Inozoak
Nork ez du, behin ere, inozo jokatu? Konfiantzaz aritu nahi, eta parekoak adarra jo. Desesperazioak aginduta, fedea izan behar, eta aurrean miraririk ez. Inozotasunak ez du mugarik, eta baserrira ere heldu zen aspaldi.
Inozoak izan ginen jezteko makinak eta robotak bizitza erraztuko zigutela sinetsi genuenean. Eskuz jezteari utzitakoan zetorren ustezko duintasunak dena hartu zuen. Inork entzun nahi ez teknologia horrek zekartzan gastuek ezkutatzen zituzten lanen oihartzuna. Eta horrela egin genuen maila bat gora.
Inozoak, lurrik gabeko baratzearen alde egin genuenean. Lurra talaiatik ikusteak ematen duen botereak liluratuta, ezin ikusi negutegiak berotzeko energia garesti ordainduko genuela eta barazkientzako jana urrutiko laborategietatik etorriko zela. Handik aurrera, eskuak beti garbi.
Inozoak, halaber, enpresariak ginela sinetsi genuenean. Baserritarrak ez, gu enpresariak. Horrekin bestelako inportantziaz jantzi ginen, eta gustu handiz onartu genituen traje berriak sortutako estuasunak. Halaxe, supermerkatuetan saltzeak eta gure jakiak esportatzeak gourmet bilakatu gintuen, eta ahaztu genituen azokara asteroko erosketa egitera joaten ziren herrikideak. Ttak, koska bat gorago.
Akaso, onenean, konturatu gara animaliak ez ditugula bueltan, aspaldian utzi geniola eskuetan lurra sentitzeari eta azoketako giroa faltan dugula. Egoera sozioekonomikoak bultzatuta, agian, hasi gara eskaileran behera, mailak jaisten, lurreratzeraino, traje hura erantzita.
Badira, halere, gu –eta zu– inozotzat hartzen jarraitzekotan direnak. Esaterako, maiatzean Food 4 Future izeneko kongresuan etorkizuneko elikaduraz arituko dira, besteen artean, hainbat multinazionaletako ordezkariak. Antza, teknologiak, robotikak eta automatizazioak elikatuko gaituzte. Diotenez, elikadura osasungarria eta ekoizpen jasangarriaren alde ari dira, eta klima aldaketaren kontrako borrokan, sutsu.
Honaino helduta, zer esan, irakurle? Bada, txundituta naukatela munduak eta naturak mugarik ez dutela oraindik ere pentsatzen duten horiek. Txundituta, uste dutenek teknologiak emango digula jaten, eta ez lurrak eta baserritarren eskuek.
Gauzak horrela, bokaziozko inozo gehiegi dagoela esango nuke. Badaezpada, gaitzetik libratzeko, bi hitzordu:
Hilaren 16an, herrikideak pertsonek –eta ez makinek– elikatu behar dituztela sinesten dutenekin, BEC aurrean.
Hilaren 20an, natura eta landa-eremuak bizirik –eta ez industrializatuta– nahi dituztenekin, Gasteizen.
Etorkizunean, mundua bizirik eta sano –bere adiera guztietan– nahi dudalako.
Irailaren 9tik 12ra hamaika ekintza antolatu dituzte, herriko eragile, ekoizle eta merkatariekin elkarlanean. Gure lurra, gure jatekoa lelopean, herritarrak “bertako produktua zaintzera” bultzatu nahi dituzte, besteak beste. Ostiralean da hitzordu nagusia: azokak... [+]
Hamargarren urtemuga ospatuko du aurten Nafarroako Azoka Ekologikoak. Berrogei postuko azokaz gain mintzaldiak, tailerrak, kontzertuak eta erakusketak izanen dira
Herriko Etxeak elikadura burujabetzaren aldeko urrats handia egingo du 380 metro koadroko azpiegitura berriarekin. Sukaldeak haur eta adinekoentzako janari osasungarria eskainiko du, tokiko produktuekin eta tokiko laborantza indartuko du.
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Lanez lepo harrapatu dugun arren, eskuzabal hartu gaitu Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak; elkarrizketarako aurrez adostuta genuen denbora luzatzen utzi digu, luze jo baitu solasaldiak. Karguan urtebete egin duelarik, berrikuntzaz aritu gara Begoña Pedrosarekin,... [+]
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak iragarri duelarik hainbat ikastetxe eta zonaldetan sukaldeak jarriko dituztela, EHIGE gurasoen federazioak dio gaur egun catering-enpresen esku dauden eskola-jantokietako eredua bera aztertzea eta bestelako kudeaketa bat bultzatzea dela... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
Intxaurrondoak ekainean emango du bere fruitua. Lan bikaina egin du, esfortzuak merezi izan du. Lehen beroaldiekin zirkulazioak eta bihotzak zaintza bereziak behar dituzte. Garrantzitsua da hidratazioa mantentzeko neurriak hartzea –ura, infusioa eta saldak– eta fruta... [+]
Uda da sasoirik oparoena baratzean. bai, behintzat, udaberrian ereintza eta landaketa lanak egin badira. iazko uda ez dadila errepikatu desio dute elikagaiak lurrean eta zeruari begira lantzen dituzten laborariek. Izan ere, batez beste %45 uzta txikiagoa jaso zuten. Datu hori... [+]
Aurten ez dut aparteko ilusiorik San Ixidro egunerako. Ez dut girorik aurkitzen. Ingurura begiratu eta giro ospela. Burua lanean jarri behar izan dut epeltasun bila, eta hara non, azaldu zaizkit gure gazten zain hilabeteak daramatzaten lagunen irribarreak. Bihotza epelxeago dago... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Espainiako Gobernuak Eskola Jantokien inguruko Errege Dekretua atera berri du, Euskal Herri Hegoaldeko eskola jantokien kudeaketan eragingo duena. Spoiler: elikadura sistema osasuntsu eta jasangarri bat garatzeko inolako asmorik erakusten ez duen dokumentua da.
Nekazariarentzat baratzea eragozpena besterik ez da. Egungo makina bat nekazari “aurreratuk” horrela pentsatzen du. Bere lanean ez dute baratzerik behar, ezta oilategirik, ezta sagarrondorik, ezta erlauntzarik ere.
Bizkaigane elkarteak elikadura burujabetzan oinarritutako proiektua du Errigoitin (Bizkaia), 1983tik. Instalazioak dauden lur eremutik aterarazi nahi du lur jabeak elkartea. EHNE Bizkaia sindikatuak adierazi duenez, instalazioek lege eta administrazio eskakizun guztiak betetzen... [+]