Hizkuntza gutxituek Espainiako Estatuan jasandako erasoak salatu dituzte NBEn
Aragoitar, asturiar, katalan, galego eta euskal hiztunek jasaten dituzten eskubide urraketak salatu ditu Europako Hizkuntza Berdintasunerako Sareak (ELEN).
El Confidencial Autonómicok jaso duenez, Nazio Batuen Erakundean (NBE) aurkeztuko dute txostena ostegunean, 2007 eta 2013 bitartean jasotako salaketetan oinarrituta.
ELENen txostenaren arabera, hizkuntza gutxituen hiztunen “giza eskubideak urratzen dituzte legeek, funtzionarioek eta botere publikoek”. Diskriminazioa “sistematikoki” bultzatzen dutela salatu dute, eta joera hori “instituzionalizatu” egin dela dagoeneko.
Nafarroako euskal hiztunak, kaltetuenak Hego Euskal Herrian
Nafarroako euskal hiztunek bizi diren eremuaren araberako hizkuntza eskubideak dituzte, eta hau “Europako kasu bakarra da”, ELENen txostenaren arabera.
Hezkuntzan haurren eskubide urraketa nabarmena salatu dute. “Ehunka umek urtean milaka kilometro egin behar dituzte euskarazko hezkuntza jaso ahal izateko, beraien eremuetan legeak ez duelako onartzen”.
Guardia Zibilak 1.652 euskal irakasle ikertu izana ere gaitzetsi du ELENek idatzian, euskara terrorismoarekin lotzeko etengabeko ahalegina “guztiz onartezina” delako demokrazia batean.
Gipuzkoan eta Bizkaian ematen diren urraketak ere kontuan hartu dituzte, administrazioan eta osasun sistema publikoan dauden hutsuneak kasu.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Noka ia hil den honetan, bada gertaera hau ikertu eta noka berreskuratzeko ahaleginean hasi denik; emakumeak ahalduntzeko tresna garrantzitsua delakoan baitaude. Esperientzia hauek bildu eta bideo erreportaje hau egin dugu, Larrun aldizkariko idatzizko erreportajearen osagarri moduan.
90eko hamarkadan erlijio bilakatu zen Euskal Herrian Dragoi Bola eta umeek euskaraz ikusten zuten egunero bere telebista saio kuttunena. Aldi berean, gazteleraz ematen ez zutenez, haur espainiar asko hizkuntza gutxituetara jarri ziren begira. Igandean Dragon Ball Super Broly eskualdean estreinatuko dutela baliatuta, hona hemen hausnarketa bat euskararen zabalpenerako estrategiari, marrazki bizidunei, globalizazioari eta Interneti buruz.
2019ko otsailaren 14an, Xamarrek Donapaleun aurkeztu zuen bere belaunaldiaren ibilbidea biltzen duen liburua: Etxera bidean. Nola belaunaldi akulturatuak, bere buruaz 'beste' egitera dedikatu dutenak, nerabe garaian deskubritu zuen bere muineko izatea gorderik eta estalirik atxiki zaion euskara eta euskal kultura dela. Aitzinera so den itzulera bidai bat.
Arkaitz Zarraga eta Eneka Alvarez. Beren burua zurrunbilo mediatiko biren erdian aurkitu duten bi euskaldun ditugu. Biei administrazio publikoak hizkuntza eskubideak urratu dizkie, eta biek amaitu dute isun banarekin, gaztelania dotorean idatzita. Izebergaren punta dira, arreta deitzea lortu duten bi kasu, egunerokoan salatu gabe eta modu ikusezinean gertatzen diren euskaldunon aurkako erasoen multzo zabalean.
Heldu den martxoaren 3an Iruinkokoa, hiri buruzagiko inauteri euskalduna herri-antzezpena eginen dugu hiri buruzagiko Alde Zaharreko karriketan barna. Guztira 70 lagunen elkarlanari esker sortutako ikusgarri honek dantza, musika, antzerkia eta bertsolaritza uztartzen ditu, eta euskara du ardatz nagusi.
21. Korrikarako egindako dokumentala da. 14. Korrikak Txillardegiri grabatutako elkarrizketan oinarritu da Kote Camacho Txillardegiren Klika filma osatzeko. Hori oinarri hartuta josi ditu ondoren irudietan Bernardo Atxaga, Harkaitz Cano, Xabier Mendiguren zein Joxe Azurmendiren hitzak, besteak beste. Baita bestelako dokumentuak ere: «ETBko zintetatik Euskadiko Filmategiko apaletara, artxibo pribatuetan barrena ere ibili gara Txillardegiren bila», dio egileak... [+]
“Izaskun Arrueren urratsen atzetik” liburua idatzi du Miel Anjel Elustondok. Azken hamarkadetan Gasteizen eta Araban euskararen bilakaera eta Ikastolen sorrera nolakoa izan zen aztertu du. Izaskun Arrue Arabako Ikastoletako “lehen andereñoa” izan omen zela eta, bera elkarrizketatu zuen Elustondok 2004an. Arruek emandako urratsei jarraiki, Arabako euskararen bidea marraztu nahi izan du liburuan.
Mendialdean euskarararen zabalpena aztertu du Joseba Abaitua linguistikako doktoreak; muga oso garbia aurkitu du, euskararen eta erromantzearen artean.
Hizkuntz eskubideen urraketen aurkako kontzentrazioa egin genuen pasa den ostiralean Donostian eta Arkaitz Zarraga eta Eneka Alvarezen testigantzak entzun genituen bertan. Hemen duzue laburpen bideo bat.
