Idauze-Mendiko eskola publikoa okupatu dute, murgiltze ereduaren alde
Frantziako Konstituzio Kontseiluak maiatzaren 22an hartutako erabakia salatzeko ekintza burutu dute ostegun goizean Zuberoako herrixkako eskolan. Bestalde, harturiko ebazpenari buruzko oharra publikatu zuen Konstituzio Kontseiluak atzo, ekainaren 16an, zehaztuz "irakaskuntza publikoaren kasuan bakarrik" dela konstituzioaren kontrakoa murgiltzea.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
2021-2022 ikasturtearen sartzerako, orotara Ipar Euskal Herriko hiru eskola publiko berrietan dute euskarazko murgiltze eredua eskaini nahi: Larrainekoan, Idauze-Mendikoan, Arrosa eta Ortzaizekoan –baita Aiherrako eskola pribatuan ere–. Baina hori Frantziako Konstituzioaren kontra doala ebatzi zuen maiatzaren 22an Konstituzio Kontseiluak. Erabaki horren kontrako mobilizazioa burutu dute goizean, Idauze-Mendiko eskola okupatuz. Hainbat hautetsi bertaratu dira haien elkartasuna adierazteko, tartean herriko auzapeza ere.
Lau eskola hauetako ordezkariek gutuna bidali zioten Hezkuntza Akademiako ikuskariari, irekitze hauek baimentzeko eskaera formala luzatuz, baina oraingoz ez dute erantzunik jaso. Eskatzen dutela jaso arte borrokan segituko dute guraso eta irakasleek: "Argi dugu Hezkunde Nazionala guziz murgiltze klase horien kontra dela, Konstituzio Kontseiluaren erabakiak indar berria ematen diolarik aurkako jarrera horri. Bizkitartean, gure nahia beti bezain azkarra eta fermua da, gure eskoletako haurrek irakaskuntza mota eraginkorrena ukan dezaten, euskararen transmititzeko griña handia dugun buraso eta irakaskuntza munduko eragileontzat".
Ondoko egunetan beste eskola batzuk okupatuko dituztela jakinarazi du Euskal Konfederazioak.
Debekua eskola publikoei bideraturik
Maiatzaren 22ko ebazpenari buruzko oharra plazaratu zuen atzo Frantziako Konstituzio Kontseiluak eta irakurri daitekeenaz, Konstituzioaren aurka doa baldin eta tokiko hizkuntzan bideraturiko murgiltze eredua eskola publiko batean bideratua bada. Beraz, ohar horri segi euskarazko murgiltze sistema konstituzionala dela Seaskaren barnean eta sare pribatu katolikoan.
Oroit gara Paul Molac parlamentari bretoiak aurkeztu lege-proposamenaren alde bozkatu zuela Legebiltzarrak –honek irekitzen zuen murgiltze eredua eskola publikoan ere bideratzeko aukera–, baina azkenean, botere legegilearen aurka kokatuz, Konstituzio Kontseilura jo zuten hainbat parlamentarik eta azken honek "antikonstituzionaltzat" jo zuen legearen parte handi bat. Erantzun gisa, beste 140 parlamentarirekin batera, Konstituzioa aldatzeko eskaera formala bidali berri dio Molacek Emmanuel Macron Frantziako presidenteari.
Uztailaren 1ean manifestazioa Donapaleun
Ikasturte bukaera dela, azterketen garaia dute ikasleek. Hor ere azterketak euskaraz pasatzeko eskubidea ez zaie osoki bideraturik. Kolegio bukaerarako brebeta azterketa adibidez ezingo dute osoki euskaraz pasa. Egoera hau salatzeko manifestazioa eginen dute Donapaleun uztailaren 1ean. Are gehiago, desobedientziaren bidea hartuta, irakasle batzuk beharrez aurtengo brebeta zuzentzeari uko eginen diotela iragarri zuten ekainaren 15ean Kanbon antolatutako agerraldian. "Injustizia" eta "mespretxua" delako eskubide urraketa hau Seaskako irakasle eta ikasleen iritziz.
Euskal Konfederazioak irakasleen erabaki ausarta "txalotu" egin du agiri bidez, bere "babes osoa" erakutsiz.
2016ko brebetaren erreforma dela eta, zientzien ikasgaia batu zen azterketara. 2017an euskaraz zuzenduak izan baziren ere, 2017 eta 2018an euskarazko zuzenketak ezeztatuak izan ziren. Ondorengo urteetan bide beretik, euskarazko zuzenketak ezeztatu zitzaien ikasleei eta irakasle erdaldunek zuzendu zituzten, emaitza "biziki txarrak" emanez. Iaz, pandemia dela eta, brebeta kontrol jarraikiaren bidez egin da eta horren ondorioz, zientzietako ebaluazioa euskaraz onartua izan zitzaien.
IFOP institutuak eginiko ikerketa ezaguratarazi du Eskualde eta Herri Solidarioen Federazioak Korsikan, eta ondorioztatu dute Frantziako Estatuan biztanleen erdiak nahiko lukeela bere eskualdeak autonomia handiagoa izatea.
Igande goizean elkarretaratzeak egin dituzte Euskal Herrian Euskarazek deituta, Geldi euskara zapaltzea! lelopean.
Euskal Herrian euskara "hainbatetan ukatua edo bigarren hizkuntza bezala tratatua" dela salatu du EHEk, eta egoera hobetzeko hizkuntza politiketan jauziak egitea ezinbestekoa dela adierazi du. Hori dela eta, elkarretaratzeak egingo ditu Maulen, Donapaleun eta Baionan,... [+]
Egoerak bere horretan segituz gero, Euskal Hirigune Elkargoak ez du izenpetuko EEP Euskararen Erakunde Publikoa osatzeko hitzarmen berria. Orain artekoa urte hondarrean bukatuko denez, baliteke 2026an ofizialtasunik gabe izateaz gain, hizkuntza politika bideratzeko egitura... [+]
Euskalgintzako hainbat eragile Baionako karriketara atera dira EEPren finantzaketaren inguruko kezkak agertzeko. 2017tik izozturik den aurrekontuaren aurrean, Frantziako Estatuak iragarritako 100.000 euroko igoera "trufa" gisa salatu dute.
Dozenaka lagunek agerraldia egin dute astelehen arratsaldean Baionan, Pirinio Atlantikoetako Departamenduaren egoitzaren aurrean. Frantziak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko dituela iragarrita, euskararen etorkizuna bermatzeko hizkuntza politikak "ausardia eta... [+]
"Egungo baldintzetan" EEP Euskararen Erakunde Publikoak berritzeko hitzarmena sinatuko ez duela mehatxu eginda, Euskal Hirigunearen Elkargoak sei hilabete eman die erakunde publikoa osatzen duten partaideei Parisekin negoziatzen jarraitzeko. Astelehenean agerraldia egin... [+]
Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]
Bordeleko Errektorearekin hitzartu du "behin-behineko" akordioa Seaskak. Horrez gain, Euskararen Erakunde Publikoarekin eta Frantziako Hezkuntza Ministerioarekin hitzarmena sinatzeko negoziaketak abiatuko dituzte hurrengo astean. Azterketak euskaraz egiteko aukera... [+]
Azterketa euskaraz egitea debekatzen dietela salatu du Baionako Bernat Etxepare lizeoko Euskal Herrian Euskaraz taldeak. Pasaden urtean egindako eskakizunei jarraiki, aurten ere azterketak euskaraz egiteko eskatu dute.
2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbata-k. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko. Hilabete honetan, Herriko Etxeek euskararen alde egin... [+]
Euskal hizkuntzalaritza esperimentaleko katedra berria estreinatu dute Baionako fakultatean.
25 bat eragilek adierazi diete elkartasuna apirilaren 11n Baionako auzitegian epaituko dituzten Intza Gurrutxaga eta Gorka Torre Euskal Herrian Euskaraz taldeko kideei. Egun batzuk lehenago, apirilaren 6an Baionan eginen den manifestazioan parte hartzeko deia ere luzatu dute.
Plazara, AEK, Uda Leku, Dindaia eta Ebete antolakundeak Baionan elkartu dira Famili'on egonaldi ibiltariaren lehen edizioa aurkezteko. Hizkuntza mailaren arabera eskaintza bat edo beste egongo da eta haur zein gurasoentzat izango da udaberrian.
Hizkuntzarako ere gurasoak haurrentzako eredu direla kontuan hartuta, euskararen erabilera eta irakaskuntzari buruz sentsibilizatzeko helburua duen hamabostaldia antolatu dute Hendaia, Urruña, Donibane Lohizune eta Ziburuko herriek. Martxoaren 15etik 30era guraso... [+]