Mikel Arregiren eskulturako plaka berriro jarri dute
Pasa den astean kendu zuten eta ostegunean jarri dute. Lakuntzarra Guardia Zibil baten tiroz hil zela gogorarazten du.
Etxarri Aranazko Mikel Arregi Marinen omenezko eskulturaren ondoan dagoen plaka kendu zuten agorrileko azken astean, bere sorterrian, Lakuntzan, festetan zeudela. Plakan Arregiren argazkia, haritz baten hostoa eta testu bat zegoen: egiaren bidean, askatasuna amets; Mikel gogoan. Familiak salatu zuen plakaren desagertzea. Hirugarren aldia da Jose Ramon Andaren eskulturaren ondoko plaka kendu dutena, aurretik 2014ko azaroan eta 2009ko azaroan izan zen. Oroigarria 1980an jarri zutenetik bestelako erasoak ere jasan ditu: behin baino gehiagotan erroetatik atera dute eta bitan lehergailuak (trilita eta Goma 2) jarri dizkiote, haietako bat 1981eko otsailaren 10ean izan zen. Eskultura zaharberritu ondoren, 2004tik Arregiri eskainitako plazan dago.
Udal adierazpena
Etxarri Aranazko Udalak ohar bidez adierazi du plakaren desagerraraztea “bere senide, lagun eta oro har Etxarri Aranazko herriari eraso larria” dela. Horregatik, Etxarri Aranazko Udalak Mikel Arregi Marinen familiari “bere elkartasun osoa” adierazi dio. Udalak gaztigatu du “ekinbide politikoak eta juridikoak abian jarriko” dituela “gertatutakoa argitu; dagokionari erantzukizunak exijitu eta desagertu den plaka bere tokian erreparatzeko”. Azkenik, Etxarri Aranazko Udalak herritar guztiei dei egin die “bakea, demokrazia eta elkarbizitzaren aldeko lanean engaiatzera; sufrimendua areagotu besterik egiten ez duten eraso horiek arbuiatuz”.
Jasotakoa
Etxarri Aranazko Udalaren Sufrimenduaren Mapan jasoa dago Arregiren kasua. “Herri Batasunako zinegotzia zen Lakuntzan. 1979ko azaroaren 12an, Mikel Seat 127 ibilgailuan zihoan zenbait lagunekin, Guardia Zibileko kideek Etxarri Aranaztik hurbil eginiko kontrol batean tirokatu zutenean. Jaurtigailua birikara iritsi zitzaion eta Iruñeko ospitalera eraman arren, medikuek hil zela ziurtatu besterik ezin izan zuten egin. Bertsio ofizialaren arabera, ibilgailuak polizia kontrol bat saltatu zuen, inor jabetu ez bazen ere kontrola zegoenik. Guardia zibil bati bi hilabetetako espetxe zigorra jarri zitzaion, zinegotziaren heriotzaren egile gisa”.
Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
2025ean 40 urte beteko dira Mikel Zabalza hil zutenetik, eta 47 urte Germán Rodríguez eta Joseba Barandiaran hil zituztenetik. Horiek guztiak Estatuko Segurtasun Indarren biktimak dira, eta Sanfermines78 Gogoan elkarteak Espainiako Gobernuari eskatu dio "Estatuaren... [+]
IRUTXULOKO HITZAk eta Dinamita Tour egitasmoak 36ko gerra Donostian nolakoa izan zen eta hiria beste ikuspegi batetik ezagutzeko ibilaldia antolatu dute elkarlanean, uztailaren 21erako. Elkargunea Bretxako Sarriegi plazako estatua izango da, 19:30ean, eta Amararaino joango dira... [+]
Astelehenean, 40 urte beteko dira Joseba Sarrionandia eta Iñaki Pikabea presoek Martuteneko kartzelatik ihes egitea lortu zutenetik. Egiako pisu batean izan ziren ezkutaturik bi iheslariak, eta oraindik milaka eztarrik abesten dute «kristoren martxa dabil!».
Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Inor gutxik ukatuko du ziurgabetasunez beteriko garai batean gaudenik. Krisi ekonomikoaren, ezegonkortasun politikoaren eta klima-aldaketaren inguruko mezuez inguraturik gaude. Ikaraturik bizi gara. Hori guztia gutxi balitz, globalizazioaren ondorioz, nazioen izaera zalantzan... [+]
Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]
Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]
Oraindik ikusgai dago Donostiako San Telmo museoan Memoriaren Basoak erakusketa, maiatzaren 11ra arte. Totalitarismoek gizartea kontrolpean hartzeko erabiltzen dituzten metodo eta tekniken inguruko hausnarketa bat da, espresio artistiko ugariren bidez ondua.