Ilunabarrekoa


2018ko uztailaren 29an
Antologia. Al Berto. Susa, 2018

Joxemari Sestorainek euskarari ekarri dio poeta atipiko bat, Beñat Sarasolak hitzaurrean gaztigatzen digunez, goi-zeruetako poesiaren aldean nahiago duena gorputzarekin esan esan beharreko poesia: “Oihalak zabalik animalia hilen gainean/ lainoa/ ezkutatuz paisaia non dabilen gorputza/ atzo goiz-hastean ahaztu zenuena”.

Zaila eta bazterreko maitasunen zalea, Alberto Raposo Pidwell Tavares, (Coimbra, 1948–Lisboa, 1997) eskultorea izan zen, animatzaile kulturala, arte komisarioa, Antonio Madeira edo Sergio da Costa e Silvaren editorea, hippya Europan barna, ikasia eta desikasia. Al Bertok hitzetara ekarri zuena barru-barrutik bizi izan zuen lehenik, eta bizitzaren gainean idazteko –gauza ederrak, gauza zatarrak– forma berriak behar zituen derrigor: “Oli, txapero ikusezina, alfonbran luze etzan eta oihuka hasi da: ez, ez sartu niri, suitzarra nauk eta suitzarroi ez zigutek ipurtzulotik ematen! tira ba! sartzak poliki, poliki… eta atzealdera jartzen zuen ipurdia, hortzak karraskatzen zituen esperma egarri den zakur-eme altak bezala”.

Iduri luke Al Bertoren idazkera dela desmasiaren poesia. Dena dela, ez da artifiziala. Benetakoa da odola, benetakoak izerdia, hazia, listua. Esan dezagun desmasia dela munduak poetari sortzen dion enpalagua, errealitatearen ispilua. Al Bertok bitariko sentipen bat zeukala ematen du batzuetan: absurdua egiten zaio existentzia, baina absurduan soilik aurkitzen du zentzua. Artearen bidez konpontzen du itxuraz kontraesana dena. Eta izarren arteko gizakiaren bidaia meteorikoa soilik defini daiteke idazkera agil, konplexu bako eta jator horrekin: “Gelatina-neoizko harizpiek hartzen dute katedrala/ gaueko filmaren zeluloidean: hegoen arkitektura/ haizearen bobedak zaborrezko txoriak”.

Expresso egunkariak jaso zituen bere hitzak, hil baino hilabete eskas lehenago. “Todos os meus livros tiveram um carácter de urgência”. Dena azkar, dena bene-benetan. Antologia honetan hurreratzen denak ez du urmael lasairik kausituko, oinazera eta plazerera pega-pega eginda dagoen arimak idatzitako berba gordin eta eleganteak baino. Gustatuko zaizu. Ez zaizu gustatuko. Desengainurik behintzat ez duzu hartuko egia dioen poeta batengandik.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Liburu kritikak
Babesten gaituen itsasoa

Oihane Jakaren poema liburua ireki eta eskaintza bi aurkituko ditugu. Aitari bata, seme-alabei bestea. Aipagarria da, topatuko ditugun poemekin lotura zuzena baitute.

Liburuaren egiturak hiru atal ditu: Hamaika urte, Hamaika hilabete eta Hamaika egun. Hamaika zenbakia asko... [+]


Aitona hil egin da?

Karmele Mitxelenak Marrubizko uda ipuina argitaratu zuen Xaguxar bilduma honetan 2022an. Liburu hartan, neska-mutiko batzuen udako abenturak kontatzen ziren. Orain, aldiz, Aitona Floren liburua istorio askoz barnekoiagoa dugu, Danel mutiko protagonistaren ikuspuntutik... [+]


Mamu bat gure artean da

Eguzkiarekiko gertutasunak moldatu egin ei du Lurrak duen abiadura, eguzkia inguratzeko mugimenduan. Beste abiadura batzuk ere badira, ordea, eta balirudike lurraren abiada gero eta azkarragoa dela edo, bederen, aldaketak etengabean ditugula orpoz orpo jarraika. Egoera honetan,... [+]


Autorrealizazioa irakasgai

Irakaskuntzan "aniztasuna" aski ezaguna den kontzeptua da, eta irakasleok (ez zara harrituko Bestiak liburutegian ere irakasleak badaudela jakitean) aniztasuna bermatzeko, askotan, ikasle talde heterogeneoak egiten saiatzen gara. Baina badugu desberdinen arteko... [+]


Beldurra gogoko

Beldurrak airean
Aitor Arana
Ibaizabal, 2023

--------------------------------------------------

Zazpi ipuinek osatzen dute Aitor Aranak gazteentzako idatzi duen liburu hau. Ugaria eta ezaguna da Aranaren produkzioa; 125 liburutik gora idatzi ditu, horietako zenbait... [+]


Eguneraketa berriak daude