Estatu kolpea Ukrainan
XXI. mendeko inperialismoak demokrazia eta giza eskubideak erabiltzen ditu aitzakia moduan, garai batean kristautasuna eta modernizazioa erabili ziren bezala. Aitzakiak aldatu dira, baina ez metodoa. Lehenengo hegemonia politiko-kulturala lortzeko misiolariak bidaltzen dira (garai batean elizarentzako egiten zuten lan, gaur GKEetarako), beranduago merkatariak eta “enpresariak” doaz ekonomia kolonizatzera eta, azkenik, zuzeneko kontrol politikoa dator (militarrekin eta gobernu txotxongiloekin).
Misiolari gehienek itsuan sinesten dute beraien lanean; aspaldikoek pentsatzen zuten kristautasuna zabalduz arimak salbatzen zituztela, oraingoek aldiz, sinetsita daude balore mendebaldar zaleak barreiatuz giza eskubideen eta demokraziaren defentsa egiten dutela. Kontua da Ukrainan demokrazia liberal bat zegoela, praktikan herrialdea mendebaldetik gertuago zegoen Errusiatik baino eta NATOko indar armatuekin kolaboratzen zuen. Baina, EBk eskainitako akordio komertziala kolonizazio ekonomiko hutsa baino ez zenez, Janukovitx ez zen igo tren horretara Errusia ekonomikoki laguntzeko prest agertu zelako.
Une horretatik aurrera GKEetako misiolariak atsekabe soziala mobilizatzen hasi ziren gobernuaren kontra. Victoria Nuland, AEB kanpo harremanetarako idazkariordeak berriki esan du 1991tik AEBk 5.000.000.000 dolar inbertitu dituela misiolari eta GKEetan Ukrainan. Berak ere argi adierazi zion AEBetako enbaxadoreari Kieven bere hautagaia Ukrainako boterea hartzeko Jatseniuk zela. Aste batzuk beranduago estatu kolpea gauzatu eta hau izendatu zuten lehen ministro.
Ez zen erraza izan estatu kolpea ematea. Hasierako misiolarien manifestaldi baketsuak azkar bilakatu ziren biolentoak. Poliziek eskautak ziruditen eta horri esker, eskuin muturreko sektoreek eraikin publiko ugari hartu zituzten. Gabonetako barealdiaren ostean, urtarrilean shock doktrina aplikatu zuten Ukrainan. Manifestari batzuk pistolak eta fusilak erabiltzen hasi ziren poliziaren aurka egiteko, baina baita ere erreakzio bortitz bat sortzeko. Ez zen iritsi. Ondoren, frankotiradore batzuek ehun manifestari eta polizia inguru erail zituzten. Orduan bai, estatu kolpe bortitz bat gauzatzeko shocka sortu zen. Mendebaldeko hedabideek behin eta berriro Janukovitx seinalatzen zuten arduradun gisa. Iturri informatibo alternatiboek kontrakoa zioten, ez zeukan logikarik gobernuak hori egitea bere amaiera suposatuko lukeelako.
Edonola ere, mendebaldeko propaganda makinek egina zuten beraien epaiketa. Europar Batasunak zigorrak iragarri zituen Ukrainaren aurka. Azkenean, presio internazional handi baten erdian Janukovitx akordio batera iritsi zen oposizioarekin, Alemania, Polonia eta Frantziako bitartekaritzarekin. Berak bere partea bete zuenean, polizia erretiratuz, oposizioko indar faxistek ordu gutxitan boterea hartu zuten. Estatu kolpea gauzatu egin zen: presidenteak eta diputatuen ganbera erdiak ihes egin zuten eta gelditu ziren diputatuek neurri ilegalak, neofaxistak eta neoliberalak bozkatu zituzten paramilitarren “zaintza” pean.
Beranduago jakin dugu Catherine Ashton eta Estoniako kanpo harremanetarako ministroaren arteko elkarrizketaren berri. Azken honek Kiev bisitatu ostean garbi esan zuen zantzu guztien arabera frankotiratzaileak oposizioko kideak zirela eta gobernu kolpista berriak ez zituela gertakariak ikertu nahi. Hala ere, hedabide gehienek paso egin dute berriaz, izan ere, ikusi nahi ez duena baino itsuagorik ez dago.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Erakundeek, beren helburua bete ondoren ere, bizirik irauteko ahalegina egiten dute, Max Weber-ek zioen modura. Baina porrotaren kontzeptuaren eremutik haratago joan eta jakinduria eta ausardia behar dira elkarte bat amaitzeko, Alan Badiou gogoratuz.
Euskal Herrian ere... [+]
Azken urteotan Donostian gero eta ozenago entzuten ari gara bizilagunen ahotsa: turistifikazioa gure hiria itotzen ari da. Joan den ekainaren 15ean, ehunka donostiar atera ginen berriro kalera gure bizi-baldintzak eta bizimoduak defendatzera. Jendartearen eta auzoen beharrak... [+]
Garraioaren sektorea da gaur egun Euskal Herrian berotegi efektuko isurketen erantzule nagusia (%35), energia gehien kontsumitzen duena (%47) eta petrolio kopuru handiena erretzen duena (%74). Gainera beste sektore batzuetan isuriak apurka-apurka murrizten diren bitartean,... [+]
Bi gai mahai gainean, ezinbestean.Batetik, CAF eta Palestina. Bestetik, PSOEren bueltako ustelkeria sarea. Nondik hasi eta non bukatu ere ez dakit, bulkadez betetako artikulua izango dela jakinda.
Nazio Batuen Erakundeak 40 enpresa salatu ditu, CAF tartean, eta Gazako... [+]
Atzo jakin dut euskal prentsatik Jean Reno aktoreak lehen nobela idatzi duela. Berri hori euskaraz jasotzeak munduko hiritar edo paleto global bihurtzen ote nauen oso ongi jakin gabe, nobelak idazteko arteaz egin dut gogoeta.
Tokitan dago “nobelaren heriotza”... [+]
Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]
Ikastetxeetako ikasgelak, tamalez, espazio gatazkatsuak izaten dira askotan eta, gatazka gehienetan gertatzen den moduan, emozio intentsuak eta minak izaten dira. 2022an, ikastetxeetan aritzen diren beste eragile batzuekin batera, azken urteetan ikasgela askotan bizirik dagoen... [+]
Nunquam polluta dio Baionako lemak, erran nahi baitu "sekulan zikindu gabea" edo "sekulan hartu gabea", eta erreferentzia egiten die inbasio saiakera historikoei, espainiarrengandiko, frantsesengandiko eta ingelesengandiko saiakerak ez omen baitziren... [+]
Europako ongizate estatuak munduan zehar izugarrizko miresmena izan du herritar xeheen artean, ez hainbeste enpresari eta agintarien gehiengoan. Izan ere, miresmen hori areagotu egiten zitzaigun iparraldeko herrialdeetatik pasatzen baginen, izan lan bat egin behar bazenuen edo... [+]
Palentziako amama oso emakume soila zen hitzetan. Bazituen zenbait hitz dena adierazteko balio zutenak, tartean bitxo hitza: berba horren baitan kabitzen ziren zomorroa, behia, txakurra... eta batzuetan baita gizakia ere. Bitxoek auzokide latzak dituzte gizakiongan, ez baikara... [+]
1925. urtea izango balitz, akaso emakume erraketistak izango lirateke Zeruko Argiako aktualitate orrialdeetako protagonistak. Agian haien kirolari merituak goraipatzeko, agian feminitate arauak desobeditzeagatik seinalatzeko. Nire buruari agindu diot haien izenak memorizatzeko... [+]
Sei urte, sei urte luze, pasa dira Ciudadanos alderdi politikoak bere mitina egin zuenetik gure herrian. Bere mitina apirilaren 14an, errepublikaren egunean, eta inongo ordezkaritzarik ez duen herri eta lurralde batean. Ohituak gaude horrelako probokazioekin, baina egia da... [+]
Ikasturte hau, zalantzarik gabe, ekitaldi handien ikasturtea izan da. Horrek hainbat hausnarketa eragin ditu kalean, eragile sozialetan zein sareetan. Eragin baino gehiago, azaleratu; egon bazeudelako lehenago ere. Esan beharrik ez dago: aisialdia ez da erantzukizun politikotik... [+]