Lanaren obsesioa
Gertatzen ari da lanaren gaiarekin zerbait, aldaketa bat, politikoa eta soziala, eta nekez gustukoa izan litekeena.
Lana aipatzean, maiz etortzen zait gogora Urepele aldera joatean, bihurgune batean, luzaz ageri izan den idazkia, eta agian han dirauena, baina nolaz aspaldian ez naizen joan ez nezake erran xuxen. Euskal Herrian zehar, paretak ez dira luzaz birjinalak egoten, alta, bazen han idazki partikular bat. Deusen erdian, bide bazterrean den ttattola zurpailaren alde batean, noizbait esku batek idatzi zuen: LANA. Letra larri, maiuskula eta beltzetan, besterik gabe. Etsipenez idatzi lau letra ziren, beren gordintasun guztian. Oihu biluzia. Lana: ogibide bat, denentzat eta bakoitzarentzat, bizitzeko doia eman lezakeena, gazteak hor berean atxikiko lituzkeena, geroari pentsatzen utz gaitzakeena. Lanik ez zen garaian idatzia izan zen eta, dudarik gabe, langile batek idatzia.
Lana gure aitama eta arbaso anitzen balio zentrala izan zen, eta anitzetan zaurgarria, belaunaldi gazteak etxetik haizatu eta munduaren beste puntaraino eraman izan zituena, nehork nahi ez zituen lan miserableak egitera, ezinbertzez, eta gogo eta gorputzak behar baino gehiago higatu zituena, hemen berean aritu zirenen kasuan ere.
Oraingoan lana ez da bakarrik lanik ez duten pobreen obsesioa.
Izan ere, Macronen ekipoaren obsesioa da, burgesena; hain gutxi lan egin duen Manu konbentzitua baita langabetuen tasa zor zaiela lanera joateko gogorik ez duten alferrei: bere iduriko, lana badelarik karrikaren bestaldean itzulipurdika, oro gara bizi irus eta lanari mus eginez, alokazioen beha ahoa zabalik, ez baitugu amesten berearen gisako costard bat.
Ez dakit zer pentsatuko zuketen gure aitzinekoek, gaurko goi mailako klaseek duten lanaren obsesioaz eta langile gisa ditugun aldarrikapenez
Urtarrilaz geroztik, Pôle Emploi (Enplegu Zentroa) deitzen zen langabetuen bulegoak izen berria du: France Travail (Frantzia Lana). Gogogabetzen nauten bi balio uztartzen ditu orain. Eta izen aldaketak izaera berria ere dakar berekin: kotizazio denbora luzatzen eta alokazio eskubideak mendratzen ditu. Lanera denak! Frantziaren berrarmatze ideiari lotua da hertsiki: orain ahal bezainbat haur egin eta egunak lanean pasa beharko genituzke. Berpiztu da irri tarte gutxi uzten zuen Pétain-en ideala: patria, lana, familia.
Urruna zitzaidan kontua, anakronikoa. Horra non iragan hilabeteaz geroztik hurbilago sumatzen dudan. Izan ere, Euskal Hirigune Elkargoak igandeko lanari buruz eztabaidatu zuen eta erabakia hartu saltegiak irekitzeko hamabi igandez urtean. Proposamenak onartezina bazirudien ere, onartu zen. Noski, baldintza batzuekin, hala nola baimen bidez gauzatzea, ez herri guztietan eta abar. Alta, aukera gertatuz gero, pixkanaka, erabakiak bere bidea eginen du. Eta horrela, gurearen gisa definitzen dugun instituzioak deliberatu du hertsapen ekonomikoak derrigorturik beharrean den langileak larunbat-igandeak lanean iragan litzakeela, bazterrean utzirik familia eta lagunak, baita osasun, ongizate eta sozializazio grinak oro, beste zenbaitek erosteko souvenir polit bat, pizza izoztu bat eta Coca-cola botila bat, denak ere prezio ikaragarrietan.
Ez dakit zer pentsatuko zuketen gure aitzinekoek, ez eta LANA pintatu zuen eskuaren jabeak horretaz, gaurko goi mailako klaseek duten lanaren obsesioaz eta langile gisa ditugun aldarrikapenez lan denboraren murrizketari, lau eguneko asteari eta lan sariei buruz. Distantzia handia da aldarrikapenen eta erabakien artean, distantzia handiagoa lanean baizik nahi ez gaituztenen eta lanetik gogotik ihes eginen genukeenen artean.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Gaztetxo bati lehen mugikor adimentsuak eskaini beharko liokeena zer izan beharko litzatekeen hasi naiz pentsatzen. Nork daki, beharbada ordenagailuetarako Luberri edota Txikilinux sistema eragile libre euskaldunak sortu ziren bezala, mugikorretarako garatu liteke Linage... [+]
Inoiz Erdi Aroko etxe museifikaturen batean egon bazarete, etxeko altzarigintza egurrezkoa, berniz ilunekoa eta dekorazio landuarekin egina zela konturatuko zineten. Eta etxearen dekorazioari dagokionean, deigarriena da zeinen altzari gutxi zituzten edozein gela motan, baita... [+]
Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan. Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]
Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]
Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.
Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]
Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]