4.000 kasu baino gehiago jaso dituzte Eusko Jaurlaritzak eta EHUk torturari buruzko txostenean
1960 eta 2014 artean Euskal Herrian izandako tortura kasuen inguruko txostena aurkeztu dute EHUko Kriminologiarako Euskal Institutuak eta Eusko Jaurlaritzak. Ikerketa zuzendu duten Laura Pego zuzenbidean doktoreak eta Pako Etxeberria auzitegietako medikuak eman dituzte datuak: aipatu urteetan Euskal Herrian 4.113 tortura kasu izan zirela dokumentatu dute.
Aurreneko aldiz instituzio publiko batek Espainiako Estatuak torturatu izan duela onartu du eta gainera zifrak eman ditu komisarietan gertatutako tortura kasuez. 1960an frankismoaren garaian hasi eta trantsizioaren ondorengo garaietan izandako kasuak jaso dituzte txostenean.
Txostenak jasotako 4.113 kasuetatik, 1.792tan Espainiako Polizia izan da torturatzailea, 1.785etan Guardia Zibila eta 336tan Ertzaintza. Hain zuzen, EAEko poliziako ErNE sindikatuak gogor kritikatu du txostenaren edukia, "torturen salaketetan bakarrik·" oinarritu eta epai judiziala kontuan ez izateagatik. Etxeberriak eta Pegok, berriz, adierazi dute txostenaren sinesgarritasuna %95ekoa dela, eta jasotako 202 salaketa NBEren protokoloen araberako peritu-azterketa gainditu dutela.
Espainia jomugan
Europako Giza Eskubideen Auzitegiak Espainiako Estatua sei kasutan gutxienez zigortu ondoren dator txostena. 2010. urtetik Estrasburgoko Auzitegiak behin eta berriz Espainia jo puntuan jarri du tortura kasuak ez dituelako ikertu.
50 funtzionario zigortu izan dituzte urte horietan zehar torturatzeagatik. Hain zuzen 30 kondena jaso dituzte txostenean, beti ere Espainiako Polizia Nazionalari eta Guardia Zibilari lotutakoak. Ondoren horietako asko indultatu zituen Espainiako Gobernuak.
Tortura salatu dutenen gehiengoa, %83, gizonezkoak dira, Etxeberriak eta Pegok azaldu dutenez. Tortura edo tratu txarrak jasandakoen %5ek, gutxi gorabehera, kalte psikologikoak dituztela gaineratu dute, baita haientzat laguntza galdatu ere.
Guillermo Garcia eta Ioseba Pagola “giza eskubideen urraketen biktima” izan zirela aitortu du gobernuak. Egiaren Garaia Da plataformak “positiboki” baloratu ditu beste bi aitortza hauek.
Beste 20 pertsonarekin batera, Guardia Zibilaren esku zegoenean pairatu zituen torturak aitortu dizkio Nafarroako Gobernuak. Urrats honetara heltzeko Torturatuen Saretik egindako lan kolektiboa azpimarratu du Euskalerria Irratian. Ziklo baten itxieratzat hartu du aitortza... [+]
21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.
Espainiako Auzitegi Goreneko Fiskaltzak, Iratxe Sorzabal atxiloturik egon zenean "tratu gizagabeak" eman zizkiotela aitortzen duen epaia baliogabetzea eskatu du, eta berriz epaitu dezatela nahi du, 1995ean Irunen jarritako lehergailu baten harira.
1991n atxilotua izan zenean Espainiako Poliziak Bilboko Komisarian torturatu egin zuela salatu zuen Raul Fuentesek. Espainiako auzitegiek ez zuten salaketa aintzat hartu, besteak beste delitua preskribituta zegoelako. Orain, Nazio Batuen Erakundeko Torturaren Aurkako Batzordeak... [+]
Espainiako Auzitegi Nazionaleko fiskalak kasazio helegitea aurkeztuko du Auzitegi Gorenean, Guardia Zibilak eragindako torturak onartu eta Sorzabal errugabetu zuen epaiaren aurka. Sorzabalek bere burua autoinkulpatu zuen gutuna torturen ondorioz idatzi zuela ebatzi zuen Auzitegi... [+]
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
"Erantzukizun publikoa hartzeko ordua" dela esan du Euskal Herriko Torturatuen Sareak, Auzitegi Nazionalak Iratxe Sorzabal Guardia Zibilak torturatu zuela onartu eta horregatik errugabetu ostean. Eusko Jaurlaritzari eskatu dio EAEko aitortza eta erreparaziorako... [+]
Iratxe Sorzabalek sufritutako torturen gaineko testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Maiatzaren 20an emango dute dokumentala, 23:40an. Iaztik dago Primeran plataforman ikusgai, baina lehen aldiz emango dute telebistan.
Giza eskubideen urraketa horietan duten erantzukizuna aitortu gabe jarraitzen dutela seinalatu du koalizio subiranistak.
Larunbatean prentsaurreko bateratua eman dute Egiari Zor Fundazioak, Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokiak eta Iratxe Sorzabalen abokatu Aiert Larrartek. Ostegunean ezagutu zen sententzia mugarria dela adierazi dute hirurek. Larrartek adierazi du Estrasburgoko epaitegira... [+]
Epaiak dio 2001ean Sorzabalek egindako autoinkulpazioa "tratu txarren ondorioa" izan zela, eta beraz, "baliogabea" dela. 1995ean Irunen lehergailu bat jarri izanagatik atxilotu zuten 2001ean, eta bost egunez inkomunikatuta atxiki zuten, gogorki torturatuz.
Oraingoz Nafarroan, 53 izango dira estatuaren biktima aitortuak eta horietatik 27 torturaren biktimak. Floren Beraza, Txaro Buñuel, Cecilio Ruiz, Patricia Perales eta Izaskun Juarez dira aitortutako torturatu berriak.