Katarsia 2011ko urriaren 20an bizi izan genuen, baina orain ere ez da makala idaztea gaur ETA desagertu dela. Ohartzean horrek esan nahi duen guztiarekin, goitik behera sumatzen da zirrara bizkar-hezurrean. Gertaera, sentipen eta sufrimendu gehiegi bildu da 60 urtean zehar bestela izan dadin.

Arkaitz Rodriguez Sortuko idazkari nagusia da (Donostia, 1979). Kanboko ekitaldiaren biharamunean elkarrizketatu genuen, Donostiako Haizearen Orrazian Ezker Abertzaleko zuzendaritzako dozenaka kide ohik ETAren amaierari sostengua agertu ondoren. Sortuk du orain Ezker Abertzalearen gidaritzaren ardura nagusia.

Txema Montero (Bilbo, 1954). HBko europarlamentari ohia, ETAko presoen abokatu lanetan aritutakoa, HBtik kanporatua, Sabino Arana Fundazioko kide urte luzez eta analista zorrotza, besteak beste.

Kanboko ekitaldia eta gero, hamaika eragilek eta pertsonek iritzia eman nahi izan dute. Bistan da. Ikuspegi eta begirada ezberdinak aztertzea aberasgarria da. Hori dela eta, orain, hasierako asteetako olatuak pasatutakoan, beste bat ere plazaratzea ekarpen interesgarria izan daitekeelakoan nago. Begirada hori euskal mapa soziopolitikoren bazter batetik bota nahi nuke, independentismoarekin lerrotu zen/den antimilitarismotik, alegia.

Liburu batek ekarririk gara Baionan: Senpereko (eta Lapurdiko) euskara XVIII. mendean (Lapurdi 1609 elkartea). Hariari tiraka, ETAren sorrera garaia bizi izan zuen tolosarra ezagutu dugu. “Hangoak hango, hemengoak hemengo” esan ohi da, baina handik hona eta hemendik hara dabil Xabier Elosegi.

50 urte beteko dira ostegunean Bentaundin guardia zibilek Txabi Etxebarrieta etakidea hil zutela. Larunbatean, ekainak 2, lore eskaintza egin diote bertan eta ondoren ekitaldi politikoa izan da Pizkundearen plazan. AVT elkartekoak ere azaldu dira ekitaldian, protesta egiteko.

Larunbaterako, ekainak 2, Tolosan eta ostegunerako Bilbon, Txabi Etxebarrieta ETAren lehen militante tiroz hilaren omenezko ekitaldiak daude antolatuta, Etxebarrieta Memoria Elkartearen bultzadaz. Madrilgo gobernuaren EAEko ordezkariak horien debekua eskatu du. ETAk lehen guardia zibila –Jose Pardines– hil eta guardia zibilen tiroz lehen kidea galdu zueneko 50. urteurrenean, gertakizunak eta bere testuingurua azaldu ditu Jon Miranda Labaienek Tolosaldeko Atarian.

Heldu da. Heldu behar zen momentua heldu. Luzea izan da azkeneko partea, dinamika askoren mugatzaile sekundarioa. Iraganean da, urtu da erakunde zena. Zer berok urtu duen nork bere kontakizuna, intereseko eztabaidagai dudarik ez, baina urtu. Jakin beharko da kudeatzen iragan hori, eta besteak, baina ezin hori orainaldiaren ardatz jarri.

Erakundeak ez direla zertan betirako izan seinale; politikoak ere ez. Helbide izan daitezke, unean unekoak, norabidean asmatu edo ez, baina inoiz ez helburu... [+]

ETAk, bere kabuz, hirurogei urteko ibilbideari amaiera eman dio eta oinordeko frankistek, edo gerra zikinak bultzatu zituztenek ez bezala, eragindako kalteei buruzko autokritika egin du. Alabaina, nago, ETAren mamua, Cid Campeador-ena bezala, zenbait esparrutan –gerra dialektikoaren zelaian, besteak beste– erabilia izango dela, etekina ateratzeko asmoz, hain zuzen ere.

Literaturan, esate baterako. Aspaldiko salaketa da Euskal Gatazkari buruz gutxi eta ahots apalez hitz egin... [+]

“Euskal Herria dugu irabazteko” leloa eta ikurrina dituzten pankartak paratu dituzte Gasteizko Santa Maria katedralean eta San Vicente elizako kanpandorrean eta Bilboko Begoñako igogailuan. Ondoko irudiak eta sinatu gabeko irakurketa helarazi dizkiote ARGIAri.