Eta egun bat gutxiago

Behe Banda

2025eko maiatzaren 05ean - 09:30
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Bizilagunen obren zarata gogaikarriak esnatu nau gaur ere. Burkoan burua bildu, eta saiatu naiz beste hogei minutuz lo egiten, baina ez zegoen zulagailu hura isilduko zuenik. Jaiki eta apirila hasieran egin nuen eginbeharren taulari begiratu diot; hala zioten errotuladore arrosak eta horiak: bi egunetik behin, gai erdi bat; astean behin, ariketa praktikoetako mota bat dominatuta utzi; egunero, aurreko egunekoaren errepasoa. Ja. Ate ondoko egutegiari begiratu diot segidan: maiatzaren bosta. Ja-ja. Bularretik eztarrirantz sentitu dut zerbait oso sendoa, eta kafe beharra dela pentsatu dut, antsietatea dela ez onartzearren. Sofan eseri naiz armairuko katilu politena esku batean eta telefonoa bestean, hatz lodia gora eta behera.

Alarmak jo dit hamaiketan; “hasi ikasten”, zioen. Posponer.

Ikasmahaian eseri naiz inork ez diezadan alferkeriarik leporatu; ez dezadan, beste behin ere, “badoaz egunak e, lasaiegi ikusten zaitut”-ik entzun. Are amorru handiagoa eman didate hitz horiek azken hilabete honetan, ez dakit; beste batzuetan baino are inpotentzia handiagoa sortu didate. Zergatik ote? Egia diotelako, agian? Ejem. Puntu, intro eta agur.

Hori, batez ere azken hori: ez dela gure kulpa; ez dakigula norena den, baina ez, behintzat, gurea

Mesanotxeko agenda eta paperei begiratu, eta egin behar nituzkeenekin –eta, beraz, beharko ditudanekin– gogoratzen naizenero, dardarka hasten zait begia, eta neure buruarekin haserretzen naiz, beste astebetez ez dudalako asmatu zeregin guztietarako denbora ateratzen. Arnasak ere begiaren erritmo bertsua hartzen dit pixka bat geroxeago, eta une horretan hasten naiz sinesten, ni naizela, agian, zeregin horiei guztiei denborarik eskaini –nahi izan– ez diena; orduan, are gehiago haserretzen naiz neure buruarekin, eta aspaldi egon ez naizen lagun horri idazten diot bazkalostean kafe bat hartzeko.

Gaur ere geratu gara bazkalosteko kafe “indargarri” horretarako, eta gaur ere erabaki dugu tabua izango dela ikasketen gaia; ondorioa beti baita ez dugula denborarik eta ez dela gure kulpa. Hori, batez ere azken hori: ez dela gure kulpa; ez dakigula norena den, baina ez, behintzat, gurea.

Eta, noski, gaur ere bihurtu zaigu bazkalosteko kafea arratsaldeko infusio, eta arratsaldeko infusioa gaueko Cola Cao. Ordenagailua ireki dut etxera iristean; eta justu Driveko apunteen karpetan sartzera nindoala, saguak huts egin eta Netflixen amaitu dut. “Benga, bihar bai. Benetan. Bihar bai”, esan dut nirekiko.

Baina begia dardarka hasi zait berriz ere, eta pantailarengatik izango dela sinetsi nahian, lotara joatea erabaki dut.

Alarma. 7:30. Benga, bihar a tope.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Literatura
Oraindik gara mitiko

Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022

-----------------------------------------------------------------

This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.

Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]


“Ezin dugu prekaritateaz hitz egin metafora ulertezinekin”

Ane Zubeldiak (Hondarribia, 1994) eta Eider Adeletxek (Pasaia, 1995) osatzen dute Mejillon Tigre kolektiboa. 2016tik 2019ra Autobiographikal saioa egin zuten, hainbat emakume poeten lanak biltzen zituen zuzenekoa; eta ordutik beste hainbat proiektu ere egin dituzte bakarka... [+]


Libra zaitez beti azal zurien eraginetik

Txori Gorri. Andre siux baten  idazlanak
Zitkala- Sa
Testu zaharrak, 2022

-------------------------------------------------------------

Zitkala-Sa hegoaldeko Dakoten erreserban (AEB) jaio zen 1876an. Eskolan asimilazioan oinarritutako hezkuntza jaso zuen, eta horren... [+]


Debako liburutegian haurrek jasaten duten diskriminazioa ezabatuko dute

6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin zuten egon Debako liburutegian, eta egoera hori aldatzeko borrokan aritu da herriko ama talde bat. Udal gobernuak jarrera aldatu eta onartu du herritar guztiek, duten adina dutela, nahi dutenean egon ahal izatea liburutegian... [+]


Bidaide eta gogaide, poesiaren ibilietan

Bidaide eta gogaide XVII. mendeko Arnaud Oihenarteren Atsotitzak eta neurtitzak liburuan kausitu dezakezu, eta bidean kausitu eta gustura ondoan harturiko bidai-lagunari erraten zitzaion "gogaide". Aurelia Arkotxak ekarri zuen gurera, Zubiburu solasaldian, hain justu... [+]


Joxe Austin Arrieta. Irabazlearen errelatoaren aurka
“Memoria-ariketa da ‘Palinpsestoa’, ahal izan dudan zorrotzena eta zintzoena”

Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]


Euskal sorkuntza patxadaz aurkezten dizun plaza

Ziburuko Euskal Liburu eta Disko Azoka iragan da ekainaren 7an, 40 bat argitaletxe eta diskoetxe eta milaz gora bisitari elkarturik herriko plazan. Euskaraz bagara lelopean iragandako seigarren edizio horren balorapen baikorra egin dute Baltsan eta ARGIA antolatzaileek: euskara... [+]


Giza Liburutegiak LGTBI+ pertsonen testigantzak ekarriko ditu Nafarroako sei herritara

Neska transexual baten ama, haurtzaroan bere genero identitateagatik bullyinga jasan zuen gizona edota LGTBI kolektiboko nikaraguar erbesteratua ezagutu eta horietakoren batekin bizipenak partekatu eta solastatu nahi duenak aukera izango du datozen egunetan Nafarroako sei... [+]


‘Poesia mailu bat da’ literatur jardunaldiak egingo dituzte bigarrenez Gasteizko Gaztetxean, asteburu honetan

Gasteizko Gaztetxean batzen den Azpimarra irakurle taldeak antolatu ditu topaketak. Ostegunean stand-up ikuskizun batekin hasita, Xabier Montoiaren eta Maddi Sarasuaren arteko mahai inguruarekin amaituko dituzte jardunaldiak, osteko Azpimarraren poesia ekitaldi musikatuarekin.


Mahai ingurua: Aurelia Arkotxa eta Rakel Pardo
Bidaide eta gogaide, poesiaren ibilietan

Bidaide eta gogaide XVII. mendeko Arnaud Oihenarteren Atsotitzak eta neurtitzak liburuan kausitu dezakezu, eta bidean kausitu eta gustura ondoan harturiko bidai-lagunari erraten zitzaion "gogaide". Aurelia Arkotxak ekarri zuen gurera, Zubiburu solasaldian, hain justu... [+]


111 Akademiak banatuko duen azken saria jaso du Miren Amurizak

Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.


Desberdinak gara

TARTARO
Testuak: Xantal Barnetxe
Ilustrazioak: Leire Perret
Ikas, 2025

--------------------------------------------------------------------

Tartaro infernuaren antzeko tokia dugu antzinako Grezian, baita pertsonaia mitologikoa ere, Virgiliok aipatua aspaldian eta... [+]


Ostiralean hasi eta urte bukaera arte iraungo du Arestiren ekarria ezagutarazteko Bilboko egitarau oparoak

Euskaltzaindiak, EHUko Gabriel Aresti Katedrak, Gabriel Aresti kultura elkarteak eta Bilboko Koral Elkarteak elkarlanean antolatu dute egitaraua. Ostiral honetan, adibidez,  Bilboko Udalaren Txistularien Bandak Aitaren Etxea emanaldia joko du Euskaltzaindiaren... [+]


2025-06-04 | Lander Arretxea
“Galdera da lan batek noiz balio digun, ez geuk distira egiteko, baizik eta kolektibo gisa”

Diziplina askotan ibilia da Amaiur Epher (Izpura, 1994). Aktore lanak egiten ezagutu nuen orain urte batzuk. Diabolo Kiwi edo Frigo taldeekin erritmo dantzagarriak joz ikusi eta entzun du, ziur, batek baino gehiagok. Eta idazlea ere bada. Bigarren liburua argitaratu berri du:... [+]


Trapu gorria, Arestiren omenez

Ekainaren 5ean 50 urte beteko dira Gabriel Aresti zendu zela, jaio zen hirian bertan, Bilbon. Ziutatearen tristeziak bestelako kolore bat duen garaiotan, belaunaldi berri batzuek Arestiren hitzak goratzeaz aparte, haren esanak gaurko egunetik aztertu dituzte hiri horretan... [+]


Eguneraketa berriak daude