Europa eta autodeterminazio eskubidea

  • Nola jokatzen du Europar Batasunak estaturik gabeko nazioekin? Badirudi horietako biztanleen ekimenek ohiz kanpoko oztopoak aurkitzen dituztela.


2015eko ekainaren 08an - 08:34
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Oraindik orain Bruselara egindako bidaian –Nafarroako zona euskaldunean hizkuntza-eskubideak urratzen zirela eta Osasunbideak arau europarrak ez dituela betetzen ikusirik Batzordeari neurriak hartzeko eskatzen zion gure 521/2014 Eskabidea onartua eta gero artxibatua izan zela jakin ostean– Bernad Daelemans flandriarrarekin harremanetan jarri ginen, International Comission of European Citizens (ICEC) batzordeko bozeramaile eta Vlams Komitee Voor Brussel batzordeko idazkari denarekin.

Gure eskabidea onargarritzat hartu zuen Eskabide Batzordeak, iritzi baitzion elkarren aurka zeudela Europar Batasuneko (EB) arau eta balioak, baina subsidiariotasun printzipioa aplikatuz, soluzioa estatuetan bertan jartzen zuen, juxtu eskabidea eragin zuten haietan, Nafarroako zonalde euskalduneko herritar europarren oinarrizko eskubideak ukatzen dituzten haietan.

Horrela, Europako Parlamentuak ezartzen zuen eskubide bat zela herritar europar guztientzat entzunak izatea eta Europako Batasunari eskua harraraztea, estatuek arau europarrak betetzen ez dituztenean; hori ia urte bete iraun duen prozedura bihurtu da eta amaieran soluzio edo konponbidea jatorrira itzultzen izan da, subsidiariotasun printzipioa aplikatuta.

Apirilaren 13an mintegi bat egin zuten European Citizen Initiative-ren (ECI day) baitan Bruselan, eta hara joan ziren Europako Batzordeko presidenteordea, Timmermans, Europako Ekonomia eta Gizarte Lantaldeko presidentea, Henri Malosse, Ombudsman europarra eta Europako Batasuneko beste agintari batzuk. Herritarren Ekimen Europarrari (ECI) esker Europar Batasuneko milioi bat herritarrek zuzenean esku har dezakete EBko politiken aurrerabidean, Europako Batzordeari eskatuz onar dezala legea egiteko proposamen bat.

Aurkeztu diren 51 herritar proposamenetatik, aurkeztu baitira zenbait gaiez, uraren kalitateaz eta animalien bibisekzioaz esaterako, 31 bakarrik onartu dituzte tramitera eta horietatik soilik hiruk lortu dute milioi bat firma eskuratzea, zenbait arazo baitaude sinadurak balioztatzerakoan, estatu bakoitzak bere prozedurak ezartzen dituelako europar herritar kontzeptua erabakitzeko. Baina arazorik nagusiena, Europako Batzordeak oztopo asko jartzen dituela tramitera onartzeko.

ICEC batzordeak sinadura bilketa bat hasi zuen, proposamen bat egiteko, Europako araudiak onar dezan estaturik gabeko herrien autodeterminazio eskubidea. 600.000 sinadura jasoak zituenean Batzordeak agertu du bere iritzia, esanez proposamen horrek aldaketa ekarriko lukeela Europako Batasuneko Itunetan eta hori ezin daitekeela egin ECI baten bitartez (herritarren ekimen europarra), baina hori ez da hala izan Itunak aldatu dituzten beste proposamen batzuekin.

Bernard Daelemans flandestarrak, ICEC-eko bozeramailea baita,  Eskozia, Katalunia, Hego Tirol eta Veneto-ko taldeak ordezkatuz, gogorarazi zien apirileko ECI day horretan, etengabe gertatzen den jokabidea dela ezezkoa, Europako estaturik gabeko nazioetako herritarren oinarrizko eskubideak urratzeari buruzko eskabide edo ekimenei ezezkoa ematea. Timmermans-ek erantzun zuen Batzordeak begirunea izan behar ziela herri bakoitzeko erakunde demokratikoei eta ez zutela sartu behar haien eskumeneko gauzetan.

Bernard Dalemans-ek berriro esan zuen haren borondatea gai horietan alde edo aurka ez azaltzea bazen, zergatik Eskoziaren eta Kataluniaren kasuetan Batzordeko presidenteak, Barroso jaunak, publikoki esku hartu zuen erreferendum eskoziarraren eta kontsulta katalanaren atarian, esanez Eskozia eta Kataluniak demokratikoki  independentzia aldarrikatzen bazuten ez zutela tokirik izango Europako Batasunean. Timmermans-ek ez zuen jakin zer erantzun eta zehaztasunik gabe hitz egin zuen.

ICEC erakundeak Europako estaturik gabeko herrien mugimendu sozialak elkartzen ditu eta xede nagusia du Europako Batasuneko markoan autodeterminazio eskubidea askatasunez baliatu ahal izatea. ICEC-ek ekintza bateratuak egin nahi ditu estaturik gabeko herriekin, eskubide hori aldarrikatu eta lortzeko. Heldu den abenduaren 9rako antolatua du Biltzar bat autodeterminazioaz Europako Parlamentuan, eta euskal ordezkaritza ere han egotea espero dut.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2025-07-16 | Karmelo Landa
Zenbait traba eta bide bat

Gauzak ez dira horrela, baina horrelaxe daude, bai. Euskal erreferente politiko ofizialak Espainiara eta Frantziara begira daude Euskal Herrira bainoago. Estebanek eta Otegik etengabe kontseiluak ematen dizkiote Sánchezi gobernagarritasun modu berriaz eta Espainiako... [+]


Teknologia
Whatsappa utzi

Ez naiz buruan ideia hau darabilen bakarra, asko gara munduan Whatsapp eta Telegram mezularitza aplikazioak hartzen ari diren botereaz kontziente bide hori jorratu nahi dugunak.

Familia, lagunak, komunitateak, lana, komunikabideak... Mezularitza aplikazioekin dena dugu... [+]


2025-07-16 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Hondakinak

Hondakinak etorkizuneko material berriak dira. Iragarki marketineroa izan daiteke, baina diseinu eta eraikuntzaren ikerketa munduan sormen bideak irekitzeko aukerak ekarriko ditu, dudarik gabe. Europako hondakinen legedia zorrotz jarriko dela iragartzean, nolabait ulertarazten... [+]


2025-07-16 | June Fernández
Meloi saltzailea
Torre-Pacheco

Twerk klasean gertatu zen, Bilbon. Merkataritza-gune batean dago dantza eskola, eta gortinek ez dituzte kristalak erabat tapatzen. Emakumezko lau ikasleok eta irakasleak luzaketak egiten geundela, gure short labur eta top-ak jantzita, bi mutiko hasi zitzaizkigun kristalaren... [+]


2025-07-16 | Aingeru Epaltza
Garikoitzen itzala

Herria astekariaren ez hain aspaldiko aleak irakurtzea aski da antzemateko Mixel Garikoitzek Lapurdiko, Nafarroa Behereko eta Zuberoako gizarte nagusiki katolikoan utzitako arrastoaren sakonari.

Ibarreko Garakoitxeko semea, bertze ordezkaririk ez du Iparraldeak Erromako... [+]


Nagusikeria

Berriz gertatu da. Bartzelonako Unibertsitateko ikerlari batzuek (emakumeak) salatu dituzte beren nagusiarengandik (gizona) jasandako sexu erasoak eta nagusikeria edo botere-gehiegikeria. Eta berriz ere, ospe handiko gizonaren aldeko adierazpena bultzatu dute, baita... [+]


Espektakuluen tranpa

Semea futbol talde batean jolasten da eta, kurtso amaieran jokatutako hamaika torneoren artean, Athletic Cup-era gonbidatu dute bere ekipoa aurten. Txapelketak laurehun talde eta 5.000 futbolari inguru batu ditu; haur eta nerabe, senideak eta lagunak kontatu gabe. Itzelezko... [+]


Atera daitezela herriko plazara

Ekain amaieran iragan da Banka eta Urepeleko eskola publiko uztartuetako urte hondarreko ikusgarria. Eskola gehienetan bezala, Bankako ama-eskolako irakasleak eta Urepeleko lehen mailako bi irakasleek, hirurek elkarrekin, urtero antolatzen dute haurren emanaldi nagusia:... [+]


EIRE euskal unibertsitate-irakasleen elkartearen amaiera

Erakundeek, beren helburua bete ondoren ere, bizirik irauteko ahalegina egiten dute, Max Weber-ek zioen modura. Baina porrotaren kontzeptuaren eremutik haratago joan eta jakinduria eta ausardia behar dira elkarte bat amaitzeko, Alan Badiou gogoratuz.

Euskal Herrian ere... [+]


2025-07-14 | Rober Gutiérrez
25 urteko bidaia

Sortze beretik proiektu batekiko lotura profesionala egon denean eta atxikimendu emozionala hain handia denean, zaila izaten da berari buruz hitz egitea. Bai Euskarari ziurtagiriak 25 urte bete ditu, eta bizi izandako oroitzapenak eta esperientziak metatzen zaizkit oroimenean... [+]


Ez onartu hiriaren salerosketa, ez irentsi itxurakeriaren amua

Azken urteotan Donostian gero eta ozenago entzuten ari gara bizilagunen ahotsa: turistifikazioa gure hiria itotzen ari da. Joan den ekainaren 15ean, ehunka donostiar atera ginen berriro kalera gure bizi-baldintzak eta bizimoduak defendatzera. Jendartearen eta auzoen beharrak... [+]


2025-07-10 | Jauzi Ekosoziala
Norabidea aldatu

Garraioaren sektorea da gaur egun Euskal Herrian berotegi efektuko isurketen erantzule nagusia (%35), energia gehien kontsumitzen duena (%47) eta petrolio kopuru handiena erretzen duena (%74). Gainera beste sektore batzuetan isuriak apurka-apurka murrizten diren bitartean,... [+]


2025-07-09 | Itxaro Borda
“Azpian lur hotza”

Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]


2025-07-09 | Hiruki Larroxa
Ikastetxean, taldearen jakituria

Ikastetxeetako ikasgelak, tamalez, espazio gatazkatsuak izaten dira askotan eta, gatazka gehienetan gertatzen den moduan, emozio intentsuak eta minak izaten dira. 2022an, ikastetxeetan aritzen diren beste eragile batzuekin batera, azken urteetan ikasgela askotan bizirik dagoen... [+]


Eguneraketa berriak daude