Pirinioetako Artzibarren lan eta bizi: hurbileko kontsumorako denda eta proiektua
Artzibarko Urdirotz herrian, Nafarroako Pirinioetan, proiektu berri batek zabaldu ditu ateak otsailaren 24an. "Azoka-Denda" deitu diote Txabi Bados Ruizek eta Rita Perandrés Martínezek haien etxe azpian ireki duten dendatxoari. Azokoop mikrokooperatibaren adarretako bat da proiektu berria. “Artzibarko Zerbitzuen eta Ogibideen Kooperatibaren akronimoa da izen hori, eta Artzibarren bizitzeko eta lan egiteko asmoarekin jarri dugu martxan”, azaldu du Perandrések. Elikadura burujabetza oinarri hartuta, eskualdeko ekoizleen eta produktu ekologikoen eskaintza egiten dute gunean.
Herri txiki asko eta guztira 300 biztanle dituen bailaran hainbat zerbitzu eskaintzeko helburuarekin jaio zen Azokoop duela bi urte, baina hasieratik izan dira egitasmoko zutabe garrantzitsuenetakoak elikadura burujabetza eta hurbileko kontsumoa. “Denda ireki aurretik, mikrokooperatiba sortu eta lehen urtean, etxez etxeko banaketa zerbitzua izan genuen martxan”, azaldu du kideak. Astero-astero, eskaintza orri bat pasatzen zieten bezeroei, hauek eskaera egin eta astean behin banaketa egiten zuten kooperatibako kideek. “Proiektuak ez zuen guztiz funtzionatu, ez zirelako behar adina etxe batu ekimenera”.
Baina aurten Urdirotzen etxea erosi dutela baliatuta, eraikinaren behe aldea egokitu eta bertan jarri dute denda. “Desberdina da toki fisiko bat izatea: jendea hona etor daiteke erosketak egitera, ez du eskaera bost egun lehenago egin beharrik, produktuak zuzenean ikus ditzake…”. Izan ere, bailarako jendearen arazoetako bat da edozein erosketa txiki egiteko kotxea hartu eta 15 minutu baino gehiago egin behar izatea.
Hurbileko produktuak, artisauak eta ekologikoak
Dendan saltzen dituzten produktuen irizpideetan, lehen bahea hurbiltasuna da: “Guk bizi garen toki berean lan egin nahi dugun bezala, aukera hori eman nahi diegu inguruko artisauei eta ekoizleei”. Produktuak artisauak eta ekologikoak izateak ere badu garrantzia: “Badira eskualdean topatu ezin diren gauzak, zitrikoak adibidez. Bada, horien kasuan, ekologikoak ekartzen ditugu, eta beti ere kooperatiben edo interesgarriak deritzogun proiektuen bidez”. Ahal den heinean, gainera, ontziratu gabeko produktuak eskuratzen saiatzen dira.
Mikrokooperatibako bazkideek %10 gutxiago ordaintzen dute erosketa, baina denda edonorentzat dago irekita. Barazki freskoak, jogurtak eta esnekiak, ogia, haragia, garbiketa produktuak… asteko erosketen saski osoa bete dezakete Azoka-Dendan bezeroek. Dendako eskaintzaz gain, bestelako zerbitzuak ere ematen ditu Azokoopek: “Laneko erreminten eta makinariaren alokairua egiten dugu, baita hezkuntza musikaleko zerbitzua ere. Pixkanaka hedatzen goaz”.
Elkea proiektuan produktu asko eta desberdinak ekoizten ditu David Ruiz de Galarreta Azpilikueta ekoizle amezkoarrak. Olibondoekin hasi zen, baina fruta arbolek, lekaleek eta zekaleek ere beren tokia egin dute proiektuan urteotan. Eta, orain, jarduera berri bat gehitu die... [+]
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]
Urteak dira Nafarroan eta beste zenbait tokitan hazien liburutegi proiektuak martxan dituztela. Hazien liburutegiak, liburuen liburutegietan. Euskal Herriko Hazien Sareak antolatutako hitzaldi batean izan zuen egitasmo horien berri Ane Leturia Delfrade Antzuolako liburuzainak,... [+]
Hamar urte baino gehiago daramatza martxan Arabako Nekazariak Eskolan proiektuak, Hazi fundazioak zenbait ekoizlerekin elkarlanean bultzatzen duena. Haur eta gaztetxoak nekazal mundutik geroz eta deskonektatuago bizi diren garaiotan, inoiz baino beharrezkoagoa da elkar... [+]