Lehengo meategia Burdinaren mendi da gaur
Hurra, ezkurra, sagarra eta zura izan dira euskaldunon kulturaren oinarri. Bizitzeko eta Herri egiteko aukera eman digutenak. Horiei esker euskaldunok kanpora joateko aukera izan dugu, baita noranahiko grina piztu ere. Horrek itsas jende egin gaitu. Eta itsasoz lur gure jakintzak eman dituen hiru mozkin nagusiak hedatu ditugu. Euskaldunon enbaxadore izan diren itsasontziak, sagardoa eta burdina. Haiei lotuta etorri zaio kanpotik gure kulturari aitorpena eta sona. Gero ere hala izango delakoan nago.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
UNESCOren aholkulari sonatua izanagatik lagun dudan Jordi Pardo jakintsu katalanak gure herrira etortzen denero galdetzen dit: Euskal Herriko historia itsasotik, burdinetik eta sagarretik azalduko duen sarea osatzeko zeren zain zarete? Bere burua ezagutzen duenak, identitatea bereganatzen saiatzen denak izango du etorkizuna. Geroa gaur sortzeko indar onena baita autoestimua. Norbanakoarentzat bezala herri batentzat ez da horrelako erregairik!
Bere etorkizuna lantzeko, izan daitekeenaz jabetzeko, izandakoa jaso, zaindu eta erakusten du Zerainek. Birminghameko Unibertsitateko Kultur Ondareko katedraduna eta Turismoren eta Kulturaren aldaketarako Zentroaren sortzailea den Mike Robinsonek dioen eran, berez dena erakutsi behar du iraunkorra izan nahi duen turismoak. Eta nik erantsiko nioke, iraunkorra eta etorkizuna bere esku izan nahi duen turismoak.
Zerainek bere eskutik erakusten du duen onena: 1711ko zurezko kartzela, San Blas ermita, Herri Museoa, artzainen gaztandegiak, Larraondoko Zerrategia, sagardogintza, Lasurtegiko Hezegunea, bolatea, eta abar. Eskaintza horretan bereziena Burdinaren Mendia da. Aizpea auzoan dago, Zerain eta Legazpi, Aztiriatik barrena lotzen dituen bidean. Gipuzkoako txoko ezezagunenetako batean.
Hiru bizipen ezinbesteko
Burdinaren Mendia lehengo mendera arte batez ere burdina ustiatzeko erabili izan den meategia da. Erromatarren aztarnak aipatzen dituzte batzuek (Troi meategia mugante den Mutiloako meategian, Barbari auzoa Zegama aldera...). Mendi honek ezaugarri bereziki aberatsak ditu bai naturaren ikuspegitik –Aizkorri-Aratz Parke Naturalaren barruan dago eta Lasurtegiko Hezegune babestua ere bertan da–, baita kulturaren ikuspegitik ere; Kultur Monumentu Multzo izendatu eta babestua dago.
Bertaratuz gero hiru bizipenetatik pasa gabe ez etxeratu. Bata Mendian eman beharreko buelta bat da. Ibilbide aukera zabala dago Aizkorri-Aratz Parke Naturalean barrena berezko natura eta ustiapen industrialaren nahasketak sortutako paisaia kultural izugarriaz gozatzeko; tartean trenbidea, laster berriro martxan jarri nahi dutena. Bigarrena, ingelesek burdina ustiatu zuten garaiko eraikin berezian dagoen Aizpita Adierazgunea; bertan burdinak Zerain eta mundua lotzen zituen garaia ezagutzera ematen da. Hirugarrena Galeria. Garai bateko galeria zaharra da, gero bolborategi bihurtua. Egun, galerian barrena, hainbat garaitako ustiaketa eta mea klaseak ikusten dira.
Burdinaren mendian, basoa
Burdinaren Mendian eta inguruko sailetan bere etorkizuna lantzen ari da Zerain. Basoak sortzen ari da, bi helburu nagusirekin: galzorian dauden espezieak berreskuratuz bioaniztasuna zaindu eta aberastu eta baso didaktikoak izatekoa, eta bestetik etorkizunean behar-beharrezkoak izango diren kalitatezko zura eta energia sortzeko egurra lantzekoa.
Eta horrekin batera herriko mozkinak dastatu eta eskuratzeko aukera duzu: kalitatezko baserriko produktuak, batez ere gazta eta sagardoa. Horretarako Burdinaren Mendia eskaintzarekin batera Gazta eta Sagardoaren Mendiaz goza dezakezu.
Ontziak, sagardoa eta burdina. Garai batean bezala, gero ere euskaldunon enbaxadoreek Zerainen bere tokia izango dute. Bere burua estimu handian duen herria.
Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.
"Gure herria izugarrizko irabazi-iturria da turismotik negozioa egiten dutenentzat. Bertako langileok, berriz, horren albo-kalteak jasaten ditugu: miseria eta esplotazioa", seinalatu dute mobilizazioa deitu duten Kontseilu Sozialistak eta Etxebizitza Sindikatu... [+]
Marijo Louis paristarra da sortzez, 1977an heldu zen Miarritzera Euskal Herriko borrokek erakarrita. Josetxo Otegi zizurkildarrak 1983an pasa zuen muga Gipuzkoatik Lapurdira, Poliziatik ihesi. AEK-ko irakasle eta ikasle zirela ezagutu zuten elkar. 1986an, GALen atentatuen,... [+]
Donostiako hirigunetik Urumeak banandua, nekazaritza eremu zabala zen Egia: Nabarrizene, Txurkoene, Mikelaene, Polloene... 70 baserri baino gehiago zeudela uste da. Trenbidearen etorrerak beste destino petral bat ekarri zien lur horiei, ordea: zerbitzuetarako eta... [+]
Urtemugak hausnarketarako parada izaten dira. Atzera begira jarri, egindako bideari begiratu eta, oraina ulertuta, geroa pentsatzeko. 2025 honetan, urtemuga biribila bete dugu: Gipuzkoa izenaren idatzizko lehen aipamenetik mila urte bete dira, eta aukera ezin hobea iruditu zaigu... [+]
Beste urte batez Los 40 Summer Live jaialdia ospatuko dute Zarautzen, eta horren kontra agertu dira herriko hainbat eragile, haien ustez, garrantzi handiagoa ematen zaiolako ekitaldi horri herriko jaiei baino: "Argi erakusten du gure herrian zeinentzat dauden erraztasunak... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Usurbilgo Kalezar auzoko Egurtzegi zaintzadun etxebizitzak zaharren egoitza tradizionaletako logeletatik bereizten dira, bizilekuak eskainiz. Usurbilen zaintza eredu kolektiboaren alde lan egiten dute, zeinak pertsonak eta horien lehentasunak erdigunean jartzen dituen. ARGIAk... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]
Zazpigarren urtez, Adunako (Gipuzkoa) Zabala sagardotegian egin dute Ja(ki)tea sarien banaketa, euskal gastronomia tradizionala oinarri duten jatetxeen artekoa. Besteren artean, Getariako Kosta Aroak irabazi du bertako ekoizle onenaren saria, Tafallako Tubalek plater... [+]
“Badirudi memoria kolektibotik ezabatu nahi dutela hiriak bizi izan duen polizia-indarkeria arrazistaren ekintzarik latzena”, salatu dute. Bestalde, azken boladako diskurtso eta eraso arrazisten gorakadaren aurrean, elkarretaratzea deitu dute Irun eta Donostiako... [+]
Iritsi da uda. Egunak argi, bero eta luze dira orain, eta kostaldea jendez, sonbrilaz, krema usainez eta doi-doi ulertzen ditugun hizkuntzez bete da. Zuzeneko musikan ere gauzak asko aldatzen dira: mailarik gorenean daudenek makrojaialdietako birari ekiten diote, poltsikoak... [+]
Madalenetan murgilduta gaudela irakurriko duzue askok artikulu hau, bestela ere pentsatu gure etorkizuneko egunerokoan, jai giro herrikoiak aurrez irudikatzen duen herria baita urte osorako desio dugun herri eredua, deskantsu pixka bat gehiagorekin, noski. Badira urte batzuk... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]