean, eta horietatik lau jada finkatu dira eta euren aktibitatea sortu dute. “Dena den, urteotan gu ere trebatzen ari ginela esaten dugu, gure funtzionamendua argitzen eta esperientzia hartzen”, argitu du elkarteko langileak. Orain proiektua gehiago ezagutzen dela dio, eta aurten bi kide hasiko dira trebatzen. “Baratzezaintzan trebatu nahi luketen bi pertsonentzat Xarrikota Peko trebagunean bi leku eskaintzen ditugu”, amaitu du.
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]