Udako kosmogenesia

Garai ezberdinetan gizakion kulturek aldaketak barneratu dituzte, kulturak inguruarekin sinbiosi batean bizi dira, jakinik inguru gisa ulertzen duguna gauza asko direla: espazio fisikoa, birtuala, gizakion artean harremanak egiteko moduak (inguruan eta munduko beste gizaki eta izakiekin)... Aldaketak norabide asko izan ditzake, eta noski, datorrena gogoko ez baduzu beste zerbait eragin dezakezu.

Zenbait aldiz pasatu zait aldaketa nire baitan sentitu dudala, batzuetan ulertu izan dut nire kosmobisioa mugatuta zela, nire inguruko kulturak berak zapaldua zenbaitetan. Eta, kosmogenesi bat susmatu dut nire baitan, mundua ulertzeko eta eragiteko modu ezberdin baten jaiotza. Aldaketa hauek ez dira oso mentalak, ez ditut kontrolatzen, egun batetik bestera susmatzen ditut.

Azkenaldian Octavia Butler fikziozko idazlearekin zaletu naiz, benetan gogoko dut bere fikzioaren barnean gizakion eguneroko beldurrak eta gatazkak zelan lantzen dituen, bidegurutzean jartzen ditu pertsonak uneoro. Lilithen Leinuaren liburuan, materia bizia edozein gauza eraikitzeko lehengai eta makina bezala darabilte estralurtarrek; gizakiei esaten diete akabatu duten mundura itzuli ahal izateko genetikoki eraldatu behar dutela. Estralurtar hauek, bizirik irauteko, unibertsoan zehar dagoen izakien materia genetikoa euren materiarekin nahasten dute. Eta nahastean gauza berri bat sortzen da, ez gure munduan dugun kulturen zapalkuntzaren ideia, beste gauza bat da. Kostatzen zait halakoak ulertzea, galtzaile bat dagoen susmoa baitut beti. Baina Octaviaren ideia narrasti baten azal aldaketatik gertuago dago; bizirautea baimentzen duen aldaketa, zer edo zer atzean utzita. Gizakion munduan, lasaitasuna eta atsedena dira horrelako esperientzia bat izatera gerturatzen gaituena. Oporrak baldin badituzue, aukera hori izan dezazuela eta, bueltan, azalberrituta, irakurriko dugu elkar.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Materialismo histerikoa
"Mario Lopez" eta "Gernika"

Krimen matxistak, mediatizatzen direnean, emakumeontzat lezio bilakatu ohi dira, eta bizirik badago, biktimarentzat. Nerea Barjola ikertzaileak Alcasserko kasuaren bidez azaldu zigun hori. Eta Nagore Laffageren hilketak ere lezio astun bilakatzeko arriskua izan zuen, lezioa... [+]


2024-03-31 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Bestaldera begira

Eta arkitektoen burbuilean, krisi klimatikoaren gaineko kezka igartzen al da? Galdetu dit agroekologoak.

Eraikuntzaren sektorea CO2 emisioen portzentaje altuaren eragilea izanik, galderak zentzua badu. Naomi Klein-ek Honek dena aldatzen du liburuan kontatzen du nola hegazkin... [+]


2024-03-31 | David Bou
‘La xarxa ultra’

ARGIArekin azken kolaborazioa egin nuenetik lau hilabete igaro direnean, testu honen bidez nire iritzi-artikuluei berriro heldu diet, baina azalduko dizuet zergatik alde egin dudan denboraldi honetan aldizkari maitagarri honen orrialdeetatik.

Otsailaren 20an La xarxa ultra... [+]


2024-03-31 | Tere Maldonado
Mezu subliminalak

Mezu subliminalak hartzailearen kontzientziarentzat hautemanezinak diren noranzko bakarreko komunikazioak dira, eragina izan dezaketenak haren nahimenean, portaeran edo pentsamendu kontzientean. Horregatik, mezu subliminal eraginkor bat izate hutsa manipulaziotzat har daiteke:... [+]


Eguneraketa berriak daude