EuroComprehension irakats metodoa sortu zuen katalan-alemaniarrak EuskoCom lantzeko proposamena egin digu euskaldunoi.

Hizkuntza “nagusiagoak” beti saiatzen dira besteak ezkutuan gordetzen, esan zenuen behin.

Zoritxarrez, zuzena da esaldi horrek dioena. Guk berriz, ahal den guztia egiten dugu Erromanistikako gure estudianteek ez dezaten bakarrik espainieraren eta frantsesaren berri izan, baizik eta lurralde erromanikoetako hizkuntza eta kultura guztiena. EuroCom ikastaroetan, bi hizkuntza ikusi ordez, hamaika ezagutzeko parada izaten dute. Horrela ohartzen dira beste hizkuntza “txikiagoak” frantsesetik eta espainieratik hurbil daudela, eta hizkuntza horiek guztiak bereganatzea erraza izan daitekeela, EuroCom metodoari esker.

Ez dirudi euskarak, europar hizkuntza bada ere, halako proiektu batean tokirik izan dezakeenik,  seniderik gabea da-eta. Bestalde, euskara euskalkiek eta batuak osatzen dute.

Ildo horretatik doa nire proposamena. Euskaraz dakiten guztiei zuzentzen zaie, berdin zein “euskara” egiten duten. Helburua ez da erdaldunak euskalduntzea, euskara barruko elkar ulertzea baizik. Euskaldunei euskararen “aldagai” guztiak ikasteko baliabide azkarrak eskaini nahi genizkieke, EuroComen hizkuntza familiak ikasteko landu dugun metodoa euskarara moldatuz, hain zuzen.

EuroCom eredu hartuta, EuskoCom bat eratzea proposatzen duzu hortaz, batua bai, baina euskalki guztiak ere aintzat hartzeko.

Esan gabe doa euskaldunek batuaren beharra dutela. Halere, euskaldun bakoitza bere euskalkiak bizirik jarraitzeko duen eskubideaz jabetu behar da. Hots, batuak eta beste euskaldunen euskalkiek duten eskubide berbera. EuskoCom ikastegietan eta eskoletan eskuragarri balego, batuaren eta euskalkien elkarbizitza emankorra bultzatuko genuke, baita hizkuntzan funtsatutako euskaldun guzti-guztien autoestima sendotu ere. Beste euskalkiekiko begirunea suspertuko genuke beraz, eta euskalkia erabiltzen duten euskaldunei batuari beldurra galtzen lagunduko genieke bide batez.

Euskararen ezagutza maila hobetzeko metodoa al litzateke?

Batua nahiz euskalkiak, euskara maila orokorraren osagaiak dira. Gure mezua zera da: euskalkiak ez dira elkar ulertzeko oztopo; aitzitik, aberastasunaren adierazgarri dira. Euskara hizkuntza garrantzitsua da eta “aldagaiak” ditu, hizkuntza guztiek bezalaxe. Euskalkia erabiltzea batua erabiltzea bezain ondo ikusia egon beharko litzateke. Merezi du, batuaz gain, gutxienez beste euskalki bat jakitea; edo euskalkiaz gain, batua ere jakitea. Ulertze maila lortzea bederen, ez da zaila. Horretarako, lexikoaren eta sintaxiaren arloko desberdintasun eta korrespondentzien zerrendak, aldaketa fonetikoenak, eta abar prestatuko genituzke hizkuntzalariok, EuroCom-en metodologiari jarraituz. Gakoa gure Zazpi galbaheak izeneko liburuan dago.

Iñaki Gaminde eta Urtza Garay EHUko Hizkuntzaren eta Literaturaren Didaktikako irakasle eta Ahodikerreko kideek interesgarri iritzi diote proposamenari. Tilbert Stegmannen egitasmoak aurrera egingo balu, Frankfurteko Unibertsitatearen eta EHUren artean gauzatutako proiektua litzateke EuskoCom. Orain, euskara-alemana hiztegia digitalizatu eta sarerako egokitzen ari dira bi unibertsitateak elkarlanean.