Vesuvio ez zen abuztuan lehertu

  • Ponpeia estali zuen Vesuvio sumendiaren leherketaren data hainbat hilabetez atzeratzeko froga berriak aurkitu dituzte ikerlariek.

(Argazkia: Karl Bryullov)
(Argazkia: Karl Bryullov)

Plinio gazteak Tazitori idatzitako gutun batean aipatzen da Ponpeia eta Herkulano suntsitu zituen Vesuvioren erupzioa 79. urteko abuztuaren 24an izan zela. Baina gutuna ez da originala, Erdi Aroko kopia bat baizik, eta hainbat adituk zalantzan jarri izan dute data hori, besteak beste, aztarnategian intxaurrak, gaztainak, granadak eta udazkeneko beste fruitu batzuen arrastoak aurkitu izan dituztelako.

Orain, Italiako ikerlari talde batek data bi hilabetez atzeratu du, 79ko urriaren 24ra, eta horretarako froga argi eta sinplea baliatu du: Ponpeiako etxe bateko horman ikatz-ziriz egindako inskripzio bat topatu zuten 2018an, 79ko urriaren 17ko data idatzita daukana.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Denboraren makina
Nabigazioaren historiaren argazkia

2019an, Greziako Kasos uharteko uretan, ikerlan bat abiatu zuten Ikerketa Helenikoen Fundazio Nazionalak eta Greziako Kultura Ministerioak. Lanaren emaitza berriki jakinarazi dute: guztira, hainbat garaitako hamar ontzi-hondar aurkitu dituzte. Zaharrenak 5.000 urte inguru ditu... [+]


Fra Mauroren mundu zehatzagoa

Venezia, 1459ko apirilaren 24a. Fra Mauro monje eta kartografoak bere munduko mapa amaitu zuen San Michele de Murano monasterioan zeukan kartografia tailerrean. Portugalgo errege Alfontso V.aren enkarguz egin zuen lan hura, eta, mapa amaitu bezain pronto, Portugalera bidali... [+]


Ia denak du prezioa

Filadelfia (AEB), 1838ko uztailaren 11. John Wanamaker jaio zen, gerora marketinaren alorrean eragin handia izango zuen enpresaria. Koinatuarekin batera hasi zen merkataritza eremuan lanean, 22 urte zituela. Biek denda bat ireki zuten orduan; eta negozioa pixkanaka hazten joan... [+]


4.000 urteko ezpain-margoa

Paduako (Italia) unibertsitateko ikerlari talde batek Iranen 2001ean aurkitutako harrizko ontzi txiki bat aztertu du. Zehazki, flasko  barruan zeuden arrastoak aztertu dituzte, eta hainbat osagai dituela ikusi dute: hematita xehetua –kolore gorri biziko mineral... [+]


Industria agortu eta gero, zer?

Beriain (Nafarroa), 1974ko otsaila. Potasas de Navarra enpresako langileek greba egin zuten, besteak beste, aurreko urtean Motor Ibérica lantegiko langileek egindako grebak bultzatuta. Ez zen, beraz, Nafarroako industriako lehen greba, ezta Potasasena ere. Baina Potasas... [+]


Eguneraketa berriak daude