Baserriko erreleboa hartu duten bi ahizpen proiektua Andoainen
Duela hamar urte pasatxo hartu zuten Amaia eta Nerea Arsuaga Etxebeste ahizpek Andoaingo baserrian barazki ekoizpena abiatzeko erabakia. “Baserria zaharberritzen ari ginela, ohartu ginen lursailak utziak genituela eta egoera txarrean jartzen ari zirela”, kontatu du Nereak. Gurasoek urteetan txukun mantendutako eta zaindutako lurrak gainbeheran ikusteak amorrarazi egin zituen ahizpak, eta zerbait egin beharra zutela erabaki zuten. “Bagenuen beste zereginik, nik beste ikasketa batzuk nituen, ahizpa ume txikiekin zegoen… baina zerbait egin beharra genuen”, dio. Fraisoro eskolan izena eman eta lehen sektorean profesionalizatzeko apustua egin zuten biek 2011n.
Lehen sektoreari lotutako proiektu jakinak martxan jartzeak inbertsio handia eskatzen zien andoaindarrei, eta sektorean nagusi zen egoera ezegonkorrarekin, ez zuten horretarako segurtasun handiegirik sumatzen. “Etengabe entzuten genituen ixten ari ziren ukuiluen eta esplotazioen berriak, eta horregatik, erabaki genuen inbertsio handiegirik eskatzen ez zuen zerbaitetan hastea”, azaldu du Arsuagak. Barazkigintzarako hautua egin zuten; ahizpak, gainera, bazuen aurretik esperientzia barazkien salmentan, eta hori ere lagungarri izan zitekeela pentsatu zuten.
Fraisoroko ikastaroa egiten ari zirela, ekoizle eta kontsumitzaileen topagune batean hartu zuten parte ekoizleek, eta bertan Andoaingo talde bat ekoizle bila zebilela jakin zuten. “Haiek ekoizleak nahi zituzten, eta guk, berriz, kontsumo taldea bilatzen genuen. Horrelaxe hasi ginen, baratzean oraindik ezer gutxi genuela!”, gogoratzen du. Geroztik, asteroko saskiak egiten dituzte bi ahizpek, eta herriko bi dendetan, haurtzaindegian –Ekolapiko proiektuaren bidez– eta Andoaingo eta Donostiako bi kontsumo taldetan banatzen dituzte. Eredu ekologikoan ari dira, haiek dioten bezala, txikitatik etxean ikusi dutena delako eta kalitatezko produktuak sortu nahi dituztelako.
Aurtengo berrikuntza, udalekuak
Barazki ekoizpenari beste jarduera bat gehitu diote aurtengo udan. “Proiektuari ekin genionetik genuen ideia buruan, baina horrek ere inbertsioa eskatzen zuen, eta beraz, erabaki genuen pixkanaka hastea, eta behin oinarri sendo bat izanda, pauso gehiago ematea”. Bada, hamar urteren ondoren, aurtengoan ekin diote udalekuen proiektuari: haurren hiru talde txiki izan dituzte udan baserrian eta baratzean. “Oso polita da umeekin baratzea nola egiten den ikustea, gauza asko landu daitezke haiekin baserrian”, dio ekoizleak.
Haurrek naturarekin harreman zuzena izateaz gain, bertan landutako jarduerekin abereen bizitzan, baratzean, eta jakien jatorrian sakontzen dute, beti ingurumenaren zaintzan eta errespetuan oinarrituta. Lehen udalekuen balorazio oso positiboa egin dute ahizpek, eta zalantzarik gabe, datorren urtean errepikatuko dutela diote.
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]