Tabakaleran diziplina anitzeko ‘Atenea’ espazioa zabalduko du Kutxak 2026an
Donostiako Kultura Garaikidearen Nazioarteko Zentroan dituen 6.300 metro koadroak erabiliko ditu Kutxa Fundazioak espazio berriarentzat eta 15 milioi euroko aurrekontua du proiektuarentzat. 2026ko udazkenean ireki asmo dute Atenea, eta hori baino lehen itxiko dute Miramongo Eureka zientzia museoa.
Kutxa Fundazioak 2021ean iragarri zuen aldaketak egingo zituela bere ekintza sozialeko jardueran eta, besteak beste, Donostiako Miramonen dagoen Eureka Zientzia Museoa ixtea ekarriko zuela estrategia aldaketa horrek. Baina aldi berean, hezkuntza komunitatearekin elkarlanean Tabakaleran zituen aretoen erabilera sustatuko zuela ere aurreratu zuen. Lau urte geroago 2030 urterako Plan Estrategikoa aurkeztu du, eta horrekin batera, Atenea, diziplina arteko espazio berria izango dena.
2030 urtera arte 250 milioi euroko aurrekontua izango du fundazioak bere plan estrategikoa gauzatzeko, hezkuntzari, zientziari, sormenari eta jasangarritasunari loturiko jardueretan
Asteartean aurkeztu dute plan estrategikoa Tabakaleran Kutxa Fundazioko zuzendari nagusi Ander Aizpuruak eta Berrikuntza arloko zuzendari Miren Karmele Gomezek. 2030 urtera arte 250 milioi euroko aurrekontua izango du fundazioak bere plan estrategikoa gauzatzeko, hezkuntzari, zientziari, sormenari eta jasangarritasunari loturiko jardueretan.
Aldaketa nabarmenena Atenearen sorrera izango da, “sormernari, jakin-minari eta ezagutza artistiko, zientifiko eta humanistikoari irekia”, azaldu dute. Fundazioak Tabakaleran duen espazioaren “potentziala aprobetxatzea” helburu, beheko solairuan, eta lehen zein laugarren solairuetan banatuta, 6.300 metro koadroko azalera izango du. 15 milioi euroko aurrekontua du proiektuak eta 2026ko udazkenerako zabaldu nahi dute.
Beheko solairuan Artebidea argazki erakusketa aretoa mantenduko da –gaur egun Artegunea dena– eta horrez gain Jakinbidea ere egongo da, “galderak sortzea eta pertsonak galdera horien bidez ezagutza propioa eraikitzera gonbidatzea helburu” duena. Lehen solairuan, berriz, Kutxa Klubak jarraituko du.
Zientziabidea, Eureka museoren ondorengoa?
Espazio handiena laugarren solairuko Zientziabideak hartuko du, elementu museografikoen eta beste hainbat jardueraren bidez zientziari loturiko edukiak landuko dira bertan. Aizpuruak eta Gómezek ez dute argitu gune horretara eramango ote dituzten Eureka zientzia museoko material batzuk, oraindik aztertzen ari direlako gune horren osaera. Miramongo eraikina 2026 urte erdialdean itxiko dute, nolanahi ere.
Tabakalera zentroaren “disziplinartekotasunaren eta lankidetza publiko-pribatuaren bidean” jarraitu nahi du Kutxak, eta horretarako Amsterdameko Science Museum edo Pariseko La Cité des Sciences et de l’Industrie dituzte inspirazio iturri. Azkeneko honek, 40 urteko ibilbidea du, lau milioi bisitari jasotzen ditu urtean eta mundu mailan erreferentzia nagusietakoa da.
“Ekipamendu berri eta berritzailea sortzearen aldeko apustua egin dugu –azaldu du Gomezek–, gure komunitatearen beharrei zentzurik zabalenean erantzuteko konfiguratu dugu”. Gainera, berrikuntzako zuzendariak nabarmendu du STEAM (zientzia, teknologia, ingeniaritza, arteak eta matematika biltzen dituen akronimoa) ezagutzarako eta transmisiorako espazio gisa proiektatu dutela Atenea: “Gu guztiok gogoeta egitera eta entzuten eta irakurtzen dugunarekin kritikoagoak izatera bultzatzeko”.
Kutxak 2014an hartu zuen banku fundazio bihurtzeko erabakia –urte hartan patronatu batek eskuratu zuen erabakimena–, eta Kutxabanken %32ren jabe da gaur egun. Besteak beste, bankuak sortzen dituen dibidenduetatik finantzatzen du bere ekintza soziala.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.
Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak.
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Bilboko Konpartsen Federazioak 2025eko Aste Nagusirako prestatu duen egitaraua aurkeztu du Arriaga Plazan. Federazioak, konpartsek eta Jai Batzorde Mistoak 600 jarduera baino gehiago prestatu dituzte, "gustu guztientzako ekintzez betetako Aste Nagusiaz gozatzeko".
Pablo Gonzalez Polonian atxilotu zuten 2022an espioitza leporatuta. 2024ko abuztuan aske utzi zuten baina ez zuten bere prozesua itxi. Orain, prozesua berriz ireki eta epaileek 2025eko udazkenean epaitu nahi dute Gonzalez.
Gasteizen igandean eginiko agerraldian, Txosnak. Gureak, denonak dinamikako kideek gaitzetsi dute txosnak ez direla enpresen gisara tratatu behar: "Gure ospakizunak edukiz hustu nahi dituztenen kontra, konpromisoaren, aniztasunaren eta autogestioaren alde egiten... [+]
Urtero legez, hitzordua izan dute igandean Sare eta Etxerat elkarteek Hego Euskal Herriko 11 hondartzatan. Euskal preso, iheslari eta deportatuak etxeratzearen aldeko aldarriak egin dituzte.
Euskal diasporaren Boiseko Jaialdiaren testuinguruan, Etxepare Euskal Institutuak eta AEBetako euskal erakunde NABOk euskararen irakaskuntza sustatzeko akordioa sinatu dute. Hori horrela, AEBetako Euskal Etxeek euskara "sustatuko eta trinkotuko" dute, eta Jaurlaritzak... [+]
"Gure herria izugarrizko irabazi-iturria da turismotik negozioa egiten dutenentzat. Bertako langileok, berriz, horren albo-kalteak jasaten ditugu: miseria eta esplotazioa", seinalatu dute mobilizazioa deitu duten Kontseilu Sozialistak eta Etxebizitza Sindikatu... [+]
Ukabilkadak, bultzadak, blokeoa, izotz jaurtiketak eta abar jasan behar izan dituzte Bajadika aldarrikatzailea egin duten pertsonek.