Frantziako Hezkuntza Ministerioak aurten ere ez du onartu Ipar Euskal Herriko 193 ikaslek Brebetako zientzietako azterketa euskaraz egitea. Joan den urtean ere ez zuten utzi, eta ikasleek euskaraz egin zuten azterketa; irakasle erdaldunek zuzendu zituzten azterketa hauek, zenbaki eta ekuazioetan soilik oinarrituz.

44 urteko zuberotarrak sei urte daramatza psikoterapeutarengana joaten. Terapeutak eta pazienteak ez dute lortu oraindik korapiloa askatzea. Halako batean terapeutak galdetu dio: “Zer gertatu zitzaizun 5 urte zenituela?”. Pazienteak esan dio eskolan eta etxean euskaraz egitea debekatu ziotela adin horretan. Ainize Madariagak hiztun zapaldua eta bere terapeuta elkarrizketatu ditu Komunitatea hats-bahiturik. Hiztunaren trauma: diagnosia eta paliatiboak liburuan.

Hizkuntza-Eskubideen Behatokiak 2018an hizkuntza-eskubideen egoera nolakoa zen ikertu du, eta txostena eta ondorioak publikatu dituzte aste honetan. Ikerketa honetan, Behatokiak euskararen esparru osoan askatasun osoz euskaraz hitz egiteko eskubidea zein egoeratan dagoen aztertu du. Emaitzek azken urteetako joera bera adierazten dute: euskaraz askatasunez hitz egiteko eskubidea galarazita dago.

Olivier Dugrip Bordeleko Akademiako errektoreak eta Pierre Barriere Pirinio Atlantikoko Akademia ikuskariak, besteak beste, hartu dute parte hezkuntzari buruzko jardunaldietan. Donapaleun asteazkenean egindako saioan, baina, hizkuntza esparruko hainbat eragile manifestatu dira, murgiltzearen aldeko politikak eskatzeko.

Euskara, galiziera edo katalana baina hobeto baloratuko dira korearra, kroaziera edo errusiera Espainiako Justizia Ministerioak onartu berri duen oposaketa-lehiaketetarako sistema berriaren arabera.

Sare sozialetan zabaldutako bideoan ikus daitekeenez, medikugai batek kritika gogorrak egin dizkio EHUri, batik bat medikuntza euskaraz egiteko oztopoengatik. Medikuak ez dira izan bakarrak halako kritikak egiten, Odontologia, Fisioterapia eta Erizaintzakoek ere euskara lehen lerrora ekarri dute.

Euskaraz egiteagatik belauniko eta liburuak eskuetan, euskaraz egiteagatik ikasgelako azken mahaira, euskaraz egiteagatik: “aldeano burro!”... Zigorra, mespretxua, debekua. Eskolan, eta kalean, eta lantokian... Hizkuntza zapaldua izan da mendeetan, baita azken hamarkadetan ere. Euskal Herrian Euskaraz mugimenduak “Egia, Aitortza eta Erreparazioa euskaldunontzat” manifestua argitaratu du. Ale xumea, apenas landu eta ezagutarazi den errepresioaren memoria osatzeko.

EHUko medikuntzako ikasle talde batek, sare sozialetan eta komunikabideen bidez hizkuntza eskubideen urraketa salatu zuten pasa den astean. Ohorezko matrikularako hautagaien lanak baloratuko zituzten epaimahaiko kide guztiak elebidunak izatea eskatu zuten. Kexa publiko egiteari esker unibertsitatetik barkamen mezua jaso eta tribunala aldatzea lortu zuten. Ikasle horietako bat da Leire Ugarte oñatiarra, bere kasuan gainera, matrikula lortu du.

Duela egun gutxi eztabaida eragin zuen Frantziako Hezkuntza ministroak, Jean-Michel Blanquerrek. Senatuan esan zuen hizkuntza gutxiagotuetan ikasteak frantsesa baztertzea eragin zezakeela. Orain atzera egin du eta adierazi du jende orok onartzen duela eleaniztasunaren garrantzia umeen garapen kognitiboan.