Feminismo puritanoa
Jaio ginen mundura. Koloreen izenak ikasi baino lehen jantzi gintuzten arrosaz, eta ibiltzen ikasi aurretik panpina bat genuen besoetan. Etxean babestuta, haurtzaro goxoa, epela, inozoa gurea. “Nerabeentzako literaturak” munduaren bestaldera eraman gintuen. Emakumetxoak eta Bostak irakurri genituen, eta bietan aginduak eta emakumezkoen betebeharrak gorroto zituzten neska mutirituak miretsi genituen: Jo March eta Kirrin irlako George eredu bilakatu zitzaizkigun askori, hain ziren “beste gu”...
Gaztetan azterketa politikoa eta ideologikoa etorri zen. Mundua gizonezkoek eraikia zela irakatsi ziguten, eta 15 urte bete genituenean, soineko luze zuria jantzi beharrean, kalera atera ginen, gorputza gurea zela aldarrikatzera. Feminismoak ordura arte bizi izandako guztia argitu zigun, “pertsonala politikoa dela” ikasi genuen. Gutako bakoitzaren eguneroko jardunak alda zezakeen etorkizuna. Lepo xumeentzako ardura handiegia: ordura arte agindutakoaren aurka matxinatu ginen.
Arautegi berria inposatu genion gure buruari. Moreak arrosa kolorea ordezkatu zuen. Begietan marra beltza bagenuen baimenduta, baina ezpainak edo azazkalak gorriz margotzea debekatuta zegoen, gizonezkoen desioetara makurtzea zen. Levis bakeroen garaian, gona eramaten genuen, baina luze-luzea eta zabal-zabala; arropa estuak edo gona laburrak kontzientzia nahikoa ez izatea eta matxismoaren menpe bizitzea adierazten zuten. Takoi luze eta finen gainean ipurdia mugitzen zuen emakumea gizonen desioen esklabotzat hartu genuen.
Dena politikoa, dena aldagarria eta iraulgarria. Sexu-askatasunaren alde.
Alabak eta semeak ekarri genituen mundura. Orduan etorri zen lehen ustekabea: heziketa ez-sexistak gizon eta emakume berriak eta askeak ekarriko zituenean, gure mutiko txikiak edozein gauza mailu bihurtzen zuen, eta gure neskatilak dena panpina. Berdintasunaren feminismoa eta desberdintasunaren feminismoa uztartzeko orekaren bila abiatu ginenerako etorri zen hurrengo ezustea: “Ama, uste duzu horrela sexy nagoela?”. Aho-zabalik geratu ginen: “Sexy? Nola sexy? Zer da sexy?”. Sexu-askatasuna eta sexismoa bai, baita sexua bera ere, baina sexy?
Eta une hartan konturatu ginen ederrak eta xarmantak izateko baimena genuela, baina ez sexyak izateko beste askatasuna. Gu beste ur batzuetan ibilitakoak ginen, ur handitan, eta ez ginen horrelako arinkeriekin txolinduko.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ez nuke zuen eguna izorratu nahi; ez jende guztia hitz egiten ari denaz hitz egin ere, baina azken asteotan, uda mugitu honen ondoren, sukaldeko leiho ondoko aulkian eseri eta munduari begira jarrita egon naiz. Begiak zabal-zabalik eta isil-isilik begiratu diot munduari bi... [+]
2024ko irailaren 11n, "Lortzear ote gaude?" izeneko artikulua argitaratu ziguten hainbat hedabidetan. Urtebete igaro da eta garbi esan dezakegu: EHUko gobernu aldaketak (Ferreira zen buru, Bengoetxea da orain) ez digu aurrerabiderik ekarri. Orduko zailtasunek zailtasun... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]
Bizipen multzoa da gure historia. Esperientziek osatutako atal eta kapituluak. Errutina eta egunerokoa zipriztintzen dituzten gertaerak. Baina adin batera iritsita, bizi izandako momentu batzuk atzenduta geratzen dira, buruaren zokoren batean ostenduta. Ez ahaztuak,... [+]
Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]
Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]
Trumpen muga-zergen dantza da azken hilabeteetako berri nagusietako bat. Gerra komertziala eta ekonomikoa hedabideen eta analisten ahotan daude oraindik ere. Gehienetan, baina, herritarrei gauzak era oso sinplean azaltzen zaizkie, gutxi-asko esanez Etxe Zurian ero bat dagoela... [+]
Teknologien azken joerengatik galdezka aritu da mastodon.eus-eko erabiltzaile bat, ezagutzen zuenak ez baitzion zirrararik eragiten. Zer pentsatua eman digu zenbaiti, eta jaso dituen erantzunak oso ezberdinak izan dira.
Nik adierazi diot teknologiek gizakion arteko... [+]
Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.