Herriaren bihotza zabaltzeko giltza


2025eko maiatzaren 04an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa
Amancay Gaztañaga
Elkar, 2024

-----------------------------------------------------

Amancay Gaztañagak Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa kaleratu du Alain Martinezen ilustrazioek lagunduta. Trilogia baten lehen alea da hau; bigarrena Martin Martina eta sorginen batzarra da, jada kalean dena. Hirugarrena, ordea, irailean aterako da: Martin Martina eta Gauekoak.

Protagonista Martin Martina da, 13 urteko intersexuala. Gazteentzako nobela hau fantasia eta abentura generoen artean dabil. Gainera, Itxaro Bordaren nobela beltzen bidetik, mezu ekologista eta feministak ditu (oso eskertzekoa bizi dugun garaiaren lurrarekiko eta komunitatearekiko deskonexioaren aurrean).

Institutuan grafitti bat agertuko da; protagonistak egina. Ikastetxeko zuzendariak eta aitak erabakiko dute herrira bidaltzea zigortuta. Herrira heltzean bertan seko aspertuko dela uste du MMk, baina berehala konturatuko da eguneko argiak gordetzen dituztenak badirela, eta haien atzetik abiatuko da.

Narratzaile orojakileak kontatuko dizkio zuzenean irakurleari “egiazko gertakariak” izan direnak, tarteka iruzkinak egiten dizkiola. Ahozko transmisioa presente dago lan honetan, “amak txikitan kontatutako ipuinak” aipatzen dira, horietan gordetzen den jakituria eta bizi-ikuskera ahanzturatik berreskuratzeko.  

Izan ere, mitologia eta naturarekin lotutako sinesmenak nabarmenduko dira eta MMk lagunekin deskubrituko du aipatutako mundu ezkutua. Gaztelua, basoa eta kobazuloa dituen herri batera joango da, aitona-amonen etxera, eta bertan lurpeko eremua ezagutuko du (Jon Mentxakatorreren doktore-tesiko izendapena izaki mitologikoen munduarentzat).

Gaztañagak 2021ean Susa argitaletxearen eta EHAZEren Ganbila bilduman argitaratu zuen 39 lore antzezlana. Bertan, helduentzat proposatu zuen mitologia klasikotik hartutako arketipo femeninoekin hausnarketa egitea eta oraingoan antzeko ariketa bat egin du gazteentzat euskal mitoen bidez.

Misterio batzuk argitu gabe geratuko dira lehen liburu honetan, eta bildumako hurrengo aleetara jo beharko du irakurleak horiek askatu ahal izateko.

Gazteek irakurtzeko ohitura landu dezaten oso gomendagarriak dira horrelako bildumak. Era berean, belaunaldiak elkarrizketan jartzeko proposamen ederra da, herriaren bihotza zabaltzeko giltza.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Liburu kritikak
2025-08-01 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Gu, jende berria, jende zaharra

Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022

-----------------------------------------------------

Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]


Negu gorrirako ipuina

Carmilla
J. T. Sheridan Le Fanu
Itzulpena: maialen berasategi
Erein, 2025

------------------------------------------------------------------------

Literatura unibertsala bilduman argitaratu berri dute J. T. Sheridan Le Fanu irlandarraren 1872ko Carmilla. Maialen... [+]


Bizitzaz eta beste

Agur Karibu
Marian Porcel
Elkar, 2025

---------------------------------------------------------------------
 
Zaila da nobela hau definitzea, abenturazkoa da, iniziatikoa, filosofikoa, ekologista; baina horiek baino gehiago, edo horien guztien ondorioz, nobela... [+]

Hitzak mailu

SIMULAKRO BAT
Leire Ugadi
Elkar, 2025

---------------------------------------------------------------------

Hitzak hautsi egin dezake, kolpatu, arrakalatu eta apurtu. Simulakro bat (Elkar, 2025) izendatu du Leire Ugadik (Urduña, 1996) simulakro hutsetik harago... [+]


Igeri ala ito

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Elkar, 2024

------------------------------------------------------------------

Helduentzat bigarren liburua du Karmele Mitxelenak. Lehenengoa ipuin liburua izan zen, eta honetan ere nabari zaio ipuingile eskua; izan ere,... [+]


Arlote alprojak edo langabe arruntak?

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Igela, 2025

------------------------------------------------------------

George Orwell Abereen etxaldea (Animal farm, 1945) eta 1984 (1949) eleberriengatik ezagutzen dugu, euskarara itzuliak biak. Baina horien aurretik Down... [+]


Oraindik gara mitiko

Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022

-----------------------------------------------------------------

This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.

Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]


Libra zaitez beti azal zurien eraginetik

Txori Gorri. Andre siux baten  idazlanak
Zitkala- Sa
Testu zaharrak, 2022

-------------------------------------------------------------

Zitkala-Sa hegoaldeko Dakoten erreserban (AEB) jaio zen 1876an. Eskolan asimilazioan oinarritutako hezkuntza jaso zuen, eta horren... [+]


Desberdinak gara

TARTARO
Testuak: Xantal Barnetxe
Ilustrazioak: Leire Perret
Ikas, 2025

--------------------------------------------------------------------

Tartaro infernuaren antzeko tokia dugu antzinako Grezian, baita pertsonaia mitologikoa ere, Virgiliok aipatua aspaldian eta... [+]


Utopia akuilu

Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma
Naia Torrealdai Mandaluniz
Txalaparta, 2025

-----------------------------------------------------------

Naia Torrealdai Mandalunizek Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma saiakera argitaratu... [+]


Hezurrak eta muina

hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Susa, 2025

-------------------------------------------------------
 
Ildaska gorridun larrua, kimu sortu berria edo muin kolore biziduna. Liburuak dakarkigunaren aieru da azala, sortzeaz mintzo baita Ane Labaka Mayozen... [+]

Puntadaz puntada aldatzen

Tapakia
Maite gurrutxaga
Erein, 2025

-----------------------------------------------------------

Tapakia liburu honen azala ikusten badugu, bertan sagu pipertu bat ikus dezakegu lehortzen ari den tapaki zuri-zuri baten ondoan. Gero, normalean kasu gutxi egiten diegun... [+]


Gure iragan femenino eta feministaz

Zuzi iraxegia. euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa
Amaia Alvarez Uria
Testu zaharrak, 2024

----------------------------------------------------------------

Liburua esku artean izan aurretik ere arnas luze bat atera zitzaidan barru- barrutik: “ze... [+]


'Guardasol gorria'
Kamikaze arduratsua

Guardasol gorria
Lutxo Egia
Susa, 2024

--------------------------------------------------------
 
Hau gerra bat da eta lubakiak behar ditugu. Izan ere, Bilboko Guka kolektiboak hurrengoak erakutsi dizkigu, besteak beste: Arriagako ekitaldien artean, %20 baino ez... [+]

Eguneraketa berriak daude