Seguruenik umeak dira, beste ezerk ez bezala, gure bihotzak gehien hunkitu ditzaketenak. Baina batzuetan horien erabilpen politiko-komunikatiboa egiten denean, nahiz eta xede onez egin, pentsamenduak duen alde biko jokoaren miseria guztiak azaleratzen ditu. Azkeneko asteetan bi kasu esanguratsu egon dira hedabideetan.
Tristeena Greziako ijito kanpamendu batean topatutako azal zuriko neskatila ilehoriaren harira gertatutakoa da. Hedabide askok alarma arrazista piztu zuten: ez da posible (sic) horrelako fenotipoa duen neskatila bat ijitoa izatea. Hori gutxi balitz, munduko biztanleei erakutsi digute azal zuriko ume ilehori batek gainontzeko umeak baino gehiago balio duela, izan ere, gurasoengandik separatua (edo bahitua?) bizitzea berria da zure azalaren kolorearen arabera. Noski, umea ijitoa bada hedabide gehienek ez diote kasurik egingo. Ironikoa da ikustea nola ijitoei “umeen lapur” fama eraiki zaien, eta bitartean, Europako Parlamentuan behin eta berriro salatu den bezala, errealitatea da ume ijitoak direla erlatiboki gehien “desagertzen” direnak beraien familietatik.
Irlandako erakundeei bost axola zenbat ume ijito diren bahituak edo desagertuak, hori bai, Greziako neskatilaren kasua hedabideetan barreiatu bezain laster Irlandako poliziak bi ijito familiei seme-alaba bana kendu zieten ile horia eta begi argiak izateagatik. Azkenean ADN frogek erakutsi zuten poliziak gurasoei ostu zizkiela seme-alabak. Beranduago ere jakin dugu Greziako neskatilaren gurasoak bi ijito bulgariar direla, baina kaltea dagoeneko eginda dago, gutxiengo etniko bat estigmatizatzeko harri koxkor bat gehiago jarri dute nazioarteko hedabide gehienek.
Bestelako kasua izan da Leonarda ijito kosovarrarena. Poliziak Frantziatik botatzeko atxilotu zuen eskolako eskurtsio batean zegoenean. Umea eta eskola binomioak bihotzak samurtzeko aukera bat ireki du ijitoen eskubideen alde lan egiten dutenen artean, baita Frantziako Gobernua politikoki astindu nahi dutenentzat ere. Euskal politikari abertzale batek twitterren salatu zuen Hollandek eginiko proposamena, Frantziako presidenteak esan zuen Leonarda bueltatu zitekeela baina ez bere familia, eta horretarako neskatilaren kosovar izaera azpimarratu zuen politikariak. Baina Leonarda eta bere familia ez dira izan kanporatuak kosovarrak izateagatik, ijitoak izateagatik baizik, hain zuzen ere Kosovotik ihes egin behar izan zuten arrazoi antzekoarengatik.
UÇK-ko gerrillariak eta muturreko nazionalista albaniarrak ijitoen aurkako mota guztietako jazarpenak egiten hasi ziren 1998an. Guda bukatu ostean, NATOko indar militarrak Kosovon zeudenean, ijitoen eta gainerako gutxiengo nazionalen aurkako lapurretak, mehatxuak, etxe-erreketak eta erailketak gertatu ziren. Jazarpenek jarraitu dute noizbehinka errefuxiatu uholdea elikatuz. Guda baino lehen, erromaniek 20.000 etxe zituzten, eta egun 5.000 baino gutxiago geratzen dira. Albaniar sektore batzuek erre eta suntsitu dituzten etxeen zerrenda amaigabea da, Leonardaren herrian, Kosovska Mitrovican 700 dira. Oro har, gerra aurreko Kosovon 100.000 eta 200.000 artean zehazten zen ijito kopurua, egun 40.000 inguru baino ez dira. Horregatik, ondo dago Frantziako Gobernua kritikatzea Balkanetako ijitoei ematen dien tratuarengatik, baina ez legoke batere gaizki salatzea non eta nola hasi zen Kosovoko eta Balkanetako erromanien jazarpena eta ihesa.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Hezkuntza Sailak ebaluazio diagnostikoen berri eman zuen otsailean: 2023ko etapa erdikoa eta 2024ko etapa amaierakoak izan zituen hizpide. Emaitza negargarriek egiturazko arazoa dugula erakutsiko luketenez, sailak erabaki zuen tramitea bete bai (ED 23 eta 24 txosten exekutiboak... [+]
Kalean nindoan geneetan daramagun dispertsio joerara guztiz emana, bide fisiko eta curricularretatik desbideratzen zaituen abstrakzio alferrikakoren batean. Aurretik hogeita hamarrak bete gabeko neska bat. Zerbait erori zaio poltsikotik. Neska ez zen ohartu. Item bat zen... [+]
Bi toki diferentetan egokitu zait garbiketa egitea aldi berean. Ez garbiketa arrunt bat, baizik eta egunerokoan inguratzen gaituzten paisaiak beste era batean arakatzera behartzen gaituen hori, kanpoko objektu fisikoekin batera norberaren baitako egiturak ere mugiarazten... [+]
Bilboko Kafe Antzokian, hemen argitaratutako nire kolaborazioen bilduma den Zapalduon pedagogia liburuaren aurkezpenean, entzuleen arteko emakume batek bota zidan galdera. Ohikoak ditudan gaiak aletuz joana nintzen hitzaldian, eta Euskal Herriaren egungo egoeraren kezka jada... [+]
Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]
Pasa den astean, itzalaldian, gure burua zaurgarri ikusita, pertsona asko hasi ginen ikertzen, gertatutakoa ulertzeko asmoz: zelan funtzionatzen du elektrizitatea garraiatzen duen azpiegiturak? Zergatik geratu da zaharkitua? Elektrizitatearen fenomeno fisikoak liluratzen nau,... [+]
Euskadi markak, eraikuntza sektoreko ekonomiaren estrategian, “industrializazioa” mantrarako hitz gisa hartu duela jakinarazi berri du Eusko Jaurlaritzak. Etxebizitza publikoaren eraikuntzan industrializaturiko prozesu eta elementuak lan guztien %65a izatea... [+]
Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]