Norbaiti zer musika gustatzen zaion galdetuz gero eta “Beethoven” erantzunez gero, bere musika gustuak benetan ezagutu gabe geratuko gara. Musikagile alemaniarra ongiaz eta gaizkiaz haratago dago (musikalki). Musika gustatzen bazaizu, Beethoven gustatzen zaizu, nahiz eta zure estilo gustukoena pop-a izan. Eta bizirik zegoenean miresmena piztu bazuen, denboraren poderioz bere irudia eta legatua handitu besterik ez dira egin. Askotan, jenioen lana haien mozorroa izaten da, haien maskara. Ludwig van Beethovenen kasua ez da hori. Kasu honetan lanak ez du sortzailea estaltzen. Edonork kantatu lezake bere musika –filmetako eta telesailetako soinu-banda gisa erabili da eta moldaketa rockeroak ere izan ditu–, baina, gainera, ondo ezagutzen dugu bere aurpegia –garai hartan selfiak existitu balira baino erretratu gehiago daude–, bere bizitza eta amodioak –edo desamodioak–, bere maniak, bere jenio txarra, gertaera frogatuak, pasadizoak, eta noski, asmatutako elezaharrak. Musikaren izar bat izan zen, izaten jarraitzen du eta izango da.
Abenduaren 16an bere jaiotzaren 250. urteurrena beteko da. Beraz, oroitzapen-urte handia izan da aurtengoa, pandemiak lausotu duen arren. Baina, hala eta guztiz ere, munduak bere artea ospatu du; batez ere bi hirik: Bonnek (Alemania), non jaio eta hazi zen, eta Vienak (Austria), non helduaroa igaro zuen, hil arte.
Beethoven artista pentsalariaren lehen adibideetako bat da eta agian ospetsuena. Beethovenen bidez, artea ekintza-indar gisa ulertzeko modu bat zabaldu zen Europan. Bera ez da mugatzen musika ederra sortzera: bere obra kontzientziarako deia da, eraldaketa sozial eta pertsonalerako deia. Horregatik, ez du zentzurik Beethoven –eta Schubert– vienar “klasizismoaren” parte kontsideratzen jarraitzeak. Beethoven, ondorio guztiekin, erromantiko bat da, hau da, Aro Demokratiko berriko gizona, gizon modernoa. Bere aurretik musikaren helburua musika izatea bazen ere, besterik gabe, alemaniarrarentzat musika gizateria osoa barne hartzen duen prozesu historiko baten parte da. Zientziaren aurrerapena, tiraniaren aurkako borroka, natura eta herriarekiko maitasuna, dogmatikoa ez den erlijio unibertsala, artearen gaitasun eraldatzailea dira bere ideien oinarriak.
Beraz, premisa horietatik abiatuta, urteurren honetan Beethovenen musika entzuten dugun hurrengoan, pentsa dezagun melodia ahaztezinak, konposizio-eskema berritzaileak edo nortasun basati baten isla baino askoz gehiago esaten ari zaigula. Beethovenen arteak pentsarazteko balio behar digu, batez ere atsekabeko garai hauetan.
Kursaal Eszena
Non: Donostiako Kursaal Jauregian
Noiz: 2025eko urri eta abendu artean
----------------------------------------------------------------------------------
Uda azkar pasatu zaigu, oraindik buruan ditugu Musika Hamabostaldian gozatu ditugun kontzertu zoragarrien... [+]
Les Concert des nations, La Capella nacional de Catalunya orkestra sinfonikoa
Zuzendaria: Jordi Savall
Abesbatzen prestaketa: Lluís vilamajó
Egitaraua: Mendelssohnen lanak
Non: Kursaal auditorioan (Donostiako Musika Hamabostaldia)
Noiz: abuztuaren... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons. Donostiako Orfeoia.
Koru zuzendaria: Esteban Urzelai.
Bakarlariak: Julia Kleiter (sopranoa), Christian Gerhaher (baritonoa).
Egitaraua: Mendelssohn eta Brahmsen lanak.
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons.
Bakarlaria: Isabelle Faust (biolina).
Egitaraua: Pärt, Dvorak eta Sibeliusen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Le Concert des Nations. La capella Nacional de Catalunya.
Zuzendaria: Jordi Savall.
Abesbatzaren prestaketa: Lluís Vilamajó.
Egitaraua: Mendelssohnen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Espainiako Orkestra Nazionala.
Zuzendaria: David Afkham.
Egitaraua: Wagnerren ‘Der Ring ohne Worte’ (Lorin Maazelen moldaketa). Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren 22a.
---------------------------
Oraingo... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.
Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Zer: Euskadiko Orkestra
Zuzendaria: Diego Martin-Etxebarria. Easo Abesbatza
Zuzendaria: Gorka Miranda
Bakarlariak: Arantza Ezenarro, Gillen Munguía, Marifé Nogales, Lucía Gómez, Juan Laborería, José Manuel Díaz, Darío Maya, Luken... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]
Zer: Orquestra de la Comunitat Valenciana
Zuzendaria: Mark Elder
Bakarlaria: Nelson Goerner (pianoa)
Egitaraua: Txaikovsky eta Xostakovitxen lanak
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren 3a.
-------------------------
Orquestra de la Comunitat Valenciana... [+]
Zer: “Requiem (s)”. Ballet Preljocaj.
Koreografia: Angelin Preljocaj.
Eszenografia: Adrien Chalgard.
Argiztapena: Éric Soyer.
Jantziak: Eleonora Peronetti.
Bideoak: Nicolas Clauss.
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren... [+]
Azken urteotan egin dudan bezala, Musika Hamabostaldiak 86. ediziorako prestatu duen egitarau ederra ikusita, nire iradokizun eta gomendio bereziak egiten dizkizuet.
Egia esan, eta ia beti gertatzen den bezala, oso zaila da kontzertu batzuk nabarmentzea, horiek guztiak... [+]
Jon Esnaola (Tolosa, Gipuzkoa, 2000) konpositoreak Eusko Ikaskuntzaren saria jaso du joan den apirilean, Nestor Basterretxearen omenezko LUUR obrarengatik, eta lan horixe bera joko du Euskadiko Gazte Orkestrak orain, uztailaren 11tik 15era, EAEko hiriburuetan eta Hondarribian... [+]