Konponduko ote du etorkizuneko diruak iraganeko ustetsuen hutsegitea?

  • Errealitatea da dirua ez dela nahikoa ontziolak nahieran sortu eta itsasontziak nahi ahala egiteko. Kokapenak, azpiegiturak, laneskua, lehengaiak, talentua, eskarmentua… gauza asko behar dira, diruaz gain. Ontziolak erauztea oso “erraza” izan zen AEBentzat; kostako zaie berregitea.


2025eko uztailaren 08an - 09:39
Azken eguneraketa: 12:15
Gaetano56 / Wikimedia Commons
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Zalapartan ez ezik, orroka hasi da areto politiko mendebaldarraren erdian aspalditik zegoen elefantea.

Duela hilabete batzuk, Hego Koreako estatu-kolpe bihurriaren harira (eta, batez ere, haren inguruan sumatzen zen hauspo estatubatuarraren bafadagatik) izan genuen hizpide txoko honetan mundu mailako itsasontzigintzaren korapilo estrategikoa: munduko itsasontzi gehien-gehienak Asia ekialdean egiten dira gaur egun. Erdiak baino dezente gehiago, Txinan; laurdenak, Hego Korean; eta zortziren bat, Japonian; gainerakoak, apurrak, Mendebaldeko herrialdeetan eta abarretan.

Gerraontzien kasuan, proportzioak ez dira guztizkoaren pare-parekoak, noski, baina ontzigintza-ahalmena bat eta bakarra da, merkataritza-ontzigintzarako eta bestelakoetarako. Mendebaldeak hamarkadak daramatza gerraontzi gutxi egiten... gehiago ezin duelako; ez diruz eta ez azpiegituraz.

Nagusitasun geoestrategikoa kolokan ikusi ez den arte bost axola zion horrek. Ontziolak erbesteratzea pozgarria izan da elite ekonomikoentzat: egin dezatela asiar horiek etekin gutxiko lan kutsatzaile, nekoso eta zatar hori. Urruti gabe ditugu adibideak.

AEBak aitzindariak izan ziren horretan, beren lurraldean gerraontziak –eta haiek ere mantso-mantso– egiteko ontziolak besterik ez uzteraino. Baina “Txinaren goraldia” ukaezina bihurtu ahala, kontrako sagailoa altxatu da: AEBetako ontzigintzaren ahulezia, orokorrean, eta gerra-ontzigintzarena beren-beregi, ezin larriagoa dela aldarrikatzen ari dira, gero eta ozenago, adituak eta arituak.

Elite politikoak ere, aho batez, esan liteke, ontzat eman du emergentzia-orro hori: mundu mailako hegemonia omen legoke jokoan. Trump Etxe Zurira itzuli baino lehen, Kongresuko Aurrekontu Bulegoak plazaratua zuen jada hari eusteko egitasmo erraldoia: datozen 30 urteetan, urtero 30 mila milioi bideratzea gerraontzi berriak egiteko. Inguruko guztia –azpiegiturak, ontziak armaz eta gainerakoez hornitzea, mantentze-lanak...– kontuan hartu gabe.

Biden administrazioak Japonia eta Hego Korearekiko lankidetzatik espero zezakeen onura biziro murriztu dela dirudi, Trumpek herrialde horiei ezarri nahi dizkien muga-zergen harira. Batek daki zein den kausa eta zein ondorioa. Baina gero eta garbiago dago AEBek, itsas-berrosatze horretan, bidelagun izan ditzaketen bakarrak NATOko bazkideak direla. Hortik disparatezko ehuneko 5aren tema. Abiapuntua ere halakoa dutelako.

Bada, halere, beste eragozpen potolo bat: errealitatea. Errealitatea baita dirua ez dela nahikoa ontziolak nahieran sortu eta itsasontziak nahi ahala egiteko. Kokapenak, azpiegiturak, laneskua, lehengaiak, talentua, eskarmentua… gauza asko behar dira, diruaz gain. Ontziolak erauztea oso “erraza” izan zen; kostako zaie berregitea.

Laster izango dugu ate joka gaia geurean ere.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Asia
Israelekiko harremanak mantentzearen alde egin du Europar Batasunak

Israelek Gazan eta Zisjordanian egindako giza eskubideen urraketak argi uzten dituen Kanpo Ekintzarako Europako Zerbitzuaren txostena esku artean, EBko Atzerri ministroek erabaki dute Israel-EB elkartze-akordioarekin berdin-berdin segitzea. EBren "ekintza-eza" ikusita,... [+]


Israelen okupazioaren aurkako neurriak adosteko goi bilera egiten ari dira Bogotan

Hagako Taldeak deituta, Kolonbiak eta Hego afrikak antolatu dute gailurra. Herrialdeetako ordezkariez gain, Francesca Albanese Palestinar Lurraldeentzako NBEren errelatorea ere Bogotan da, eta Israelekin harreman oro etetea exijitu die. EBk adierazi du Netanyahuri bere aire... [+]


Genozidioaren ekonomia Palestinan: Francesca Albanesek lotsagarri utzi ditu multinazionalak

Carrefour, CAF, Crédit Agricole, BlackRock... Francesca Albanese Palestinar Lurraldeentzako NBEko errelatore bereziak enpresa sare handi bat egin du Israel burutzen ari den Gazako genozidioaren konplize bere azken txostenean, eta horien arduradunak ikertzeko eskatu du... [+]


Israelek maiatzetik gutxienez 800 palestinar hil ditu laguntza humanitarioa jasotzen saiatzen ziren bitartean

Gaza Humanitarian Foundationen elikagai banaketa erabiltzen ari dira palestinarrak hiltzeko. Oraingoan, ur horniketa suntsitzeaz gain, hamar pertsona, haien artean sei adin txikiko, hil ditu Israelek Nuseirat kanpamentuan, Gaza hegoaldean.


PKK-k armen suntsiketa irudikatu du, eta Erdoganek iragarri du legebiltzarrean batzorde bat osatuko dela prozesua jarraitzeko

Bere buruzagi historiko Abdullah Öcalenek joan den astean Turkiako Imraliko espetxetik eskatutakoari men eginez, PKK Kurdistango Langileen Alderdiak ekin dio armagabetzeari. Ostiralean egin dute ekitaldia, Iraken menpeko Kurdistango Sulaimaniya hirian, eta 30 gerrilari... [+]


Frantziako Legebiltzarrak dei egin dio Europari “harreman ekonomikoen estrategia aldatu” eta Txinarekin lankidetzak garatzera

153 orrialdeko txosten bat kaleratu du parlamentuak. AEBak ez ditu apenas zuzenean aipatu, baina horretarako "ikuspegi atlantista" terminoa erabili du: "Europak darabilen ikuspegi horrek gerra-komertziala ekarri du Europaren eta Txinaren artean, ageriko kalte eta... [+]


Askatasunaren Ontzidia berriz saiatuko da Gazako blokeoa apurtzen: Handala ontzia martxan da

Israelek maiatzean Conscience itsasontzia bonbardatu eta ekainean Madleen itsasontzia bahitu ostean, nazioarteko ekimena berriz saiatuko da laguntza humanitarioa Gazara sartzen. "Erronka hau Gazako umeengatik da", adierazi du Askatasunaren Ontzidiak Siziliatik (Italia)... [+]


2025-07-10 | ARGIA
PKKren borroka armatuaren garaia amaitu dela berretsi du Öcalanek bideo batean

Abdulllah Öcalan PKK-ko buruak berriz ere eskatu du armak uzteko, Imrali espetxe barruan egindako bideo batean. Gerrillaren "oinarrizko" helburua egintzat eman du, eta ziurtatu du Turkia prest dela herri kurdua aitortzeko.


Netanyahuk eta Trumpek berretsi dute aurrera doala Gazako bi milioi palestinarrak kanporatzeko duten plana

Azken 24 orduetan Trumpekin bigarren aldiz bildu da Netanyahu, eta Etxe Zuriko maizterraren bulegoan ordubete inguruko solasaldia izan dute. Ondoren kazetariei eginiko adierazpenetan, Israelgo lehen ministroak adierazi du Gazan duten "kanpaina militarra" ez dela... [+]


Israelek onartu ostean, Hamasek esan du 60 eguneko su-etena “berehala” ezartzeko prest dagoela

Hamasek jakinarazi du Palestinako erresistentziako beste taldeekin hitz egin duela AEBek, Egiptok eta Qatarrek proposaturiko meniaz, eta "pozik" hartu dutela. 60 eguneko su-etenaz gain, akordioak barne hartuko luke Hamasek Gazan dituen hamar bahitu israeldar askatzea,... [+]


2025-07-03 | Nicolas Goñi
Pakistan energia trantsizioan zegoen, erregai fosilen eta kriptotxanponen interesak tartean sartu arte

Prekaritate global hirukoitza pairatzen dute Pakistanen, klimak, energia gabeziak eta finantza publiko arazoak elkarrekin eragindakoak, bakoitzak bertze bien kalteak areagotzen dituela. Halere, arazoaz jabetu dira bertako agintariak eta bideratu dituzte aldaketak, nahiz eta... [+]


Kritika gogorrak jaso dituen AEBetako Gaza Humanitarian Foundation-aren filiala desegingo du Suitzak

AEBek eta Israelek kudeaturiko erakundeak ez du Suitzako ordezkaririk ezta helbiderik bertan eta horregatik abiatu du egitura desegiteko bidea Suitzako Zaintza Agintaritza Federalak. Gazarako Israelek kontrolaturiko "laguntza" bideratzen dabil GHF fundazioa, soilik lau... [+]


Txinatar xenofobia ala terrorismo zuria?

Guangzhou (Txina) 1925eko ekainaren 23a. 100.000 herritar inguru bildu ziren atzerriko potentzia inperialisten aurkako martxan. Maiatzaren 30ean britainiarrek hainbat manifestari hil zituzten Shangaiko protestaldi batean. Hildakoekiko elkartasunez Guangzhouko langileek greba... [+]


Albanese txostena
Hauek dira Palestinako “genozidioaren ekonomiarekin” aberasten ari diren multinazionalak

Carrefour, CAF, Crédit Agricole, BlackRock... Francesca Albanese Palestinar Lurraldeentzako NBEko errelatore bereziak enpresa sare handi bat egin du Israel burutzen ari den Gazako genozidioaren konplize, eta horien arduradunak eta goi karguak ikertzeko eskatu du.


Trumpek dio Israelek Gazarako 60 eguneko su-etena onartu duela

AEBetako presidenteak adierazi du orain Hamasen erantzunaren zain daudela: "Ez badute onartzen, egoerak okerrera egingo du". 60 eguneko su-etenaz gain, akordioak barne hartuko luke Hamasek Gazan dituen hamar bahitu israeldar itzultzea, eta beste hamabosten gorpuak ere... [+]


Eguneraketa berriak daude