MUNDU MAILAKO GREBA DEIALDIA EMAKUMEEI
Neska eta emakumeek munduko lanaren 2/3 egiten dute diru-sarreraren % 5aren truke. Ondorioz emakumeak, geldituz gero, den-dena geldiaraziko du. Geldiaraz dezagun mundua, berau aldatu ahal izateko. Egin ezazu bat emakumezkoen mundu mailako grebarekin, 2000.eko martxoaren 8a. Emakume ororen bizitza eta lana baloratuko dituen milurteko baten alde
Irlandako emakume talde batek luzatu eta munduko bazter guztietako emakume taldeek bere egin duten deialdi horrek hainbat hausnarketa biltzen du. Manifestuak dio urtean 700 bilioi dolar xahutzen direla defentsa-aurrekontuetan, oinarrizko beharrak asetzeko 20 bilioi baino gutxiago erabiltzen diren bitartean (edateko ura, osasun zerbitzuak eta oinarrizko hezkuntza izateko). Aberatsen eta gainontzekoen arteko aldea iraingarria da eta handituz doa: hiru familiarik dirudunenen aberastasuna herrialde txiroenetako 600 milioi pertsonaren soldatak baino handiagoa da. Munduko populazioaren herenak egurra erabiltzen du erregaitzat, gehienbat emakume eta neskatilek baturiko egurra, hain zuzen.
Afrikan, emakume eta neskatilek bertan jaten diren elikagaien % 80 ekoizten dute. Asian, emakume eta neska askok egunean bost ordu baino gehiago egiten dituzte egur bila. Hego Amerika eta Karibe aldean, populazioaren % 25k –% 60k indiarren artean– ez dauka edateko urik. Herrialde industrializatuetan, emakumezkoek gizonezkoen % 50 baino ez dute irabazten soldatapeko lanetan.
Soldatarik gabeko emakumezkoen urtebeteko ekarpena 11 trilioi dolarrekoa da manifestuaren arabera. Merkatuak eta gizarteak berak ezingo lukete bere horretan iraun soldatarik gabeko emakumeen lanagatik ez balitz: etxean, soroetan, familia enpresetan, elizetan, auzoetan, herrixka, herri zein hirietan. Emakumeak gogorrago ari dira bai tradizionalak diren ogibideetan eta bai tradizionalak ez direnetan. Goi-ikasketak egin dituzten emakumeek ere gorriak ikusi behar izaten dituzte merkatuaren eskakizun gupidagabeei aurre egin eta aldi berean euren beharrak ase ahal izateko. Malgu izateko eskatzen zaie eta gizonezkoen kontra lehiatzeaz gain, lehentasuna lanari eman behar diotela esaten zaie, seme-alaben kaltetan.
Manifestuak dio neska eta emakumeek gehiegizko lan hori ezabatzea eta esker ona ekonomikoki jasotzea merezi dutela. Emakume talde horien ustez, era asko dago esker on hori adierazteko, adibidez, Hirugarren Munduari zorrak barkatuz. Emakumezkoek burutzen duten lanak, Nazioarteko Moneta Fondoaren neurriek gogorturiko lanak hain zuzen, soberan ordaindu du zorra: edateko ura eta teknologia ekologikoa eskura etxe guztietan. «
Denok merezi dugu sukalde, hozkailu eta garbigailuak izatea... Txiro izateagatik ez baitugu beharrizan gutxiagorik
Manifestuaren sinatzaileen ustez, badaude esker on hori ekonomikoki adierazteko beste era batzuk ere: etxebizitza eta garraioa merke eta eskura, bortizkeriaren kontrako babesa, etxean, lantegian, bulegoan, soroan, kalean; mundu mailako soldata berdintasuna denontzat lan berdina egiteagatik, ordaina besteez arduratzeagatik, senideak izan ala ez izan; amatasun-baja, bularra emateko atsedenaldiak eta emakumeen berezko eginkizun biologikoak kontuan hartzen dituzten beste hainbat neurri, emakumeak emakume izateagatik zigortu beharrean
Berriro ere Martxoak 8ko eguna datorkigula jakinik, eta bereziki hainbat alderdi politikok egun honekiko izango duen jarrera erabiltzailea aurreikusirik, zenbait burutapen plazaratzea guztiz beharrezkoa iruditu zait. Lehenik eta behin, egun bizi dugun errealitate birtuala salatzea izango litzateke nire helburua, hots, gizartean dagoen «berdintasun» sentsazioa eta instituzioetatik bideratzen dituzten mezu eta politikak nahikoak direlaren ikuspegia hain zuzen ere.
Egia da, emakumeon errealitatea aldatuz joan dela, bilakaera honetan instituzioek mugimendu feministaren eskaerak bereganatu dituztelarik eta zentzu honetan ere gure zapalkuntza desitxuratu dutelarik. Egia da beraz, emakumeon egoera batzuk hobetu egin direla, baina beste batzuk, aldiz, ezkutatu egiten dira. Horien ondorioz, gizartearen sektore askotatik borroka feministaren beharraren kuestionamendua egiten da eta zentzu honetan mugimendu feministarekiko identifikazio mailak beraz, behera egiten dute.
Ondorioz, geroz eta gehiago gure zapalkuntza egituratua ezkutatu eta desitxuratu egiten dute instituzio eta alderdi politiko ezberdinek. Honen adibide gisa hainbat politika instituzional ditugu, zeintzuk eraginkortasun eskasa izaten bukatzen duten, emakumeon arazoa kulturala balitz bezala tratatzen duten, arazoa sektorializatzen duten eta honela sistemaren mantenimendurako izaten bukatzen duten eta ez emakumeok behar dugun iraulipenerako. Bestetik, azken egunotan alderdiek sortu duten kuoten inguruko eztabaida genuke, zeintzuk emakumeon presentzia kontuari lehentasun gehiago eman dioten, bizi dugun zapalkuntza gainditzeko bidean eman beharko liratekeen pauso eta lan ildo politikoei baino. Nahiz eta egia izan ere, emakumeok oso presentzia txikia dugula zuzendaritza postuetan, eta horren aurrean partaidetza politikak eraman beharko diren, baina guztiz garrantzitsua iruditzen zait emakumeon presentzia hutsak emakumeen aldeko borroka bermatzen ez duela azpimarratzea.
Eta zurrunbilo honen erdian aldiz, gu, emakumeok, pobrezia eta mixeri gorrian (3 pertsona langabetuetatik 2 emakumeak dira), lan merkatuaren aukerak zabaldu direlaren inguruko hausnarketak geroz eta gehiagotan entzun behar ditugularik, eta horietan bizi ditugun oztopoak, diskriminazioak, sesgoak, mailaketak... alde batera utziz eta horiek gainditzeko bidean baleude bezala tratatuz, geroz eta gehiago emakumeon pobrezia hazkorra ahantzaraziz eta merkatu beltza emakume eta gazteengan sostengatzen dela ezkutatuz (lan murgilduaren % 70 ia emakumeek egina)
Sei urteko etenaldiaren ostean, maiatzaren 18an, Sortzen jaia ospatuko dute Takoneran D ereduko eskola publikoen aldeko jaia. Ikuskizunak, haurrendako jolasak eta Gorka Urbizu edota Borla taldeen kontzertuak izango dira.
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Ebroko Konfederazio Hidrografikoko (CHE) lehendakariak egin du iragarpena aste hasieran: Esako urtegia handitzeko lanen laugarren moldaketari aurten ekingo diote eta urtegiaren eskuin magala egonkortzeko 47 milioi euro gastatuko dira.
Gasteizko Udalak esan du enpresa negoziatzera deitzen ari dela. Sindikatuek eskatu diote Gasteizko langileak defendatu ditzala Enviserren jabea den AEBetako inbertsio funtsaren aurrean.
Bilboko, Gasteizko eta Donostiako herri jaietako ordezkariek agerraldi bateratua egin dute maiatzaren 8 honetan, txosnei jarritako zailtasunak salatzeko eta jai eredu herrikoa "desagertzeko arriskuan" dagoela ohartarazteko.
Aurreneko aldiz Euskaraldiaren barruan Hikaldia egingo da. 83 herrik eman dute izena. Iaz hitanoa bultzatzeko sortu zen ZirHika talde eragileak antolatu du ekimena, Tauparekin batera. Patxi Saez Beloki ZirHika taldeko kidea elkarrizketatu dugu. Bi helburu dituzte estreinaldian:... [+]
"Bake zubiak eraikitzeko laguntza" eskatu dio jendeari balkoitik egin duen lehen agerraldian.
“Proposamen oso eskasa egin du Hezkuntza Sailak, berme eta zehaztapenak txertatu barik”, kontatu dio ARGIAri STEILASeko bozeramaile Haizea Arbidek. Ostegun honetan bilera izan dute sindikatuek eta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak, EAEko irakaskuntza publikoko... [+]
Epaiak dio 2001ean Sorzabalek egindako autoinkulpazioa "tratu txarren ondorioa" izan zela, eta beraz, "baliogabea" dela. 1995ean Irunen lehergailu bat jarri izanagatik atxilotu zuten 2001ean, eta bost egunez inkomunikatuta atxiki zuten, gogorki torturatuz.
Sorionekuak mugimenduak larunbaterako mobilizazioa deitu du. Goizean herriz herri Nafarroako zubietan elkartuko dira eta arratsaldean Iruñean manifestazioa abiatuko dute, Kostarapea parketik (Trinitarios-Tren parkea) abiatuta 17:30ean. Ireki ateak euskarari lelopean... [+]
Txinako Shanxi probintzian, Tang dinastiako hilobi batean, hildakoen eguneroko bizitzako eszenak irudikatzen dituzten pinturak topatu dituzte. Eszena horietako batean gizonezko ilehori bat agertzen da. Ilearen koloreari eta aurpegierari erreparatuta, hilobia aztertu duten... [+]
Kartago, K.a. 814 inguruan. Feniziarrek kolonia bat fundatu zuten, eta Mediterraneo ekialdean nagusi zen zibilizazioa mendebaldera hedatu zen. Bi mende eta erdi geroago, Tiro feniziar metropolia gainbehera etorri zenean, Kartago independizatu egin zen eta bere eragina... [+]
Centre Delas erakundearen txosten batek 2023ko urriaz geroztik Tel Avivek eta Madrilek adostu dituzten armamentu salerosketak atera ditu argitara. Ikerketaren arabera, Espainiako Estatuko eta Israelgo enpresek ez dituzte inoiz hainbeste proiektu garatu elkarrekin, eta Israelgo... [+]
Ekintzaren erantzukizuna zazpi mendizalez osatutako talde batek hartu du, Jesús Vallés aktibista tartean. Ordesako Parke Nazionala (Aragoi) "abentura parke bat" bihurtu dela salatu du taldeak, eta "parkearen turistifikazioak eta kirol jardueren... [+]