Bizilagunen obren zarata gogaikarriak esnatu nau gaur ere. Burkoan burua bildu, eta saiatu naiz beste hogei minutuz lo egiten, baina ez zegoen zulagailu hura isilduko zuenik. Jaiki eta apirila hasieran egin nuen eginbeharren taulari begiratu diot; hala zioten errotuladore arrosak eta horiak: bi egunetik behin, gai erdi bat; astean behin, ariketa praktikoetako mota bat dominatuta utzi; egunero, aurreko egunekoaren errepasoa. Ja. Ate ondoko egutegiari begiratu diot segidan: maiatzaren bosta. Ja-ja. Bularretik eztarrirantz sentitu dut zerbait oso sendoa, eta kafe beharra dela pentsatu dut, antsietatea dela ez onartzearren. Sofan eseri naiz armairuko katilu politena esku batean eta telefonoa bestean, hatz lodia gora eta behera.
Alarmak jo dit hamaiketan; “hasi ikasten”, zioen. Posponer.
Ikasmahaian eseri naiz inork ez diezadan alferkeriarik leporatu; ez dezadan, beste behin ere, “badoaz egunak e, lasaiegi ikusten zaitut”-ik entzun. Are amorru handiagoa eman didate hitz horiek azken hilabete honetan, ez dakit; beste batzuetan baino are inpotentzia handiagoa sortu didate. Zergatik ote? Egia diotelako, agian? Ejem. Puntu, intro eta agur.
Hori, batez ere azken hori: ez dela gure kulpa; ez dakigula norena den, baina ez, behintzat, gurea
Mesanotxeko agenda eta paperei begiratu, eta egin behar nituzkeenekin –eta, beraz, beharko ditudanekin– gogoratzen naizenero, dardarka hasten zait begia, eta neure buruarekin haserretzen naiz, beste astebetez ez dudalako asmatu zeregin guztietarako denbora ateratzen. Arnasak ere begiaren erritmo bertsua hartzen dit pixka bat geroxeago, eta une horretan hasten naiz sinesten, ni naizela, agian, zeregin horiei guztiei denborarik eskaini –nahi izan– ez diena; orduan, are gehiago haserretzen naiz neure buruarekin, eta aspaldi egon ez naizen lagun horri idazten diot bazkalostean kafe bat hartzeko.
Gaur ere geratu gara bazkalosteko kafe “indargarri” horretarako, eta gaur ere erabaki dugu tabua izango dela ikasketen gaia; ondorioa beti baita ez dugula denborarik eta ez dela gure kulpa. Hori, batez ere azken hori: ez dela gure kulpa; ez dakigula norena den, baina ez, behintzat, gurea.
Eta, noski, gaur ere bihurtu zaigu bazkalosteko kafea arratsaldeko infusio, eta arratsaldeko infusioa gaueko Cola Cao. Ordenagailua ireki dut etxera iristean; eta justu Driveko apunteen karpetan sartzera nindoala, saguak huts egin eta Netflixen amaitu dut. “Benga, bihar bai. Benetan. Bihar bai”, esan dut nirekiko.
Baina begia dardarka hasi zait berriz ere, eta pantailarengatik izango dela sinetsi nahian, lotara joatea erabaki dut.
Alarma. 7:30. Benga, bihar a tope.
LAIDA ikerketa taldeak Bermeoko Arrantzaleen museoan abuztuaren 28 eta 29 antolatutako ikastaroan egingo duen hitzaldiaren sintesia da Arestiren ekarpen artistikoa nabarmentzea.
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
Mainz (Alemania), 1454. Johannes Gutenbergek eskala handian inprimatutako lehen liburua argitaratu zuen, Berrogeita bi lerroko Biblia izenez ezagutzen dena. Gutenbergek ez zuen inprenta asmatu; dakigula, Txinan, 1040an, Bi Shengek asmatu zuen inprimatzeko lehen makina... [+]
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022
-----------------------------------------------------
Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
2024an sortu zuten Kontalaritza Eskolari buruz hitz egiteko elkartu gara Ane Gebara, Ane Arrugaeta eta Itziar Rekalde ipuin kontalariekin. Kontalaritzaren izaera artistikoaz, bat-batekotasunaz, formakuntzaz, emanaldiez eta abarrez mintzatu dira. Besteak beste, eskolak eman dien... [+]
Carmilla
J. T. Sheridan Le Fanu
Itzulpena: maialen berasategi
Erein, 2025
------------------------------------------------------------------------
Literatura unibertsala bilduman argitaratu berri dute J. T. Sheridan Le Fanu irlandarraren 1872ko Carmilla. Maialen... [+]
Berritu ala hil. Hori esaten diogu geure buruari. Ariketetatik ariketa gabeko alera, narraziotik gertuago, metaforarik gabe, zuzenago. Orain? Orain gehiago behar dugu. Narrazioago, ezmetaforatuago, ariketagabeago.
Pertsonaia bat sortuko dugu. Pertsona bat. Istorio batean... [+]
Agur Karibu
Marian Porcel
Elkar, 2025
Urte luzeak daramatza Laura Macayak indarkeria jasan duten emakumeei lagun egiten, arlo instituzionalean, militantzian, bai eta beste justizia-eredu batzuetatik abiatuta ere. Horri guztiari buruzko liburu bat kaleratu berri du: Gatazka eta abusua ez dira gauza bera (Katakrak,... [+]
Ekain amaieran iragan da Banka eta Urepeleko eskola publiko uztartuetako urte hondarreko ikusgarria. Eskola gehienetan bezala, Bankako ama-eskolako irakasleak eta Urepeleko lehen mailako bi irakasleek, hirurek elkarrekin, urtero antolatzen dute haurren emanaldi nagusia:... [+]