Abu Sittah zirujaua: “Gazan gaur osatu dituzun haur zaurituok hurrengo gerran berriz zaurituko dituzte”

  • Maiatzean, Gazan, hamaika eguneko azken guduan Israelgo armadaren bonba eta obusek 252 palestinar hil eta 1.900 zauritu dituzte. Umeak, horietako asko. Leherketetan eta etxeak gainera jausita zaurituak artatzen aritu diren medikuen artean ARGIAko irakurleek ezagutuko dute Ghassan Abu Sitta, 1987tik intifada edo borroka den bakoitzean Libanotik bertaratzen den kirurgialaria, gerrako zaurietan munduko erreferentzietakoa.

Ghassan Abu Sittah Gazako Al Awdah ospitalean 2018ko martxoan. Orduan zauritu gehienek zangoak zekartzaten balaz zulatuak, gazteok hil gabe bizitarako ezindurik uzteko helburuz. (Argazkia: Medical Aid for Palestina)
Ghassan Abu Sittah Gazako Al Awdah ospitalean 2018ko martxoan. Orduan zauritu gehienek zangoak zekartzaten balaz zulatuak, gazteok hil gabe bizitarako ezindurik uzteko helburuz. (Argazkia: Medical Aid for Palestina)
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Ghassan Abu Sitta doktoreak gerra modernoen osasun ondorioak azaldu zituen 2017ko azaroko LARRUNen (Gerrako ekologia, XXI. mendeko gatazka amaiezinen zauri berriak), André Vltchek kazetariak elkarrizketaturik. Gazan sortu eta Libanoko eta Erresuma Batuko nazionalitatea dituen doktoreak, kirurgia plastikoan berezituak, kontatu zituen Iraketik Gazara, Sirian barrena esku hartzea egokitu zaion gerretan ikusi kalteak, “gerrako ekologia” berri bat osatzen dutenak.

Maiatzaren 10ean, Israelek Jerusalemeko Sheikh Jarrah auzoko biztanle palestinarrak beren etxeetatik kanporatu nahian piztutako kaleko gatazka Gazara zabaldu zenean, Abu Sitta biltzar telematiko batean zegoen hizlari, London School of Economics and Political Science unibertsitateak antolatutako “Ekialde Hurbileko osasunaren geopolitika” mintegian. Gazaren eta Israelen arteko gerra asimetrikoaren ondorioen ezagutzaile on, egun pare bat beranduago Gazan ari zen Médecins Sans Frontières elkartearekin, Munduko Osasun Erakundearen babesean.

Gazan errefuxiatutako familia batean sortua, 1987ko lehen intifadatik hona izan diren gudu guztietan joan da bolondres zaurituak artatzera. Azkena 2018ko martxoan, gazatarrek Israelerako Itzulera Handia antolatu zutenean, asteetan ostiralero armada  juduari aurre eginez. Orduan medikuek tiroz zauritutako gazteak hartatu behar zituzten nagusiki, balarik gaiztoenek –nazioartean debekatuak barne– ez hiltzekotan bizitarako maingu utzi zituztenak. 2021eko maiatzeko guduan, artileria eta hegazkinez masiboki bonbardatutako adin guztietako zibilak izan dira biktima ia guztiak.

Israeldarren suak kixkali ditu bi doktore ezagun, Abu Sittak aurreko krisietan lankide izandakoak. Bata, Ayman Abu al-Ouf, Al Shifa ospitaleko buruetakoa eta COVID-19aren kontrako kanpaina zailaren ardura zeramana –emazte Reem, beren hiru haurretako bi eta familiako kide gehiagorekin batera hila–, bestea, Moen al-Aloul neurologo eta psikiatra. Elkarrizketa guztietan horiek gogorarazten ditu Abu Sittak, salatzeko Israelek kalkulu handiz egindako bonbaketa “kirurgikoak” planifikatzerakoan
bilatzen zuela ahalik eta gogorren kaltetzea jendeak bizi diren auzuneak eta Gazako osasun sistema eskeletikoa.

Kirurgia plastikoan berezitutako doktoreak kazetariei azpimarratu die, lanean harrapatu duten Al Aoudeh ospitalean, Israelen aurtengo erasoak aurrekoetatik ezberdinak izan direla, masiboak: “Hemen ikusten ari zarete gizakiak eragindako hondamendi humanitario bat, ez baitu sumendiak, lurrikarak edo tsunamiak eragin: eremu hau nahita daukate setiaturik eta eten gabeko krisi
humanitarioan. (…) Zauri gehienak eragin dituzte etxebizitzak jendearen gainean hondoratzeak, leherketen suak; bonben ezpal metalikoek eragindako zauriak daude, etxeko hormek azpian harrapatu dituen jendeen hezur hautsiak…”.

Hamas eta Israelgo armadaren arteko gudu labur baina bortitzean, haiek koheteak inoiz baino urrunago helaraztea lortu dute, hauek bonbaketa masiboz erantzun dute… baina biktima eta kalteen zerrendak erakusten du gatazkaren asimetrikotasuna. Israelen hamar zibil hil dira, horietatik bi haur, eta 119 zauritu. Gazan hildakoak dira 253 palestinar, horietatik 66 haurrak, eta
zaurituak 1.900dik goiti. Gazako 1.500 etxebizitza geratu dira erabat suntsituta, beste 1.500 ezin konponduagatik eraitsi beharko dituzte eta 17.000 gehiagok jasan dituzte kalteak.

 

NAZIOARTERIK EZ DAGO

Zaurituen gehienak beren etxe barruetan zeudela kolpatu dituzte. Gazako ospitaleetan familia osoak aurki daitezke gela  ezberdinetan banatuta. Israelgo artileriaren edo hegazkinen bonbapean zauritutako gehienak hiriaren erdiguneko auzoetan bizi ziren, ez aldirietan edo gune jendetsuetatik aparte.

Zaurituen %40 haurrak izate horrek bereziki atsekabetzen du Abu Sitta, hainbeste gerra eta gatazkatako zauriak artatzen gogortutako zirujaua, badakielako umeek kalbario luzea hasi baizik ez dutela egin: “Lan honetan aritu bazara ohartzen zara horiek operazio eta arazoz betetako urteak dauzkatela aurrean, gorputza hazten ari zaienez helduarora iritsi arte bata bestearen ondotik beharko dituztelako berreraikitze-kirurgiak”.

Zirujau ofizioaren gogorrena haur zaurituekin lan egitea dela dio, eta honengatik itzultzen dela aldi oro Gazara, Libanon dauzkan hiru haurrei gero arte esanda: “Zauritutako haurrak artatzea are gogorragoa da zuk zeureak badauzkazunean. Hemen gaur osatzen dituzu haur zaurituok, hurrengo gerran berriz zauritu ditzaten”.

Neskato bat du bereziki gogoan, horien artean, aurretik diabetesa zeukana eta bonba baten burdinazko ezpalagatik sudurraren erdia eta aurpegiaren alde bat galdu dituena. Horrelakoak dira gerrako zauriak, gerrako ekologia berezian lan egiten trebatutako kirurgialarien beharra daukatenak, guduaren bortitzak eragindako zauri konplexuetan berezitakoak –zirujau asko, gainera, osasun sistema ohiko batek behar dituenak baino askoz gehiago–.

Gerrako ekologiaren muturreko adibidea da Gaza: gerrak eragindako zauriak, gerra luze baten armatzat erabilitako setio total batek lur jota utzi duen osasun sistemak ongi artatu ezin dituenak, miseriaren, gosearen eta zerbitzu publiko falta gorriaren erdian. Eta hori dena aski ez bazen, gehitu COVID-19 pandemia. “Horra zer lortzen duten gerrak eta setioak, jendeari ezartzen diote bizitzea ez den bizitza hau”.

Eta hor... gerrarik asimetrikoenean gerrako medikuntza egin: “Izter bat operatzeko torniketea erabili behar duzu, odol-hustea eragozteko mahuka puzgarria. Hemen ez dago, kautxuzko zinta batzuekin ari gara. Zulagailurik ez da. Forzeps eta eskularruak aspaldi zaharkituak, edo gogortuak edo zulatzeko modukoak. Larruazala ebakitzeko bisturia behar izanez gero, 1950eko hamarkadakoa daukazu, esku erabiltzeko zahar haietakoa eta ez gaur ohiko den labana motorduna”.

Eta Palestinakoa konpontzeko itxaropenik bai? Menturaz nazioarteren presioan? “Ez dago nazioartea deitzeko modukorik, arbitro lana egiteaz ari bazara. Mundu arabiarra ere desagertu da; Siria eta Irak beren odoletan itota daude, Egipto eskualdean norbait izateko ahalmenik gabe, Golkoko estatuek alde batera laga dute Palestina Israelekin adiskidetzeko... eta besterik ez dago”.

Gassan Abu Sittah Gazan kirofanoan lanean maiatzean. (Argazkia: Hosam Salem)

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Gazaren aurkako sarraskia
Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-24 | El Salto
Israelek Marwan Al-Hams doktorea bahitu du, Gazako kanpaina-ospitaleetako arduraduna

Abu Youssef Al-Najjar Ospitaleko zuzendari Marwan Al-Hams kanpainako ospitaleen arduraduna da eta Gazako Osasun Ministerioko bozeramailea. Uztailaren 21eko arratsaldean atxilotu dute Israelgo Indar Armatuek.


Israel Gazan “inoiz ikusi ez den sufrimendua” eragiten ari dela salatu dute Mendebaldeko 28 estatuk, baina neurririk iragarri gabe

"Oinarrizko premiak bilatzen dituzten bitartean zibilak, haurrak barne, anker hiltzea" salatu dute. Gazan hamabost pertsona hil dira gosez azken 24 orduetan, eta AFP albiste agentziako kazetariek ohartarazi dute euren lankideak gosez hiltzen ari direla zerrendan,... [+]


Riviera Gaza: euskal ekonomiarako aukera bat?

Bai, eremu horren historia odoltsua da. Pena izan zen hainbeste jende hiltzea eta herri hori modu horretan kanporatua izatea, baina hainbestetan gertatu dira halakoak...! Gizakiok ez dugu erremediorik eta Historiak ez du atzera bueltarik. Egiten ari zirena gehiegizkoa zela... [+]


Gazan 19 pertsona hil dira gosez azken 24 orduetan, eta laguntza zeramaten 25 kamioiri tiro egin diete soldadu israeldarrek

Gazako Osasun Ministerioaren arabera, Israelek 2023ko urrian  zerrendaren aurkako oldarraldia gogortu zuenetik 86 palestinar hil dira gosez, horietatik 76 haurrak. Manifestazioak egin dituzte hainbat herrialde arabiarretan, Gazarako su-etena aldarrikatzeko eta palestinarrek... [+]


Massive Attack musika taldeak Gazaren aldeko musikarien aliantza sortu du

Ingalaterrako Massive Attack taldeak artisten arteko aliantza sustatu du, hasi berri diren artistei edo Israelen aldeko erakundeen zentsura pairatzen dutenei babesa emateko.


Israeli armak ez saltzea adostu dute hamabi estatuk Kolonbiako goi bileran

Hagako taldeak deituta 30 estatu bildu dira bi egunez Kolonbian, eta horietako hamabik sei neurri sinatu dituzte "Israelen Palestinako kolonizazio ilegala" gelditzeko. Horietako bat, Tel Avivekin duten kontratu publiko oro berrikustea, okupazioan eraginik duen ala ez... [+]


Israelekiko harremanak mantentzearen alde egin du Europar Batasunak

Israelek Gazan eta Zisjordanian egindako giza eskubideen urraketak argi uzten dituen Kanpo Ekintzarako Europako Zerbitzuaren txostena esku artean, EBko Atzerri ministroek erabaki dute Israel-EB elkartze-akordioarekin berdin-berdin segitzea. EBren "ekintza-eza" ikusita,... [+]


Israelen okupazioaren aurkako neurriak adosteko goi bilera egiten ari dira Bogotan

Hagako Taldeak deituta, Kolonbiak eta Hego afrikak antolatu dute gailurra. Herrialdeetako ordezkariez gain, Francesca Albanese Palestinar Lurraldeentzako NBEren errelatorea ere Bogotan da, eta Israelekin harreman oro etetea exijitu die. EBk adierazi du Netanyahuri bere aire... [+]


Genozidioaren ekonomia Palestinan: Francesca Albanesek lotsagarri utzi ditu multinazionalak

Carrefour, CAF, Crédit Agricole, BlackRock... Francesca Albanese Palestinar Lurraldeentzako NBEko errelatore bereziak enpresa sare handi bat egin du Israel burutzen ari den Gazako genozidioaren konplize bere azken txostenean, eta horien arduradunak ikertzeko eskatu du... [+]


Israelek maiatzetik gutxienez 800 palestinar hil ditu laguntza humanitarioa jasotzen saiatzen ziren bitartean

Gaza Humanitarian Foundationen elikagai banaketa erabiltzen ari dira palestinarrak hiltzeko. Oraingoan, ur horniketa suntsitzeaz gain, hamar pertsona, haien artean sei adin txikiko, hil ditu Israelek Nuseirat kanpamentuan, Gaza hegoaldean.


Askatasunaren Ontzidia berriz saiatuko da Gazako blokeoa apurtzen: Handala ontzia martxan da

Israelek maiatzean Conscience itsasontzia bonbardatu eta ekainean Madleen itsasontzia bahitu ostean, nazioarteko ekimena berriz saiatuko da laguntza humanitarioa Gazara sartzen. "Erronka hau Gazako umeengatik da", adierazi du Askatasunaren Ontzidiak Siziliatik (Italia)... [+]


2025-07-11 | ARGIA
NBE-ren errelatore Francesca Albanese
“AEBek ni zigortu izana haien erruduntasunaren seinale da”

AEBek Francesca Albanese NBEk Palestinar Lurraldeetan duen errelatore berezia zigortu dute genozidioari buruzko txostena argitaratu eta egun gutxira. Albanesek sare sozialetan azaldu duenez, “boteregabeen alde hitz egiten dutenak boteretsuek zigortzea ez da indar... [+]


Israelgo Armadarentzat altzairua ekoitzi duen Sidenor enpresako burua saritu du Jaurlaritzak

LAB sindikatuak kritikatu du Sidenor enpresako buruari Joxe Mari Korta saria ematea, enpresa hori "Israelgo Armada indartzeko altzairua saltzen" aritu baita orain gutxira arte.


Eguneraketa berriak daude