aurre egingo dieten hedabide independenteak
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Balea Zuria, 2025
------------------------------------------------------------------
Lierni Azkargortak Anatomia Bertikalak liburuaren aurkezpen saioan esan eta Berria egunkariak jaso moduan irakurri ditut poema gehienak: ozen, ahoz gora, errezitatuz bezala. Ohiko praktika da poesia irakurtzen dudan aldiro, Josune Muñozi entzun eta nik ere errepikatzen dudan aholku bat baita. Eta asko eskertzen da Azkargortaren poemek duten soinua, musikalitasuna, tonua eta erritmoa markatzen laguntzen baituelako.
Liburua lau ataletan banatuta dago eta izenburu guztien protagonista da hiria hitza, hiria kontzeptua: Lo hiria da lehenengo kapitulua eta bihotza eta ilargia, gaua, loa dira atal honetako protagonista. Hiri satelitea da burua edo garuna, bi hemisferiotan banatua. Lorategi hiriak birikara garamatza, arnasera eta horretarako hain beharrezkoak diren loreen izenak eta poemek osatzen dute atal hau: lore zitrikoek, jasminak, algek, eguzkiloreek eta beste. Laugarrenak, Hiri santuak, aortari, gizakion arteria nagusiari, egiten dio erreferentzia eta hemen dira aldarea, fedea, jainkoa, espiritualitatea. Poema luzeak dira oro har, irakurketa bat baino gehiago egiteko eskatzen dutenak. Gainera, liburuan zehar irudi bi aurkituko ditugu, idazleak berak eginak. Poemetan irakurritako elementu, irudi, sinboloak jaso eta laburtzen dituztenak.
Bizirik eta gaixo edo bizirik baina gaixo dagoen ni poetikoaren ahotsak mina du hizpide “Mina. Min industriala” (23. orrialdea) liburu guztian zehar. Gaixorik egotearen zaurgarritasunak sortzen dituen galderak “Zer egin, bizitzeko behar dudan argiak sortzen badu, / ehizatu nahi dudan minaren / itzal txinatarra.”, edo “minak zer nolako forma hartzen duen / ematen zaionarena?" (63. orrialdea), bakardade sentsazioa eta heriotzaren gertutasunak markatzen dute tonua: zalantzatia, beldurtua eta itxaropentsua aldika. Bertikalean, goitik behera eraiki dugun mundu honetan oheko horizontalitatea behar duen gorputzaren ahotsa ere kexu ageri da Lokarturiko eguzki loreak (paradigma berria) poeman adibidez: “Zainetan odola dugula ahaztuko zaigu / eta damutzeko muturregi izango da.”
Humanoa eta inteligentzia artifiziala, natura(la) eta artifizioa, zientzia eta espiritualitatearen arteko tentsioak erakusten ditu liburuak, bata eta bestearen arteko jarraikortasuna erakusten duen aldi berean. Heriotza bizitzaren segida besterik ez den bezala baitira bata eta beste gauza beraren alde bi.
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022
-----------------------------------------------------
Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]
Carmilla
J. T. Sheridan Le Fanu
Itzulpena: maialen berasategi
Erein, 2025
------------------------------------------------------------------------
Literatura unibertsala bilduman argitaratu berri dute J. T. Sheridan Le Fanu irlandarraren 1872ko Carmilla. Maialen... [+]
Agur Karibu
Marian Porcel
Elkar, 2025
SIMULAKRO BAT
Leire Ugadi
Elkar, 2025
---------------------------------------------------------------------
Hitzak hautsi egin dezake, kolpatu, arrakalatu eta apurtu. Simulakro bat (Elkar, 2025) izendatu du Leire Ugadik (Urduña, 1996) simulakro hutsetik harago... [+]
Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Elkar, 2024
------------------------------------------------------------------
Helduentzat bigarren liburua du Karmele Mitxelenak. Lehenengoa ipuin liburua izan zen, eta honetan ere nabari zaio ipuingile eskua; izan ere,... [+]
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Igela, 2025
George Orwell Abereen etxaldea (Animal farm, 1945) eta 1984 (1949) eleberriengatik ezagutzen dugu, euskarara itzuliak biak. Baina horien aurretik Down... [+]
Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022
-----------------------------------------------------------------
This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.
Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala- Sa
Testu zaharrak, 2022
Zitkala-Sa hegoaldeko Dakoten erreserban (AEB) jaio zen 1876an. Eskolan asimilazioan oinarritutako hezkuntza jaso zuen, eta horren... [+]
TARTARO
Testuak: Xantal Barnetxe
Ilustrazioak: Leire Perret
Ikas, 2025
--------------------------------------------------------------------
Tartaro infernuaren antzeko tokia dugu antzinako Grezian, baita pertsonaia mitologikoa ere, Virgiliok aipatua aspaldian eta... [+]
Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma
Naia Torrealdai Mandaluniz
Txalaparta, 2025
-----------------------------------------------------------
Naia Torrealdai Mandalunizek Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma saiakera argitaratu... [+]
hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Susa, 2025
Tapakia
Maite gurrutxaga
Erein, 2025
-----------------------------------------------------------
Tapakia liburu honen azala ikusten badugu, bertan sagu pipertu bat ikus dezakegu lehortzen ari den tapaki zuri-zuri baten ondoan. Gero, normalean kasu gutxi egiten diegun... [+]
Zuzi iraxegia. euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa
Amaia Alvarez Uria
Testu zaharrak, 2024
----------------------------------------------------------------
Liburua esku artean izan aurretik ere arnas luze bat atera zitzaidan barru- barrutik: “ze... [+]
Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa
Amancay Gaztañaga
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Amancay Gaztañagak Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa kaleratu du Alain Martinezen ilustrazioek lagunduta... [+]