Urte berriari

Behe Banda

2024ko abenduaren 30ean - 09:39
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Begi bistaz zentzugabea dirudien eztabaida batekin hasten da zutabea: 2024 gure literatur ale horietako bat balitz, nola deituko zeniokete?

Erantzunik topa ezean, ordu erdi ematea aurtengo bizipenei begira; Instagrameko artxibatuetan sartu lehenik, eta Twiterrera pasa horiek bukatzen direnean. Banan-banan pasatu ditugu idatzitako ohar eta ideia guztiak, plazaratu ditugunak eta Drive-an lurperatuta geratu direnak. Urtea irakurtzeko modu bat, kapituluz-kapitulu.

Urte betean gauzak aldatu daitezkeen edo bi alek zer edo zer aldatzeko duten botereaz hitz egin genezake. Helburu bat aurkitzeaz. Pertsona bat gehitzeaz. Tendentziak identifikatzeaz. Lehen istripua izateaz. Leku hartara bueltatzeaz. Iritzia emateaz. Aita zure erruz lanetik botatzeaz. Ama izateaz. Idazteko moduan eragiteaz. Goizeko ordu bietan deliratzeaz. Esateko zerbait edukitzeaz.

Denbora aditzeko bi era daude: lineala eta ziklikoa. Bada urte baten joana inoiz bueltatuko ez delako dolua, baina bada ere urte berri bat fase berri bat hasten delako aukera. Otsaila berriro, udaberria, uda eta urtebete barru hemen berriro. Beti berdina baina behin bakarrik.

Adio esateko ongietorri esan beharra ere badago.

Urtea amaitzeko ordu batzuk besterik falta ez direnean urduritzen hasiak dira denak: ama, aita, Pedrotxe, BronKano, 'Vaya Semanita'ko aktore denak eta ARGIAko gure nagusia

Urtea amaitzeko ordu batzuk besterik falta ez direnean urduritzen hasiak dira denak: ama, aita, Pedrotxe, BronKano, Vaya Semanitako aktore denak eta ARGIAko gure nagusia. Urtarrilaren batean hamaika dira urtean zehar egin beharrekoak. Edo hamabi.

Datorren urterako helburuak xedatzea ez da lan makala, hainbeste aldatu ostean potentzialitate handia ere badago. Batek daki hemen izkiriatuta geratzen dena iragarpena ala ametsa ote den. Urteari itxiera ematea, aleak lez, bat amaitu eta beste bati bidea eraikitzen hasi. Behean egon, gutaz entzun omen eta nahigabe bada ere, pistola kargatzen laguntzen du.

Urrunera begira hasi nahi dut urtea. Urrunera begira hasi nahi dut urtea. Urrunera begira hasi nahi dut urtea. Urrunera begira hasi nahi dut urtea. Urrunera begira hasi nahi dut urtea. Urrunera begira hasi nahi dut urtea. Urrunera begira hasi nahi dugu urtea.

Urte berrirako helburuak:

- Gehiago irakurri (gure zutabeak ezin dira gure asteko irakurketa bakarra izan).

- Jendearengana gehiago hurbildu eta batez ere hartu-emana bi noranzkoetan izan dadila.

- Alea atera eta alearekin zerbait egin.

- Furgoneta erosi edo, behintzat, faktura bat egiten ikasi (Euskal furgesia wannabe).

- Konstantzia handiago batekin geratu (guarras): idatzi eta partekatu.

- Eragin.

- Gure influentzer alderdia berriro hauspotu.

2024 urtea ale bat balitz Karga deituko genioke, aurki jakingo duzue zergatik. Bide batez, jakin ezazue ez dugula sekula ere beste testurik idatziko. Hurrengo urtera arte.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Literatura
Gabriel Aresti omentzen arteak bateratuz

LAIDA ikerketa taldeak Bermeoko Arrantzaleen museoan abuztuaren 28 eta 29 antolatutako ikastaroan egingo duen hitzaldiaren sintesia da Arestiren ekarpen artistikoa nabarmentzea.


2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Miren Agur Meabe
“Zalantza askorekin idatzitako liburua da, baina zalantzek bultzatzen gaituzte aurrera”

Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]


2025-08-04 | Behe Banda
Kale estuak dituzten hiriak

Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]


Barkamena inprimatzen eta saltzen

Mainz (Alemania), 1454. Johannes Gutenbergek eskala handian inprimatutako lehen liburua argitaratu zuen, Berrogeita bi lerroko Biblia izenez ezagutzen dena. Gutenbergek ez zuen inprenta asmatu; dakigula, Txinan, 1040an, Bi  Shengek asmatu zuen inprimatzeko lehen makina... [+]


Gu, jende berria, jende zaharra

Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022

-----------------------------------------------------

Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]


Gizon heterosexualak eta literatura feminista: hausnarketa bat

Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]


Kontalaritza eskola
Ofizio bat, transmititu eta eraberritzeko

2024an sortu zuten Kontalaritza Eskolari buruz hitz egiteko elkartu gara Ane Gebara, Ane Arrugaeta eta Itziar Rekalde ipuin kontalariekin. Kontalaritzaren izaera artistikoaz, bat-batekotasunaz, formakuntzaz, emanaldiez eta abarrez mintzatu dira. Besteak beste, eskolak eman dien... [+]


Negu gorrirako ipuina

Carmilla
J. T. Sheridan Le Fanu
Itzulpena: maialen berasategi
Erein, 2025

------------------------------------------------------------------------

Literatura unibertsala bilduman argitaratu berri dute J. T. Sheridan Le Fanu irlandarraren 1872ko Carmilla. Maialen... [+]


2025-07-21 | Behe Banda
barra warroak
Berritu ala hil

Berritu ala hil. Hori esaten diogu geure buruari. Ariketetatik ariketa gabeko alera, narraziotik gertuago, metaforarik gabe, zuzenago. Orain? Orain gehiago behar dugu. Narrazioago, ezmetaforatuago, ariketagabeago.

Pertsonaia bat sortuko dugu. Pertsona bat. Istorio batean... [+]


Bizitzaz eta beste

Agur Karibu
Marian Porcel
Elkar, 2025

---------------------------------------------------------------------
 
Zaila da nobela hau definitzea, abenturazkoa da, iniziatikoa, filosofikoa, ekologista; baina horiek baino gehiago, edo horien guztien ondorioz, nobela... [+]

Laura Macaya
“Indarkerian esku hartzeko marko hegemonikoek ez diete onik egiten emakumeak suspertzeko prozesuei”

Urte luzeak daramatza Laura Macayak indarkeria jasan duten emakumeei lagun egiten, arlo instituzionalean, militantzian, bai eta beste justizia-eredu batzuetatik abiatuta ere. Horri guztiari buruzko liburu bat kaleratu berri du: Gatazka eta abusua ez dira gauza bera (Katakrak,... [+]


Atera daitezela herriko plazara

Ekain amaieran iragan da Banka eta Urepeleko eskola publiko uztartuetako urte hondarreko ikusgarria. Eskola gehienetan bezala, Bankako ama-eskolako irakasleak eta Urepeleko lehen mailako bi irakasleek, hirurek elkarrekin, urtero antolatzen dute haurren emanaldi nagusia:... [+]


Eguneraketa berriak daude