Umea hemen, Umea han
Chuck Groenink. Itzulpena: Nagore Perez
Ibaizabal, 2025
Historiaurreko istant bat du azpi izenburu liburu honek, eta horixe da, hain zuzen, egileak kontatu nahi diguna, istant bat.
Ilustratzaile ezagun honek idatzi eta ilustraturiko lehen obra honetan egilearen estiloa garbia ikusten da: irudi sinpleak, pastel koloreekin, detaile baino orokorreko ideian zentratuta. Egileak ederki lortzen du islatu nahi duen mezua helaraztea. Eta horretarako, kasu honetan gainera, hitz gutxi eta oso oinarrizkoetara mugatzen da. Izenburuak berak adierazten duen bezala, hitz zehatz eta gutxitan adierazten digu mezua.
Familia baten kontakizunarekin hasten da, historiaurrean kokaturik, eta hartzak, mamutak eta animalia ugariz inguraturiko giro batean. Familia kobazulora iristen da, nekatuta, “Aita, ama eta ehiztariak han; oin nekatuak, bidaia luzearen ondoren. Umea hemen, berriz haranean”. Eta ume da liburuko protagonista, dena bere zain duen umeak etxea atzean utzi eta haranera joko du. Bidaian egileak ingurua deskribatzen digu haurraren begiekin, “zuhaitzak handi, umea txiki. Umea handi, zomorroa txiki”, eta testu gutxirekin eta orri osoko ilustrazioen bidez kontakizunaren narrazioa osatzen joango da. Harik eta jolasean, animaliekin, ingurua ikusten egon ondoren ibairaino iritsi arte. “Mendia han, urrun. Ibai distiratsua hurbil. Umea hemen”. Eta hurrengo orrian… “Umea han”. Ibaiaren bazter bietan daude umeak, gure protagonista albo batean, eta bestean bera bezalako beste ume bat, azal kolore apur bat ilunagoa, arropa gehiagorekin jantzia,… baina biak antzekoak: “Begiak hemen. Sudurra, ahoa han”, “Begiak han. Sudurra, ahoa hemen” irakur dezakegu ume bakoitzaren aurpegi harrituaren azpian, biak ezberdinak baina biak oso antzekoak.
Arrotza bere familiarekin doa, eta esku bat goratuta desagertzen da. Gure umea kobazulora itzuli eta errautsetan eskua zikinduta eskuaren irudia uzten du kobazuloko paretan. “Esku bat gora, eta hemengo umeak hango umea du gogoan”.
Enkontru horren narrazioak bestearengana hurbiltzen gaitu; egileak historiaurrean kokatzen du (eta liburuaren amaieran ohar batean azaltzen du neandertal eta homo sapiensen historia) baina egia da enkontru horrek balio duela gaur egungo gizartea hobeto ulertzeko, elkarrekin hobeto moldatzeko, bestea onartzeko…
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin zuten egon Debako liburutegian, eta egoera hori aldatzeko borrokan aritu da herriko ama talde bat. Udal gobernuak jarrera aldatu eta onartu du herritar guztiek, duten adina dutela, nahi dutenean egon ahal izatea liburutegian... [+]
Dantza, xake edo kirol topaketak egiten diren bezalaxe, literatura gustuko duten haur eta gazteek ere zaletasuna partekatu, elkar ezagutu eta egunpasa ludikoa egiteko aukera izango dute, datorren igandean. Ikasturtean zehar elkarri gutunak idazten aritu diren 130 gaztetxo... [+]
Irati Aizpurua Alquezar abokatuak zuhurtziaz erantzun ditu ARGIAren galderak, eta testuinguru juridikoa eman digu, Debako udal liburutegian gertatzen denaren inguruan. Elkarrizketa zabal batean berriki kontatu dugunez, 2 urtera arteko haurrek galarazita dute Debako haur... [+]
Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]
2 urtera arteko haurrek galarazita dute Debako haur liburutegian egotea, eta 2-6 urtekoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute egon. Hogei urtez horrela funtzionatu duen ageriko diskriminazioa buka dadila eskatzeko ama talde bat elkartu denean, ezetz erantzun die udal gobernuak... [+]
Haur literaturan aurreiritzi sexistak egon badirela frogatu dugu lan honekin. Errealitate hau ezagutarazi, sentsibilizatu eta bide batez, aurreiritzi sexista hauek desagertzeko bideak ipintzea izan da lanaren xedea. Haur eta gazte literaturak genero berdintasunaren eraikuntzan... [+]
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]
Esloveniako eskoletan izan duen arrakastari tiraka, Alberdania argitaletxeak Euskal Herriko ikastetxeetara ekarri du Joko Ona Denontzat irakurketa-lehiaketa: DBHko ikasleek “kalitate handiko liburuak” irakurriko dituzte taldeka, eta avatarra aukeratuta, horiei... [+]
Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira haurrentzako liburua modu berezian aurkeztu du ARGIAk, Donostian. Haur eta guraso ugari bildu ziren Gorka Bereziartua eta Adur Larrearen ipuinaren bueltan, eta festarako, dantzarako, ipuinak kontatzeko eta maskarak marrazteko tartea... [+]
Donostiako Gros auzoko erraldoi eta buruhandien konpartsak giroturiko kalejira eta dantza izango ditu lagun, ostiral honetan ARGIAk antolatu duen liburu aurkezpenak: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira aurkeztuko dute Gorka Bereziartua eta Adur Larrea egileek.
"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]
"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]
Saran egingo da urriaren 11 eta 12an, eta aurtengoa laugarren edizioa izango da.
"Arrats arrunt bat zen. Zapoarentzat”. Arrats hori da Maite Mutuberriak album honetan kontatzen diguna. Oso testu gutxi du liburuak, eta irudiek ederki kontatzen digute istorioaren nondik norakoa.
Hasieratik ikus dezakegu ilustrazioetan zapo handi eta lasaia,... [+]