Gogoan ditut
2006. urtean, Baltasar Garzonek, orduko epaile izarrak, errebelazio moduko bat izan zuen, eta jardunbide bat idatzi zuen, terrorismoagatik inkomunikatutako atxilotuen eskubideak bermatzeko. Epaile berak ehunka atxilotu inkomunikatu pasatzen ikusi zituen bere aretotik, horietako asko tratu txarren zantzu nabariekin, baina ez zuen ezertxo ere egin.
Are gehiago, Garzonen protokoloa ez zuten praktikara eraman: galdeketak ez ziren bideoan grabatu, familiei ez zieten atxilotuak non zeuden jakinarazi, eta inoiz epaileei atxiloaldian izandako gorabehera baten berri ematen bazieten, informazio horrek ez zuen inoiz aldaketarik ekarri inkomunikazioan.
Auzitegi Nazionaleko areto batzuetan soilik onartu zuten atxilotuari konfiantzazko mediku batek osasun-azterketa egitea, baina epaitegiko mediku forentseak lagunduta. Hori dela-eta, Jaiki Hadi elkarteko mediku batzuk horretan aritu ginen.
Ez da borondaterik izan Poliziaren gehiegikeriak aitortzeko. Torturak agindu, babestu, legitimatu eta gauzatu zituztenek estatu-arrazoian jarraitzen dute
Oroitzapen ezabaezina dut atxilotze zentro makur haietatik irtetean sentitzen nuen tristuraz, ezintasun eta atsekabe sentsazio sakonaz. Izan ere, ate haiek zeharkatzean, banekien pertsona jipoituak uzten nituela barruan. Eta zoritxarrez, oso laguntza eskasa eman ahal izan genien, zeren, egia esan, guk egindako txostenak epaitegiko paperontzira botatzen zituzten. Esan gabe doa torturen biktimen sufrimendua bakardade absolutuaren isla dela; torturatzaile horien esku sentitzen baitute gizaki gisa inolako baliorik ez dutela, alegia, ez direla inor eta ez direla ezer ere.
Urte batzuk geroago, 2016an, legebiltzarrean eratutako Polizia Gehiegikerien Balorazio Batzordeak biktimen inbentario bat hasi zuen. Orduan sentitu nuen, eta berretsi dut orain, inoiz ez dela borondaterik izan Poliziaren gehiegikeriak aitortzeko. Torturak agindu, babestu, legitimatu eta gauzatu zituztenek estatu-arrazoian jarraitzen dute, beren boterea legitimatzeko estrategian. Joan den asteko adierazpenak ikustea besterik ez dago.
Orain dela aste batzuk, batzordeko partaideek ohartarazi zuten ez zutela jarraituko lanarekin, baliabide faltagatik. Txostenean, aitortutako 93 pertsona bildu dituzte, eta hor bukatzen da ikerketa… Agian, kolektiboki onargarriak diren kontakizun batzuetan oinarritutako identitatea sortuz joan gara, oroitzapen txarrak eta erabaki kaskarrak saihesteko.
Baina uste dut batzuk ez gaudela inongo historian islaturik, ezta inongo kontakizunetan ere. Ematen du ez ginela existitu, besterik gabe, une batean horrela izan behar zuela erabaki zutelako. Eta, hala ere, gogoan ditut torturaren krudelkeria jasaten ikusi nituen pertsona guztiak, eta bizi naizen artean, nigan, bederen, inpunitatearen aurkako babeslekua izango dute.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Bata bestea irentsiz gordetako azken galtzerdi parearen ondoren, ezin izan nuen kaxoia itxi. Horrela zegoen, gaizki itxita, bi astez jada, pijamena (pijamen tiraderan, oparitutako hiru izan ezik, ez dago pijamarik; “etxerako” kamiseta eta galtzaz beteta dago). Atera... [+]
Neronek esan nezake, baina Macronek esan zuen. Frantses nazioa zatitzeko tresnak omen dira frantsesa estatu hizkuntza bilakatu baino lehenagotik ere exagonoan baziren hizkuntza horiek. Aitortu ordez Frantziak hizkuntza horietako hiztunak azpiratu, uniformizatu eta asimilatu egin... [+]
Tabernan zaude, barran, eskatu nahian. Mostradorean beste pertsona batzuk ere berdin. Laster izango da zure txanda, baina zuri tokatu arren, zerbitzariak ez dizu galdetu ea zer nahi duzun, salto egin dizu eta zure atzean etorri den gizona atenditu du. Ergel aurpegia geratu... [+]
Barruan dudan zera honi idatzi nahiko nioke. Pandemiatik ia bost urte beteko dira, eta garai hartan gazteak ginenak hasi gara, gazte izaten jarraitzen badugu ere, bestelako espazio batzuetan orbitatzen. Etxebizitza, bizi proiektua, amatasuna, lana, osasuna... elkarrizketetako... [+]
Gogoratzen al duzue? Legebiltzarreko %90ak onartu zuen Hezkuntza Akordioa duela bi mende –barkatu, bi urte–. Ezkerraren biltzarkideen erreakzioa euforiaren eta neurriko gogobetetasunaren artean mugitu zen. Onarturiko dokumentuaren arabera, zentro pribatuek diru... [+]
Egotea egitea da. Hala dio aurten Durangoko Azokak, eta egia da, azokaren beraren kasuan behintzat eta Euskal Herria aintzat hartuta. Dagoeneko 59. azoka da aurtengoa, eta urtero egote hutsak frogatzen du euskara, euskal kultura, euskal nazioa egiteko modua dela Durangoko... [+]
Bilbon bazterkeria arriskuan dauden kolektiboekin lanean aritu nintzen bost urtez, arrakala digitalaren inguruan, batez ere emakumeekin. Bidean, bortizkeria matxistekin eta beste arazo askorekin aurkitu nintzen. Oso modu organikoan, indarkeria matxista pairatzen zuten... [+]
Londrestik iritsi da ospe handiko arkitekto bat Galiziako herri txiki batera. David Chipperfield du izena, eraikinak mundu osotik zehar ditu, Berlin, Milan eta Shangaigo bulegoetatik lanean. Arkitektura elegantea, fina, Sir batek egindakoa. Istorioa Corrubedo herrixkan hasten... [+]
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Bihotzean ditudan oroitzapenik politenetakoak dira. Euskal Filologia egiten ari nintzen garai hartan, eta Arbizuko elkarte batera joan ginen Ruper Ordorikaren kontzertu batera. Han zeuden Rikardo Arregi Diaz de Heredia eta Juanjo Olasagarre. Ez nintzen Arregiri esatera ausartu... [+]
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Esaten da Simone de Beauvoir-ek idatzi zuela zapaltzailea ez litzatekeela hain indartsua izango zapalduaren lerroetan konplizerik ez balu. Niri oso normala iruditzen zait... zer nahi duzue, ba? Zapalduta zaudenean, ulergarria ere bada zure kondizio hori hobetu nahi izatea, eta... [+]
AEBetako agintaldi berriak ekonomiaren esparruan ekarriko duena zehaztea ez da lan erraza. Estrategia ekonomiko berriaren ardatza liberalismoaren eta kanpo sektorerako protekzionismoaren arteko uztarketa bitxia izango da. AEBetan aldian-aldian halakorik gertatu den arren,... [+]