Haurren laurdenak, nerabeen gehiengoak eta helduen ia erdiak ez du ondo lo egiten

  • Gaizki edota behar bezainbeste ordu lo ez egitea normalizatu dugun arren, ondorio garrantzitsuak ditu, adinaren arabera ezberdinak. Loari minutuak lapurtzen dizkiogu helduok, denera heldu ahal izateko; umeen ordutegia berriz, “ez da euren beharren araberakoa, helduen premietara egokitua baizik”.

7 eta 9 ordu artean egin behar ditu lo heldu batek, baina Espainiako Estatuan 6,8 ordukoa da batez bestekoa. Argazkia: Freepik

2024ko martxoaren 06an - 07:00
Azken eguneraketa: 08:34

Lau haurretik batek ez du kalitatezko lorik egiten eta azken hamarkadan, batez beste, 24 minutu lo galdu dituzte, Eldiario.es-en jaso dutenez. Sarri, umeen ordutegiak helduen beharren araberakoak direla gogoratzen du artikuluak, eta nabarmentzen du gure bizitzako lehen bost urteetan zeinen inportantea den loa: txikitan, esna gauden bitartean gure organismoan “hondatu” dena konpontzeko balio du, lo egin bitartean sistema immunologikoa eraikitzen goaz oraindik ezezagunak diren infekzioen aurrean, eta hazkuntzaren hormona garatzen da.

13-18 urte inguruko gazteek gutxienez 9 orduz lo jarraian egitea ere inportantea da, nerabeak bizi dituen prozesu hormonal, metaboliko eta psikoneurologikoetako asko lo egin bitartean garatzen direlako, baina gazte kopuru handi batek ez du zazpi orduko loaldia gainditzen, artikulu honetan kontatu genuenez.

Faktore nagusi bat aipatzen dute adituek: mugikorrak eta gailu elektronikoak. Mugikorrari katigatuta, ordu gutxiago egiten da lo, baita okerrago ere, mezu, ohartarazpen eta estimuluekiko egonezin. Melatonina edo loaren hormona inhibitzen du argiak (baita pantailaren argiak ere), eta Gonzalo Pin medikuak ARGIAko artikulu honetan dioenez, nerabe baten erloju biologikoa argiarekiko askoz sentikorragoa da gauez, goizez baino, alegia teknologiarekin baldin badago gehiago kostako zaio lo hartzea, "eta teknologiarekin egon ohi da". Duela gutxi egin duten ikerketa nabarmendu du medikuak: nerabe batek mugikorrean batez beste lau mezu jasotzen ditu gauez.

Mugikorrari katigatuta, ordu gutxiago egiten da lo, baita okerrago ere, mezu, ohartarazpen eta estimuluekiko egonezin

Helduentzako gomendioa: 7-9 ordu artean

Heldutan ere, lo egitea ezinbestekoa da organismoarentzat, bai funtzio zerebral osasuntsu bat bermatzeko, bai egoera fisiko egokia ahalbidetzeko. Paradoxikoki, badakigu lo egitea garrantzitsua dela, baina eguneroko zeregin, kezka eta aisialdi uneei heltzeko minutuak kentzen dizkiogu loari. Zehazki, Eldiariok dioenez, 7 eta 9 ordu artean egin behar ditu lo heldu batek, baina Espainiako Estatuan 6,8 ordukoa da batez bestekoa, eta azken berrogeita hamar urteetan ordu eta erdi eta bi ordu lo artean galdu ditugu.

Espainiako Estatuko datuak esanguratsuak dira: helduen ia erdiak ez du kalitatezko lorik, lo nahasmenduak laukoiztu egin dira hamarkada batean, horietako hainbatek kronifikaturiko insomnioa du eta herritarren %11k lasaigarriak edo bestelako farmakoak hartzen ditu lo egiteko. Are, bentzodiazepinaren kontsumo handiena duen munduko lurraldea da Espainiako Estatua.

Maila kognitiboan, arretan, egoera animikoan, jardun akademikoan edo lanekoan, eta erabakiak hartzeko garaian eragiten du behar bezainbeste edo behar bezain ongi lo ez egiteak. Besteak beste, bihotzekoa, minbizia, obesitatea, diabetesa eta depresioa eragiteko aukerak ere areagotzen ditu loaldi kaskarrak, adituen esanetan.

Lo nahasmenduak laukoiztu egin dira hamarkada batean, horietako hainbatek kronifikaturiko insomnioa du eta herritarren %11k lasaigarriak edo bestelako farmakoak hartzen ditu lo egiteko

Lorazepam eta bentzodiazepinetara ohituta dagoen gizartean, insomnioaren arrazoietara jotzea aholkatzen da: bestelako gaitzik ote dugun, zein diren norberaren ohiturak, harremanak, zailtasunak eta kezkak, egunean zehar deskantsurako aukerarik baliatzen al dugun, ongi jaten eta ariketa fisikoa egiten ote dugun…


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Osasuna
Nafarroan egunean sexu-transmisioko hiru infekzio detektatzen dira

Iaz 1.343 infekzio erregistratu ziren, duela zazpi urteko zifrak laukoiztu dira. Adituen arabera "arriskuaren pertzepzioa galtzen ari da" eta hartara prebentzio neurri gutxiago hartzen dira.


Pantailarik gabeko aisialdiari ekin diote 1.553 ikaslek Ipar Euskal Herrian

Hamar egunez, aisialdi orduetan telebista, bideo-joko eta smartphoneak alboratuko dituzte gutxienez 1.553 ikaslek, Ipar Euskal Herrian. Helburua lortzeko, pantailarik gabeko alternatibak diseinatu dituzte aisialdirako, denok bat eginik deskonexio digitala errazagoa dela... [+]


Endometriosia
"Genero kontua da: osasun sistemak guztiz baztertzen eta erasotzen gaitu, ikusezinak gara"

Pertsona oso energetikoa da eta gorputzak uzten dion bitartean “ahalik eta gehien” disfrutatzen saiatzen da Espe Ciriza Asenna Nafarroako Endometriosi Elkarteko kidea (Iruñea, 1981). Endometriosia dauka, eta horren ondorioz, “izugarrizko” min... [+]


"Hiperproduktibitatea barneratua dugu, kostatzen zaigu mugak jartzea"

Estresa, nekea, antsietatea eta beste dira sisifemiak eragiten dituen zenbait ondorio.  Esanahiaz, jatorriaz eta prebentzio neurriez mintzatu da Ziortza Karranza psikologoa.


Frantziako Estatuaren gobernantzaren mugak begi-bistan Mayotte uharteetan

Frantziako Estatuaren menpe segitzen duen Indiako Ozeanoko Mayotte irlan biderkatuz doaz kolera kasuak. Uraren kudeaketa kaskarra izan ohi da eritasun horren zabalpenaren arrazoietan eta, hain justu, uraren krisi gogorrari aurre egin nahian dabiltza bertako herritarrak. Bigarren... [+]


Eguneraketa berriak daude