Osasun publikoaren ginkana bihozgabea
Noiz utzi diogu gizaki izateari osasun publikoan? Ez dakit gainerako eskualdetan, baina Meatzaldean eta Ezkerraldean aspaldi.
4 urteko semea gaixotu zaigu aste honetan eta ginkana egin behar izan dugu osasun langileren batek artatzeko: hasteko, pediatrarik gabe jarraitzen dugu Trapagarango goiko auzoetan, hamar kilometro egin behar izaten ditugu gure umeak osa ditzaten. Jarraitzeko, hamar kilometrora dagoen osasun zentro horretara deitzean, Trapagarango osasun zentrora, alegia; ez dute beti telefonoa hartzen. Beraz, bertako gurasook larrialdietako telefonora deitu beste aukerarik ez dugu izaten askotan (gero esango digute alferrik betetzen ditugula lineak). Horixe gertatu zitzaigun guri herenegun.
Larrialdietako osasun langileak semearen sintomak entzunda, Santurtziko San Juan de Dios ospitaleko larrialdietara eramateko gomendioa eman zigun; semeak berehalako zaintzak behar zituen. Etxetik arrapaladan atera, umea autoan sartu eta hara abiatu ginen.
San Juan de Dios: kalea jendez lepo, barnea hutsik; harrituta sartu nintzen barrura. Harrerakoari haurraren datuak emandakoan, kalean itxaroteko eskatu zidan. Orduan hasi nintzen ulertzen arestian ikusitako irudia: kale gorrian zutik zain zeuden horiek guztiak semearen moduko pazienteak ziren. i-ka-ra-ga-rri-a! Urtarrila, negua, bost graduko tenperatura kalean, esertzeko toki bat bera ere ez eta gaixoak bertan, zain.
"Normala al da hori? Bidezkoa ez, baina normalizatu al ditugu horrelako egoerak? Ordubeteko itxaronaldia egin nuen semea besoetan nuela, hamazazpi kiloko semea"
Normala al da hori? Bidezkoa ez, baina normalizatu al ditugu horrelako egoerak? Ordubeteko itxaronaldia egin nuen semea besoetan nuela, hamazazpi kiloko semea. 45 minutu zain neramanean, bizkarra erdi lehertuta, lurrean esertzea erabaki nuen, haurra nire altzoan jarrita. Eskerrak ilaran zegoen pazienteetako batek barrura sartu eta gurpildun-aulki bat ateratzeko indarra izan zuen; eskaini zidan, eta bihotzez eskertzen diot. Nolanahi ere, zer gertatzen ari da ospitaleetan, kasu honetan San Juan De Diosen? Nork erabaki du gaixoak trapuen pare artatzea? Hori al da zaindu eta osatzeko modua?
Badakit, bai, arazo bat baino gehiago dago afera honetan. Hasierako arazoa, hau da, pediatrarik eza eta osasun zentrorako deiak ez hartzea, giza baliabide faltaren ondorioa da; hortaz, kudeaketa txarraren ondorioa. Osasun publikoan murrizketarik egin izan ez balute eta pandemia egoera aprobetxatu izan balute osasungintza indartzeko, ez genuke honelako problemarik izango orain. Kudeatzaile ezin txarragoak ditugu Eusko Jaurlaritzan, eta ezin koldarragoak, gainera; beti eraso egiten diotelako talderik zaurgarrienari, oraingo honetan haurrei eta Larreineta, Barrionuevo edo La Arboleda bezalako landa guneei.
San Juan de Dioseko arazoa, ordea, bestelakoa da: bihozberatasun falta ikusten dut nik hemen, enpatia falta, gupida falta, gizatasun falta, azken batean. Gaixorik dagoen giza jendeak (gi-za-jen-de-ak, ez dezagun ahaztu), ez luke kalean eta zutik itxaron beharko bere txanda noiz iritsiko, are gutxiago neguan. Eta erraza dirudi konponbidea, ospitale horretako korridoreak zabalak eta luzeak baitira; pandemia ezin da edozertarako aitzakia bihurtu. Oso nekeza litzateke aulki batzuk jartzea? hiru metroko distantziara elkarren artean, hogei bat aulki. Horretarako espazioa bada bertan.
Beste aukera bat ere bada osasun publikoaren ginkana bihozgabe honekin behingoz bukatzeko: urtarrilaren 23an, igandea, 12:00etan denok EAEko hiriburuetara jotzea; osasun langileekin bat egitea manifestazioan Eusko Jaurlaritzari bat-bateko neurri errealak eskatzeko. Aldarrika dezagun aski dela!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lagun marika batek deitu dit galdetzeko nola salatu dezakeen hurrengoa: joan zen Akarlandara, EHUren parean dagoen parkera, eta komun publikoetan bi tiporekin zegoela, udaltzainen bizpahiru kotxe agertu ziren super azkar, poliziak sartu ziren komunera borrekin hormak kolpatzen,... [+]
Bortizkeria zuzenak, agerikoak eta isilak, gainjarriak eta zeharkagarriak, mikroak eta geldoak. Bortizkeria egunerokoan irristatzen da, uneoro, boterea edo erabakitzeko ahalmena duenak ez duenaren aurrean boterea erabiltzen duenean. Hainbeste egoeratan murgiltzen gara... [+]
Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]
Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]
Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]
Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]
Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.
Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?
Zapalduen... [+]
Oporretan nago baina oraindik ez dut zutabea hasi. Oporretan nago baina nire gelak ez du igarri. Oporretan nago eta etxeko hautsa ez da mugitu. Oporretan nago eta topaguneko kanpin dendak lokatzez beteta jarraitzen du egongelan. Oporretan nago baina nire agenda ez da... [+]
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Ekainaren 12an munduko bazter guztietatik –Euskal Herritik ere– heldutako ehunka pertsona batuko dira Egiptoko El Arish hirian, hortik Rafah-raino abiatzeko, Gazaren aldeko martxa globalean. Israel palestinar herriaren aurka egiten ari den genozidioa salatuko dute,... [+]
Nahiz eta jakina izan inkestak ez direla errealitatearen isla zehatza, interesgarria da bistadizo bat ematea, beti eskaintzen baitigute gai zehatzekiko tenperatura sozialaren arrastoren bat. Are garrantzitsuagoak dira, gai zehatzetan sartuegiak edo katramilatuak egoteagatik,... [+]
Haurrak begiratzeko gure paradigma ez da erabat aldatu, baina aldaketak-edo egiten ari gara, egia da, beste kontzientzia maila batekin, aferak duen garrantziagatik-eta. Bazen garaia. Kontua da, baina, haurren bizitza gure esku dagoela, eta behar duten bizimoduan aldaketak... [+]
Stanfordeko Unibertsitateak dohainik eskaintzen duen Storm deituriko erreminta ezagutu berri dut. Adimen artifiziala erabilita, edozein gairen inguruan artikulu akademikoak sortzeko diseinatutako ikerketa tresna da. Fidagarriak eta baimenduak diren hamaika iturri erabiltzeko gai... [+]