Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Migranteak
Issa watanabe
1545 argitaletxea, 2024

-------------------------------------------

Ezagutzen ez nuen 1545 argitaletxeak 2024an itzuli eta kaleratu du Issa Watanaberen Migranteak liburua. Animalia talde batek egiten duen migrazio prozesua kontatzen du; eta bidaia horrek duen alde garratzena erakusten digu hasiera hasieratik: heriotzaren gertutasuna. Esperientziak pertsonaia talde horretan eragiten dituen ondorio psikologiko, emozional eta kolektiboak ere erakusten dizkigu: mina, beldurra, ezinegona eta abarrak. Gaur egun Ulisesen sindrome gisa ezagutzen dugun hori oso ondo islatzen du liburuak.

Ama ilustratzailea eta aita poeta duen egile honek bietatik edan duen artista dela argi utzi digu proposamen honekin. Ez dizuet orain arte ezer esan, baina liburua mutua da eta ilustrazioek dute narrazioaren karga osoa. Nola da posible aurreko paragrafoan esandako guztia irudiekin soilik adieraztea? Bada, ez da hori bakarrik: ilustrazioek duten estiloa erabat poetikoa da. Liluragarria, harrigarria, sakona. Hitzik gabe uzten zaituen liburu mutua.

Orrialdeen atzealde beltzarekin asmatu egin du egileak. Landuko duen gaiaren seriotasuna adierazten digu alde batetik. Bestetik, atzealde beltzarekin lan egiteak dituen zailtasunak sumatu ditzakegu, eta, beraz, egileak teknikoki duen abilezia ondorioztatu. Orrialde bakoitzean pertsonaiak antolatzeko duen moduarekin batera orrialdeen konposizioa berezia eta originala da: norantz eta nori begiratu ondo pentsatuta dago.

Kasu batzuetan ezker-eskuin banatu ditu pertsonaiak, oreka eta armonia lagun. Beste batzuetan pertsonaiak alde batean ezarri ditu alboko orrialdea ia osorik beltzean utzita. Belztasun hori eskuinean egon den kasuan migrante taldeak ezezagunari dion beldurra eta mesfidantza ikusiko ditugu. Ezkerrean geratu denean atzean utzitakoak sortu dien samina erakusten digu. Adibide bi jartzearren.

Motza bada ere kontatuko ez dizkizuedan hainbat momentu goren ditu liburuak. Borobila da Migranteak. Baso ilun batean sartzen den migrante taldeak gorriak ikusi eta gero esperantzarako eta itxaropenerako ere lekua aurkitzen duelako. Edo esperantzari eta itxaropenari lekua egiten diotelako.

Imaginatzen zaila da letra artean bizi den honentzat hitzik gabeko liburu batek horrenbeste ñabardura, sentsazio, informazio eta sentimendu adieraz ditzakeenik. Baina hala da, ezbairik gabe. Erantzunak bilatuko ditugu eta galderak aurkituko ditugu behin eta berriz irakurri nahiko dugun liburu honetan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Liburu kritikak
Txiki eta Otaegi Valentzian

Ahanzturaren leizea

Paco Roca eta Rodrigo Terrasa

Itzultzailea: Bego Montorio

Astiberri, 2024

------------------------------------

Zer gertatzen da Ahanzturaren leizea Txiki eta Otaegiri buruzko polemika betean irakurtzen denean? Guri iruditu zaigu ez dagoela momentu... [+]


Gorputzak dio

Kontra

Ane Zubeldia Mangriñá

Susa, 2025

----------------------------------------------------------------------------------

Hatz-mamiekin jarraituta irakurtzeko azalerak bildu ditu Ane Zubeldia Magriñák bere lehen poema bilduman: ur gainak, zuhaitz... [+]


Kaixo berriro, karis

Beste zerbait

Danele Sarriugarte

Consonni, 2025

------------------------------------------------------------------------------------------

Zazpi urte pasatu dira bigarren eleberria argitaratu zuenetik eta hamaika lehenengo liburutik. Bitarte honetan, baina, letrei... [+]


Aberria eta hil

Eresia. Hil-kanta aitari
Goiatz Labandibar
Elkar, 2025

------------------------------------------------------------------

Goiatz Labandibarrek azken urteotan Amez (2022), Bekatua (2023) eta Zoo (2024) idatzi ondoren, Eresia. Hil-kanta aitari (2025) argitaratu berri du... [+]


Liburu ktitikak
Bizitzaz eta beste

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Balea Zuria, 2025

------------------------------------------------------------------

Lierni Azkargortak Anatomia Bertikalak liburuaren aurkezpen saioan esan eta Berria egunkariak jaso moduan irakurri ditut poema gehienak: ozen, ahoz... [+]


2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Gu, jende berria, jende zaharra

Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022

-----------------------------------------------------

Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]


Negu gorrirako ipuina

Carmilla
J. T. Sheridan Le Fanu
Itzulpena: maialen berasategi
Erein, 2025

------------------------------------------------------------------------

Literatura unibertsala bilduman argitaratu berri dute J. T. Sheridan Le Fanu irlandarraren 1872ko Carmilla. Maialen... [+]


Bizitzaz eta beste

Agur Karibu
Marian Porcel
Elkar, 2025

---------------------------------------------------------------------
 
Zaila da nobela hau definitzea, abenturazkoa da, iniziatikoa, filosofikoa, ekologista; baina horiek baino gehiago, edo horien guztien ondorioz, nobela... [+]

Hitzak mailu

SIMULAKRO BAT
Leire Ugadi
Elkar, 2025

---------------------------------------------------------------------

Hitzak hautsi egin dezake, kolpatu, arrakalatu eta apurtu. Simulakro bat (Elkar, 2025) izendatu du Leire Ugadik (Urduña, 1996) simulakro hutsetik harago... [+]


Igeri ala ito

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Elkar, 2024

------------------------------------------------------------------

Helduentzat bigarren liburua du Karmele Mitxelenak. Lehenengoa ipuin liburua izan zen, eta honetan ere nabari zaio ipuingile eskua; izan ere,... [+]


Arlote alprojak edo langabe arruntak?

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Igela, 2025

------------------------------------------------------------

George Orwell Abereen etxaldea (Animal farm, 1945) eta 1984 (1949) eleberriengatik ezagutzen dugu, euskarara itzuliak biak. Baina horien aurretik Down... [+]


Oraindik gara mitiko

Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022

-----------------------------------------------------------------

This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.

Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]


Eguneraketa berriak daude