Euskal gatazkaz bere kontakizuna eman du Mikel Antzak ‘Arroz Urez’ saiakera liburuan

  • ETAren sorrera eta amaiera hartzen dituen garaiaren bere kontakizuna edo testigantza aurkeztu du Mikel Antzak Txalaparta argitaletxearekin kaleratutako Arroz Urez liburuan, kronika ere izan daitekeen saiakera literarioan.


2021eko martxoaren 03an - 09:59
ETAren hasiera eta amaiera arteko garaian kokatzen da Mikel Antzaren literatur lan berria (arg.: Patxi Larrion)
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

2019an espetxetik libre geratu eta Euskal Herrira itzuli ondorengo lehen liburua kaleratu du Mikel Antzak, bere literaturgintzan beste epe bati hasiera emanez, idazle donostiarraren esanetan. Arroz Urez saiakeran, literaturaren bidez Euskadi Ta Askatasunaren "sorrera eta amaiera bana" idatzi du, garai horri buruzko bere errelatoa.

Txabi Etxebarrietarekin hasi eta "tia Luzirekin" amaitzen du historia hori; tartean hamaika gertaera eta pertsonen erreferentziak aurkituko ditu irakurleak, ezagun zein ezezagunak, eta hari nagusietako bat 1970eko Burgosko Auzia izango da. Hain justu, mende erdi bete da frankismoaren habeak astindu zituen prozesua egin zenetik eta Antzak hainbat auzipetu elkarrizketatu ditu; haien testigantza liburuan ere sumatzen da zeharka.

Zeharka eta lerro artean, beraz, orain arte euskal gatazkari buruz eta Euskal Herriko historia hurbilari buruz kontatu ez direnak eta ikusezinak izan direnak ere badakartza liburu honek. Asteartean Iruñean egindako aurkezpenean, egileak argi utzi du ez dela bere gogoa gertaturikoaren kontakizunaren "batailan" sartzea, bere esanetan "gure baitatik idatzi behar dugu" errelato hori.

Antzak 1979an hasi zuen bere ibilbide literarioa Susa aldizkarian, eta ARGIAn lan egin zuen. Joseba Sarrionandia eta Iñaki Pikabearen 1985eko Martuteneko kartzela-ihesaren ondoren Euskal Herria utzi behar izan zuen eta 2004an atxilotu zuten Okzitaniako Saliese herrian. Narrazio, antzerki eta poesia liburuak idatzi ditu, hamar urtetan zehar ziegan idatzitako eta 2015ean argitaraturiko Ametsak ere zain (Susa) poema bilduma kasu.

Hemen Ahotsa.infok aurkezpenaz egindako bideoa:

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Literatura
Kaixo berriro, karis

Beste zerbait

Danele Sarriugarte

Consonni, 2025

------------------------------------------------------------------------------------------

Zazpi urte pasatu dira bigarren eleberria argitaratu zuenetik eta hamaika lehenengo liburutik. Bitarte honetan, baina, letrei... [+]


1977-80ko kritiken bilduma
Sarrionandia: "Gauza asko behar genituen garai hartan, eta zineak eman zigun leiho hori"

Zeruko Argian eta Anaitasuna-n idatzi zituen zinema kritikak Joseba Sarrionandiak 1977 eta 1980 urteen artean, 20 urte inguru zituela. Horien bilduma eginda, Pamiela argitaletxeak argitaratu du liburua, Joseba Sarrionandiaren zinema paperak (1977-1980). Josu Martinezek egin ditu... [+]


Irakurketa

TikTok-en parafernaliatik urrun bizi naizenez, aurreko egunera arte ez nuen jakin Maria Pombo horren berri. Sare sozialek orduero aurkitzen dute kalapitarako gairen bat eta, honakoan, kristorena sortu zuten influencerrak irakurtzearen gainean egindako adierazpenek. "Esango... [+]


2025-09-25 | Jon Torner Zabala
Irailak 29, izendatzen zaitugu Euskal Komiki Eguna

Euskarazko komikigintza ikusgarri egitea helburu, hainbat komikizale eta komikigilek Euskal Komiki Eguna sortu dute. Lehen edizioa eta ondoren etorriko direnak irailaren 29an izango dira, Olariagak Zakilixut pertsonaiaren lehen zinta argitaratu zuen urteurrenarekin bat.


2025-09-23 | Jon Torner Zabala
Joe Saccoren trilogia itzela, euskaraz

Palestina, Gerra Gazan eta Gazako oin-oharrak
Joe Sacco
Itzulpena: Julen Gabiria
Astiberri, 2023-2025

---------------------------------------------------

Duela bi urte Palestina erreferentziazko kazetaritza-komikia euskaraz plazaratu zuen Astiberrik, Gerra Gaza-n 32... [+]


Sally Rooneyri orain egin diogu kasu

Sally Rooney bezalaxe, Ken Loach. Atxilotuak izan beharko lukete biek. “Behar”, ez premiatik ulertuta, baizik eta desobedientzia zibila zigortzeko maneretan, demokrazian, paradoxikoa badirudi ere. Baina ez dituzte atxilotu. Eta itxuraz, ez dituzte atxilotuko. Rooney... [+]


Aberria eta hil

Eresia. Hil-kanta aitari
Goiatz Labandibar
Elkar, 2025

------------------------------------------------------------------

Goiatz Labandibarrek azken urteotan Amez (2022), Bekatua (2023) eta Zoo (2024) idatzi ondoren, Eresia. Hil-kanta aitari (2025) argitaratu berri du... [+]


Juan Luis Larraza
"Lizarraga kapitaina gure herriaren askatzailea izan zen, eta dagokion lekua behar du gure memorian"

Idatzi duen eleberriko pertsonaia mirestera heldu da Juan Luis Larraza Lakuntza (Etxarri Aranatz, 1950), eta, beharbada, mitifikatu ere egin du. Han eta hemen, eta, oroz gain, Nafarroako Artxibategiko agirietan Luis L(e)izarraga kapitainari buruzko datu bakanak bildu, Pello... [+]


Ezberdinak eta antzekoak

Umea hemen, Umea han
Chuck Groenink. Itzulpena: Nagore Perez
Ibaizabal, 2025

---------------------------------------------------------------------

Historiaurreko istant bat du azpi izenburu liburu honek, eta horixe da, hain zuzen, egileak kontatu nahi diguna, istant... [+]


Saioa Alkaizak uko egin dio Igartza literatur bekari, CAF diru-emaile delako

"Israelen kontrako boikot kanpainak martxan dauden honetan, kulturgileoi lerratzea dagokigu", adierazi du Saioa Alkaizak komunikabideetara igorritako oharrean. BDZk txalotu egin du Alkaizaren erabakia, eta Elkar argitaletxeari gonbita luzatu dio, "erabaki ausartak... [+]


Irati Zubia. Jakintzari begirunez
"Laguntasuna iruditzen zait sekulako potentzialitatea daukan harreman mota, Akaso horizontalagoa delako"

Amonarena zen etxean bizi da Irati Zubia duela urte batzuk, lagunekin. Donostiako atari zaharren usaina dauka atariak. Zaintza existitzen ez den mundu batean izan nahiko luke zaintzaile eta eskarmenturik ez zaio falta: irribarre zabalaz hartu nau etxean Aste Nagusi betean, sofa... [+]


‘Esnatu ala hil’, kaleko euskaltzaleentzako liburua ondu dute Goikoetxeak eta Iurrebasok

Esnatu ala hil. Euskararen oraina eta geroa, diagnostiko baten argitan (Elkar) liburua argitaratu dute Garikoitz Goikoetxeak eta Iñaki Iurrebasok. Egileen helburua da gaur egun euskarak bizi duen egoera ulertzeko tresna bat eskaintzea, “ezinbestekoa delako aurrera... [+]


Liburu ktitikak
Bizitzaz eta beste

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Balea Zuria, 2025

------------------------------------------------------------------

Lierni Azkargortak Anatomia Bertikalak liburuaren aurkezpen saioan esan eta Berria egunkariak jaso moduan irakurri ditut poema gehienak: ozen, ahoz... [+]


2025-09-03 | June Fernández
Aixa de la cruz
"Jainkorik gabeko belaunaldia gara, eta bi aukera eman dizkigute: kontsumoa eta lana"

2020ko Euskadi Literatura Saria irabazi zuen Cambiar de idea (Ideiaz aldatu) autofikzio feministarekin. Emakume idazleek literatura kanon patriarkalera egokitu beharra kritikatu zuen liburu horretan. Todo empieza por la sangre (Dena odoletik hasten da) bere seigarren... [+]


Gabriel Aresti omentzen arteak bateratuz

LAIDA ikerketa taldeak Bermeoko Arrantzaleen museoan abuztuaren 28 eta 29 antolatutako ikastaroan egingo duen hitzaldiaren sintesia da Arestiren ekarpen artistikoa nabarmentzea.


Eguneraketa berriak daude