Emakumeek gizonek baino usuago izaten dituzte lan kaskarrak. Argazkian, Elizondoko Joaquín Iriarte 
zahar etxeko langileak (ia denak emakumeak) protestan.
Emakumeek gizonek baino usuago izaten dituzte lan kaskarrak. Argazkian, Elizondoko Joaquín Iriarte zahar etxeko langileak (ia denak emakumeak) protestan.Blanca Aldanondo
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Oinarrizko errentak nola lagun dezake emakumeen eta gizonen arteko desberdintasunak leuntzen? Galdera horixe egin diogu Carme Porta editore eta komunikazio adituari. Kataluniako Generalitatean Herritarren Eskubide eta Familia Politiken Idazkaritzan egin zuen lan eta diputatu ohia da. Parlament-ean HEB, Herritarrentzako Errenta Bermatua (Renta Garantizada de Ciudadanía) aurkeztu duen batzordeko kidea da. Portaren ustez, ez Herritarrentzako Errenta Bermatuaren bidez, ez errenta unibertsalaren bidez, ezin da bermatu gizonen eta emakumeen arteko eskubide berdintasuna. Errentak alderdi ekonomikoa hartzen du kontuan eta genero arteko desberdintasunek ez dute oinarri ekonomikoa soilik, inondik ere. Hala ere, hilero errenta finkoa izateak bestelako posiziora eramango lituzke emakumeak.

Kataluniako biztanleen laurdena pobrezia egoeran dagoela dio Portak, eta pobrezia jasateko arrisku handiagoa dute emakumeek (%43,5) gizonek (%39,8) baino. Adin tartea zehaztuz, bazterketa sozialerako arrisku gehiago dute 65 urtetik gorako emakumeek. Haien atzetik datoz emakumeak buru diren guraso bakarreko familiak, haurrak edota dependentzia egoeran dauden pertsonak haien kargu dituztenak.
Herritarrentzako Errenta Bermatua moduko neurri ekonomikoek emakumeen egoera makurrenak leuntzeko balioko lukete, muturreko pobrezia saihesteko. Hortaz gain, emakumeen jabekuntzan aurrerapasoak emateko aukera zabaltzen du eta eskubide guztiak dituzten herritar gisa onarpen soziala irabaziko lukete. Ekonomikoki autonomoago izanda, erabakiak askeago hartzeko aukera lukete emakumeok.

Portak dioenez era askotako egoeretatik egingo luke ihes emakumeak: “Bortizkeria matxistatik ihes egiteko balio dezake, soldata baxuak saihesteko, bestelako lan bat bilatzeko... Pobrezia ekonomikoaren eta gizartean ikusezinak izatearen ondorioz, emakumeok bizitzan aukeratzeko egiazko askatasunik ez daukagu eta desberdintasunak gogortu egin dira”. Langabeziaren eta lan prekarietatearen ondorio gordinak murriztuko lirateke, zeren emakume langileak errenta eskuan izanda, etorkizun hurbilean behintzat bere gustuko erabakiak hartzeko aukera izango luke. Errenta norberarena litzateke, eta zentzu horretan, familia egitura tradizionalean ez bezala emakumea ikusgarri egingo litzateke. Etxea eta senideak zaintzea egiteko nagusia izan du emakumeak eta ikuspegi ekonomikotik ez dira kontuan hartuak izan. Errenta finkoak bestelako posizioa emango lioke.

Herritarrentzako Errenta Bermatuaren proposamena Kataluniako Estatut-ean jasota dago, baina ez gobernuak ez Parlament-ak, ez dute garatu. 18 urtetik gorakoentzat eskatzen dute, hilean 650 euro, 12 alditan ordainduta eta norberak eskatu beharko luke. Carme Portak Mexikoko esperientzia praktiko bat gogorarazi digu. Hiriburuan, Mexiko D. F.en erretiratuek oinarrizko errenta jasotzen dute.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Oinarrizko errenta unibertsala
Errenta unibertsalaren esperientzia pilotuak munduan

Oraindik ez dago munduan baldintzarik gabeko oinarrizko errenta indarrean jarri duen herrialderik, baina esperientzia pilotu asko egin dira munduko hainbat eskualdetan, eta aurreikusitakoak ere asko dira. Daniel Raventósek eta Julen Bollain irakasleek euren liburuetan... [+]


Baldintzarik gabeko oinarrizko errenta
Duin bizitzeko eskubidea

Bizkaian, Gipuzkoan edo Araban urtebetetik gora bizi bazara eta 18 urtetik gora badituzu, hilero 900 euro jasotzeko eskubidea izango duzu, beste inongo baldintza barik. 450 euro jasoko dute 4 eta 18 urte arteko herritarrek eta 4 urtetik beherakoek 270 euro. Ados egongo zinateke?... [+]


Eusko Legebiltzarrak atzera bota du herri ekimenez proposatutako oinarrizko errentari buruzko eztabaida

Iazko otsailean ekinda, Baldintzarik Gabeko Oinarrizko Errentaren aldeko herri ekinaldi legegileak 22.075 sinadura lortu zituen proposamena legebiltzarrera eramateko. Ostegun honetan eztabaidatu zuten proposamena legebiltzarrean eta EAJ, PSE, PP eta Vox-en botoekin atzera bota... [+]


2022-05-05 | Hala Bedi
Mobilizazio eta eztabaidak Gasteizen, Legebiltzarrean Oinarrizko Errenta Baldintzagabea bozkatu bezperan

Urtarrilaren 4an aurkeztu zituzten Legebiltzarrean Oinarrizko Errenta Baldintzagabearen alde jasotako 22.075 sinadurak, lege-proposamen gisa izapidetu ahal izateko. Maiatzaren 5ean eztabaidatuko dute legebiltzarkideek: "beren esku dute pertsonen bizitza aldatzea, batez ere... [+]


Baldintzarik gabeko oinarrizko errentaren lehen pausoak Katalunian

Oinarrizko errenta unibertsalaren inguruko eztabaida Kataluniatik Euskal Herrira ekarri dute Laura Vilagrá i Pons Generalitateko aholkulariak eta Sergi Raventósek. Otsailaren 25ean EHUk Bilbon duen Bizkaia aretoan izan ziren bi katalanak, Julen Bollain... [+]


Sergi Raventós
“Pobreziak eragin zuzena du jendearen osasun mentalean”

Soziologian doktorea da Sergi Raventós Panyella (Bartzelona, 1968), eta oinarrizko errenta unibertsalak (OEU) osasun mentalean dituen eragin positiboak ikertu zituen doktoretzan. Hamarkadak daramatza Katalunian OEU bultzatzeko lanean, beste hainbat pertsonekin batera, eta... [+]


2021-07-19 | Unai Brea
Oinarrizko Errenta Unibertsala
Lana ez litzateke beharra izango
Urtarrila amaieran, EAEko Legebiltzarrak onartu egin zuen Oinarrizko Errenta eredu desberdinei buruzko hausnarketa-taldea sortzea, Lan eta Gizarte Ekintza Batzordearen barruan. Horrek ez du esan nahi Eusko Jaurlaritzak inolako konpromisorik hartzen duenik: aztertzea eta... [+]

2021-03-04 | ARGIA
Baldintzarik Gabeko Oinarrizko Errentaren aldeko herri-ekimen legegilea abiatzea onartu du Eusko Legebiltzarrak

Eusko Legebiltzarreko mahaiak oniritzia eman dio Baldintzarik Gabeko Oinarrizko Errentaren aldeko herri-ekimen legegileari. Hala, laster 10.000 sinadura lortzeko kanpainari ekingo dio ekimena sustatzeko batzordeak.


2021-01-26 | ARGIA
Europar Batasun osoan oinarrizko errenta unibertsala ezartzeko eskaera abiatu dute

Herritarren sinadurak biltzen ari dira, herri ekimena aurkeztu eta Europako Batzordeari eskatzeko proposamena aurkeztu dezala, baldintzarik gabeko oinarrizko errenta unibertsala Europar Batasun osoan ezartzeko. Besteak beste, desoreka ekonomikoari eta pobreziari egin nahi zaio... [+]


2020-09-14 | Mikel Eizagirre
Oinarrizko errenta unibertsala: Europan eztabaida puri-purian

Hainbat estatutatik ekimen herritarra bultzatu dute oinarrizko errenta unibertsal eta baldintzarik gabekoaren proposamena Europar Batasuneko erakundeetara eramateko. Bitartean, hainbat kolektibotako kideek diru-sarrera bermatuta izateak euren bizimoduan izango lukeen eragina... [+]


2020-05-30 | ARGIA
Bizitzeko gutxieneko diru sarrera onartu du Espainiako Gobernuak

Espainiako Gobernuak onartu duen bizitzeko gutxieneko diru-sarrera 460-1.000 euro artekoa izango da familia bakoitzarentzat. Hego Euskal Herrian, gutxieneko errenta horren osagarri izatera igaroko dira Diru Sarrerak Bermatzeko Errenta (DSBE) eta Nafarroako errenta.


2020-05-28 | ARGIA
DSBEa eta Nafarroako errenta bermatua Espainiako Gobernuaren gutxieneko errentaren osagarri izatera igaroko dira

Espainiako Gobernua onartzear den gutxieneko errenta izango da oinarri, eta horren osagarri izatera igaroko dira Diru Sarrerak Bermatzeko Errenta (DSBE) eta Nafarroako errenta. Hego Euskal Herrian Eusko Jaurlaritzak eta Nafarroako Gobernuak kudeatuko dituzte laguntzak.


2020-04-01 | ARGIA
Daniel Raventós
“Oinarrizko errenta baldintzatua eta denboran laburra bada, tirita bat jartzea da aorta ebaki dizutenean”

Espainiako Gobernuak martxoaren 31n hainbat neurri onartu ditu, tartean diru-laguntza bat, lana galdu duten aldi baterako langileentzat. Neurri hori hartzekoak zirenean, Oinarrizko Errentaren Sareko Espainiako Estatuko lehendakari den Daniel Raventósek kritika zorrotza... [+]


Eguneraketa berriak daude