Euskararen aro bat bukatutzat ematen du Zuazok, 1960 inguruan hasi zen aro hura. Ikastola, gau eskolak, euskara batua, euskaldun berriak... eman ditu 60ko iraultza horrek. "Argi dago sekulakoa izan dela -dio Zuazok-. Baina orain dela hiru urte Ibon Sarasolaren liburu bat atera zen esanez euskara batuak ajeak zituela, eta harrezkero beste batzuek esan dute euskararen kalitatea ez dela nahi bezain ona. Eta 'Euskararen sendabelarrak' egiterakoan ni neu ere hortik abiatu naiz".
Zuazok onartzen du, gaur egun, euskara erabiltzeko sekula izan ez ditugun bitartekorik hoberenak ditugula: irakaskuntza, hedabideak (irratia, telebista, aldizkariak, egunkaria...), metodoak (gramatika, hiztegiak, entziklopediak...). Zergatik, galdetzen du, ordea, ez dauka euskarak, hala eta guztiz ere, espero genuen kalitatea? Eta zergatik dauzkagu eskolako lanak-eta euskara zuzenean egiten dituzten gazteak, eta gero kalera atera eta euren arteko jarduna erdaraz egiten dutenak? Horiexek izan dira liburu hau idaztera bultzatu duten galdera nagusiak.
Zuazoren iritziz, horren guztiaren sakonean sena kontua dago. Sena, gogoratzen digu, hizkuntza sortzeko gaitasuna da; hizkuntza bat biziko baldin bada, hiztunok etengabe sortzen egon behar dugu. Baina Zuazok libururako egin dituen test moduko batzuk erakusten omen dute, gaur egun, euskal hiztunak sena ez daukala, sena telebistak daukala baizik. Sena, hau polita da, hau ez da polita, hau egokia da, ez da egokia... esateko, hiztunok daukagun irizpidea da. Eta bere ustetan, gaur egungo euskaldunok sena hori galdu egin dugu. "Beti gaude zain Euskaltzaindiak arauak noiz aterako; ez dakigu 'betirako' ala 'betiko', nola esan behar den... Loro batzuk gara: ikasten ditugu hitzak eta gero errepikatzeko gauza besterik ez gara. Ez daukagu senarik esateko ikasi dugun hori zuzena den edo ez den", esan digu hizkuntzalariak.

Halere, gaur egungo egoera kontuan izanda, Zuazorentzat normala da gure sena gaizki ibiltzea. Berak dioenez, haurrak eskolatik etxera etortzen dira eta gurasoek egiten duten euskara zuzendu egiten dute: "ez da esan behar amama, esan behar da amona" eta horrelako asko. Eta guraso horiek, askotan, pentsatzen dute euren euskara ez dela ona. Lotsatu egiten dira, akonplejatu. Seme-alabek edozein trakeskeria esan dezakete euskaraz, eta gurasoak ez dira hura zuzentzera ausartuko. Zuazoren hitzetan: "Beraz, 60ko iraultzaren mito bat desegin egin zaigu. Orduan esaten zen euskara eskoletan eta telebistan sartuz gero, salbatuta egongo zela. Baina hizkuntza batentzat transmisioa oinarrizko osagarri bat da. Hizkuntzak, lehenengo eta behin, etxean ikasten dira, eta lagun artean, jolasean. Eta zelan transmitituko dute gurasoek hizkuntza bat, euren euskara ona ez dela pentsatzen badute?".
Hau guztia aldatzearren, benetako iraultza bat egin behar dela dio Zuazok. Eskoletan euskara batua irakatsi behar da. Baina haurrak hiru urtetik hemezortzira bitartean daude han, eta tarte luze horretan euskara estandarra eta euskalkia lantzeko aukera dago. Haurrak eskolara doazenean ezin da euskara batutik abiatu, haurrak bizi duen giroan hitz egiten den hizkuntzatik baizik; gero, pixkanaka, izango da euskara estandarra lantzeko aukera.
Hedabideetan, beste hainbeste egitea proposatzen du. "Garbi dago ETBn, 'Gara'n, 'Euskaldunon Egunkaria'n... euskara estandarra erabili behar dela, baina beharbada Bizkaiko herri irrati batean edo Nafarroako eskualdeko aldizkari batean, neurri batean behintzat, bertako euskara erabili behar da".

Zuazok "Euskararen sendabelarrak" izenburua ipini badio bere liburuari, gaur egungo euskarari nolabaiteko gaixotasunak ikusi dizkiolako izan da.
Gaitzetako bat, "Marteko euskara" da. "Ibon Sarasolari entzun nion definizio hori. Berak esan zuen, badirela pertsona batzuek euskaraz jarduten dutenean ez dutela egiten ez Bizkaiko euskara, ez Zuberoakoa, ez inongoa".
"Marteko euskara" horri aurka egiteko, "Euskara lurtarrari", hau da, bakoitzaren lurreko euskarari jaramon handiagoa egitea proposatzen du. Ez dira hor bukatzen sendabelarren beharra duten hizkera motak, ordea. Hor daude "Euskara sasiletratua" -erregistro jantziak beharrezko ez diren lekuetan jartzen dituztenen hizkera-, eta "Orotariko euskara" -hango eta hemengo hitzak eta hango eta hemengo esapideak erabiltzen ahalegintzen direnena-. "Berdin dio Zuberoakoak edo Bizkaikoak izan, XVI. mendekoak edo XX. mendekoak. Eta horrekin ez goaz inora. Naturaltasun handiagoarekin hitz egin beharko genuke" .