Inozoak

  • Nork ez du, behin ere, inozo jokatu? Konfiantzaz aritu nahi, eta parekoak adarra jo. Desesperazioak aginduta, fedea izan behar, eta aurrean miraririk ez. Inozotasunak ez du mugarik, eta baserrira ere heldu zen aspaldi.

Argazkia: Arabako Mendiak Aske.

2023ko maiatzaren 01an - 00:19

Inozoak izan ginen jezteko makinak eta robotak bizitza erraztuko zigutela sinetsi genuenean. Eskuz jezteari utzitakoan zetorren ustezko duintasunak dena hartu zuen. Inork entzun nahi ez teknologia horrek zekartzan gastuek ezkutatzen zituzten lanen oihartzuna. Eta horrela egin genuen maila bat gora.

Inozoak, lurrik gabeko baratzearen alde egin genuenean. Lurra talaiatik ikusteak ematen duen botereak liluratuta, ezin ikusi negutegiak berotzeko energia garesti ordainduko genuela eta barazkientzako jana urrutiko laborategietatik etorriko zela. Handik aurrera, eskuak beti garbi. 

Inozoak, halaber, enpresariak ginela sinetsi genuenean. Baserritarrak ez, gu enpresariak. Horrekin bestelako inportantziaz jantzi ginen, eta gustu handiz onartu genituen traje berriak sortutako estuasunak. Halaxe, supermerkatuetan saltzeak eta gure jakiak esportatzeak gourmet bilakatu gintuen, eta ahaztu genituen azokara asteroko erosketa egitera joaten ziren herrikideak. Ttak, koska bat gorago.

Akaso, onenean, konturatu gara animaliak ez ditugula bueltan, aspaldian utzi geniola eskuetan lurra sentitzeari eta azoketako giroa faltan dugula. Egoera sozioekonomikoak bultzatuta, agian, hasi gara eskaileran behera, mailak jaisten, lurreratzeraino, traje hura erantzita.

Badira, halere, gu –eta zu– inozotzat hartzen jarraitzekotan direnak. Esaterako, maiatzean Food 4 Future izeneko kongresuan etorkizuneko elikaduraz arituko dira, besteen artean, hainbat multinazionaletako ordezkariak. Antza, teknologiak, robotikak eta automatizazioak elikatuko gaituzte. Diotenez, elikadura osasungarria eta ekoizpen jasangarriaren alde ari dira, eta klima aldaketaren kontrako borrokan, sutsu.

Honaino helduta, zer esan, irakurle? Bada, txundituta naukatela munduak eta naturak mugarik ez dutela oraindik ere pentsatzen duten horiek. Txundituta, uste dutenek teknologiak emango digula jaten, eta ez lurrak eta baserritarren eskuek.

Gauzak horrela, bokaziozko inozo gehiegi dagoela esango nuke. Badaezpada, gaitzetik libratzeko, bi hitzordu:

Hilaren 16an, herrikideak pertsonek –eta ez makinek– elikatu behar dituztela sinesten dutenekin, BEC aurrean.

Hilaren 20an, natura eta landa-eremuak bizirik –eta ez industrializatuta– nahi dituztenekin, Gasteizen.

Etorkizunean, mundua bizirik eta sano –bere adiera guztietan– nahi dudalako.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Elikadura burujabetza
2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


2024-04-14 | Garazi Zabaleta
Jakiak ehuntzen
Zangoza inguruan tokiko elikadura sistema eraikitzen

Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]


Porrotak, ikasketak, baso jangarriak

Bidaia hau hasi nuenean, ikuspuntu erromantikoz imajinatzen nituen baso jangarriak: zuhaitz artean ibili, fruitu goxoak dastatu, loreak usaindu... baina baso jangarriek badituzte arantza ugari ere, porrotak, erratak... Gaur, ikasketa politak eskaini dizkidaten porrot horietako... [+]


"Eskolan ortu xume bat lantzeak testuingurua ematen digu planetan ditugun arazoez aritzeko"

Gasteizko Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxeetako baratzeak ikertu ditu Iratz Pou EHUko ikasleak. Zenbat eskolek dute ortua? Nolako erabilera ematen diote, zein helburu eta asmorekin? Probetxu pedagogiko eta didaktikoa ateratzen al diote baratzeari? Pourekin eta Igone Palacios... [+]


2024-04-03 | Estitxu Eizagirre
Juanma Intxaurrandieta, ekonomia irakasle eta INTIAko kudeatzaile ohia
"Merkatu globalean elikagaien prezioa oso hauskorra da, zuzenean erosita egonkorragoa"

Elikagaien prezioak zergatik igo dira hainbeste? Nola ezartzen dira prezioak? Juanma Intxaurrandieta Nafarroako Unibertsitateko ekonomia irakaslea eta INTIAko kudeatzaile ohia da, egun erretiratua. Eli Pagolak Egonarria saioan egin dion elkarrizketan, hizkuntza arruntean eta... [+]


Eguneraketa berriak daude