Euskal kulturgintzak greba digitala egingo du datorren astean eta Jaurlaritzak laguntzak iragarri ditu
Koronabirusaren krisiak euskal kulturgintzan eragin duen egoera larria ikusarazteko, apirilaren 21ean eta 22an greba digitala egiteko deia zabaltzen ari da: bi egun horietan sarean eduki kulturalik ez partekatzeko eskatu dute. Sortzaileak, bitartekariak, hedabideak, hezitzaileak eta oro har herritarrak daude deituta itzalaldi digital horretara.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
“Ikusi gaitzazuen desagertuko gara, entzun gaitzazuen isilduko gara”, dio kulturgintzan.eus webgunean sartzean irakurtzen den lehenbiziko esaldiak. Lerro hauek idazteko momentuan 302 lagunen atxikimendua jaso du dagoeneko apirilaren 21erako eta 22rako deitutako greba digitalak.
Covid-19aren pandemiari aurre egiteko erabakien artean programazio kultural guztiak bertan behera geratu dira eta erabaki horrek alarma guztiak piztu ditu lehen ere prekarioa zen euskal kulturgintzaren alorrean. Egoera larria da eta, horretaz jabeturik, kulturgintzan diharduten hainbat eragilek erakunde publikoetara jo dute laguntza eske. Baina “udal batzuek salbu, gainontzekoek muzin egin diote gure proposamenari”, azaldu dute. “EAEko Jaurlaritzak, esaterako, ez duela kulturgintzaren ezaugarri bereizgarriei erantzuteko neurririk hartuko erantzun digu”.
Hain justu, asteazken goiz honetan Bingen Zupiria Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politikarako sailburuak adierazi du kulturan "gaizkien pasatzen ari direnentzako" diru laguntzak emango dituztela. Greba-deialdian irakurtzen dena ikusita, laguntza horiek sektorearekin adostu gabeko zerbait izango direla dirudi.
Hiru helburu dituen itzalaldia
Itzalaldi kulturalaren deialdia sektoreko katebegi guztiei zuzendu zaie, sortzaileetatik hasita, herri mugimendu, erakunde publiko, ekimen pribatu, industria, hedabide, hezitzaile, guraso eta oro har, kulturazale den pertsona oro inplikatu nahian.
Euskal kulturgintzari buruzko gogoeta eta eztabaida piztu nahi du ekimenak. “Konfinamendu egunotan inoiz ez bezala” hurreratu da jendea euskarazko sormen lanetara deitzaileen arabera eta, egoera hori baliatuz, zenbait galdera proposatu dituzte, adibidez, zein balio ematen zaion bertan eta bertako hizkuntzan egiten den kulturgintzari; egunerokoan zein garrantzia duen; zenbat kultura kontsumitzen dugun; eta ea sektore horretan ari diren langileen prekarietateaz ohartzen garen, besteak beste.
Gogoeta horretatik abiatuta, neurri zehatzak ere eskatu nahi dituzte: “Covid-19aren larrialdiak eragin(go) dituen kalteei erantzuteko premiazko neurriak plazaratu eta horiei atoan erantzun diezaietela eskatzea Euskal Herri osoko erakunde publikoei: Euskal Hirigune Elkargoari, Nafarroako Gobernuari, Eusko Jaurlaritzari, Foru Aldundiei, udalei eta bestelako erakundeei”, irakurtzen da aipatutako atarian. Larrialdi egoerarako neurri horiekin batera, “epe ertain-luzerako bestelako proposamenak” ere plazaratu nahi dituzte greba digitalaren sustatzaileek.
Hirugarren xede bat ere jarri diote datorren asteko ekimenari: larrialdi egoerak aukera ematen duenean, Euskal Herri osoko kulturgintzaren ekosistema osatzen duten eragileak deitzea “mahai/bilera/topaketa... bat gauzatu dezagun euskal kulturgintzaren gabezia eta premia larriei aurre egiteko”.
Inaurkina. Inaurkingintzan buru-begi hasia dago aberats jendea, abeldun jendea, abeltzaina. Buru-begi eta buru-belarriak erne egin beharreko lana da inaurkinarena. Etxeratu nahi den zaborra da inaurkina. Izan ere, zaborra, gaur egun sortzen duguna ez bezala, begi-bistatik... [+]
Euskal Herriko eta nazioarteko hainbat zientzialarik adierazi du Urdaibaiko erreserban eraikin bat paratzeak uretako hegaztiak kaltetuko lituzkeela. Horrez gain, eskatu dute Astilleros Murueta enpresa ohiaren jardueraren ondorioz lehortuta gelditu diren padura-azalerak... [+]
Euskal diasporaren Boiseko Jaialdiaren testuinguruan, Etxepare Euskal Institutuak eta AEBetako euskal erakunde NABOk euskararen irakaskuntza sustatzeko akordioa sinatu dute. Hori horrela, AEBetako Euskal Etxeek euskara "sustatuko eta trinkotuko" dute, eta Jaurlaritzak... [+]
Joan den astean aurkeztu ziren proiektuaren inguruko entzuketa prozesuaren emaitzak, eta Guggenheim Urdaibai egitearen kontrako iritziak gailendu ziren. Busturialdearen beharrei "arduraz" erantzutea exijitu die plataformak, eta proiektuaren inguruko informazio eta... [+]
Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak bultzatuta eta Agirre Lehendakaria Center erakundearen eta New Yorkeko Columbiako Unibertsitatearen gidaritzapean egindako entzuketa prozesuaren emaitzak aurkeztu dituzte uztailaren 23 honetan. Museoa eraikitzearekin sustatuko... [+]
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Lau urtero hiru txapelketa jokatzen ari da Oihana Bartra Arenas azken hogei urteetan. Bertsolaritza lehia baino gehiago dela jakitun da, baina lehia uzteak ekar lezakeen amildegiak beldurra ematen dio.
Ekologistak Martxanek Bandera Beltzak 2025 txostena argitaratu du, urtero legez, "itsasertzeko kutsadura eta ingurumen-kudeaketa txarraren kasu esanguratsuenak ezagutarazteko". Hego Euskal Herriko kostaldeari dagokionez, Bilboko superportuari eta Getariako arrain... [+]
Euskararen Erabilera Biziberritzeko Biltzarra iragarri dute 2027rako. Irail honetan hasiko dute bidea. Hainbat arlotako 270 lagun bildu dira ekitaldian, eta herritar guztiei luzatu die gonbita Imanol Pradales lehendakariak: "Asmoa da bi urteko epean lanketa zabala eta... [+]
Ziburuko Euskal Liburu eta Diskoen Azokak 6. edizioa izango du aurtengoa. Ekainaren 7an egingo da, ohi bezala larunbatez, Baltsan elkarteak eta ARGIA komunikabideak antolatuta. Atarian, sorkuntzaren gibelean dagoenaz mintzatzeko, maiz bistaratua ez den baina zorionez geroz eta... [+]
1920ko hamarkadan, Brasilgo hainbat artista, idazle eta pentsalarik bere herriarentzako nortasun propioa eta modernoa sortzeko proiektu kultural berritzaileari ekin zioten. Horrela, Oswald de Andrade poetak Brasilgo modernitate kulturala izango zenaren gidaliburu gisa Manifestu... [+]
Bilboko Guggenheimeko museoaren kanpoaldean bildu dira plataformako kideak, bertan zuelako bere lehen agerraldi publikoa Bilboko Guggenheim Museoko zuzendari berri Miren Arzallusek. Landuko dituen ildoez hitz egiteko "goizegi" dela adierazi du Arzallusek, nahiz eta... [+]
Lantegia espazioa, Esperantza liburutegia, Arte Ederren Museoko eta Euskal Museoko lanak, Urdaibaiko Guggenheim proiektua... Ugari dira Bilbon eta Bizkaian kulturaren ikuspegi utilitarista eta pribatizazioa agerian uzten dituzten adibideak. Alde Zaharreko haur eta gazteentzako... [+]
2021ean hasi ginen Guggenheim Urdaibai proiektuaren inguruko lehen oihartzunak entzuten…Bai ala bai egingo zela esan zigun orduko Unai Rementeria ahaldun nagusiak. Bere esanak indartzeko, 40 milioi euro utzi zituen “blindatuta” museoak eraikitzen zirenerako... [+]