Haurrak eta adinekoak elkarrekin, Eguzkitza eskolak eta alboko zahar-etxeak praktikan jarri duten esperientzia
Auzoaren eta auzoko biziaren parte dira eskolak, eta horregatik, bata bestearen ondoan dauden Irungo Eguzkitza ikastetxea eta Amaxantalen zahar-etxea ohituta daude hainbat ekintza elkarrekin egitera. Gabonen atarian ere, postal pertsonalizatuak prestatuko dituzte, batera abestuko dute haur eta zaharrek, eta eskulanak egingo dituzte elkarrekin, batzuentzat zein besteentzat aberasgarria baita sortzen den belaunaldi arteko harremana.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Eguzkitzako 10-12 urte inguruko ikasleak postalak prestatzen ari dira, ondoko zahar-etxean dauden adinekoentzat. Aurretik, bakoitzaren gustu eta afizioen zerrenda jaso dute, postal ahalik eta pertsonalizatuenak egin ahal izateko. Urtero, hunkituta eta emozio handiz jaso ohi dituzte postalak zaharrek, bertako dinamizatzaileek diotenez.
Adin bereko gazteak, Eguzkitzako Lehen Hezkuntzako ikasleak, Gabonetako eskulan bat egitera ere gerturatu dira zahar-etxera. Gazteak eta adinekoak elkarrekin egiten dute eskulana, eta gero zaharrek gordetzen dute, euren gela apaintzeko. Eta 7-8 urteko ikasleak ere elkartuko dira adinekoekin, oporretara joan aurretik: dagoeneko abestera joan dira zahar-etxera, eta harrera oso ona izan dute, baina proposamena iritsi zaie, zaharrek esan baitute beraiek ere haurrekin kantatu nahi dutela, eta bi abesti proposatu dituzte (Olentzero joan zaigu eta Campana sobre campana); orain, ikastetxean eta zahar-etxean entseatzen ari dira abestiak, gero elkartu eta denek batera kantatzeko.
Santa Ageda, inauteriak, Sanmartzialetako alardea… Urteko data berezietan ikasleek egiten dituzten emanaldi eta ikuskizunez gozatzen dute zahar-etxeko bizilagunek, batzuetan kanpoan, bestetan zahar-etxe barruan. Laster, gainera, ekitaldi berezia dator, Korrika urtea izango da hurrengoa eta lekukoa pasako diote elkarri.
Haurrak abestera joan dira zahar-etxera, eta proposamena iritsi zaie bueltan, zaharrek ere haurrekin kantatu nahi dute, eta bi abesti entseatzen ari dira, gero elkartu eta denek batera kantatzeko
Bizipoza, ilusioa, enpatia…
Badago Amaxantalen zahar-etxean emakume bat beti isilik egon ohi dena; bada, haurren bisita egunean haiekin hitz egiten aritu da gustura. Hori nabarmendu dute zahar-etxeko dinamizatzaileek, bertakoei bisita hauek egiten dieten onuraren eta ekartzen dieten bizipozaren adierazle. Ilusioa, gogoa, emozioa, enpatia… darabilte irakasleek, halako ekintzek batzuei eta besteei ematen dietena azaltzeko. Onura bi norabidetakoa da, belaunaldi arteko harremanen inguruko artikuluan azpimarratu genuenez: adinekoak biziberritu egiten dira, autoestimua hobetzen dute eta umeen alaitasuna eta barrea kutsatzen zaie. Zaharren esperientziatik ere ikasten dute haurrek, baita beharra duten zaharrei lagunduz ere.
“Gizarte segregatua gara”
Auzoari irekita dagoen Eguzkitza eskolaren esperientzia xumea bezain aberasgarria da, baina irudikatzen duzu zahar-etxe batean haurreskola irekitzea? Artikulu honetan kontatu genuen: 400 adinekotik gora hartzen dituen Seattleko (AEB) zahar-etxe batean, astero bost egunez umeak eta zaharrak elkartzen dira Belaunaldiarteko Ikasketa Zentroa deituriko haurreskolan. Abestea, dantzatzea, margotzea, ipuinetan murgiltzea, janaria prestatzea, jolastea edo besterik gabe elkarrekin aritzea dira euren eguneroko jarduerak. Horren inguruko dokumentalaren egileak, Evan Briggs zuzendariak, zaharrekin eta zahartzaroarekin dugun harreman disfuntzionalaz gogoetatu nahi izan du: “Zer nolako balore sistema dugu, adin batetik aurrera jendeak lekurik ez izateko gizartean? Jakinduria eta esperientzia handia dago adinekoengan eta hori guztia galtzen ari gara”.
Bestalde, postalaren ekimenak gogora ekarri digu antzeko ekimena dutela martxan 38 herrialde baino gehiagotan: bisitarik jaso gabe bakarrik sentitzen den eta zahar-etxean dagoen adinekoetako bati (egokitzen zaizunari) gutuna idatz diezaiokezu, eta horretarako haren gustuen berri jasoko duzu aurretik. Azken finean, bakardadea da zahartzaroan zabaldua dagoen gaitz larrietako bat.
Aintzane Mariezcurrena Afan elkarteko psikologoak nabarmendu du “oso garrantzitsua” dela txikitatik alzheimerrari loturako zalantzak argitzea eta gaiaz hitz egitea, haurrek beldurrik izan ez dezaten.
DBHko 4. mailan eremuka irakastea planteatzen duen curriculum agindua bertan behera utzi du Kataluniako Auzitegi Nagusiak, aurrez Batxilergoan egin zuen gisan. Eremukako proiektuen aurkako salaketa Aspepc DBHko irakasle katalanen sindikatuak jarri zuen.
"Erronka izugarria" duen mahaia jarri du martxan Eusko Jaurlaritzak, 50 bat eragilerekin: eskola segregazioa gainditzeko neurriak adostea. STEILAS eta ELA sindikatuek ez dute parte hartu; Jaurlaritzak oinarri dituen politikek segregazioa betikotzen dutela diote.
Hiru urte bete dituzten 1.404 ikasle berri matrikulatu dituzte D edo B ereduetan, Nafarroan. Adin guztiak kontuan hartuz, 27.334 ikaslek ikasiko dute euskaraz. Matrikulen 67,8% ikastetxe publikoen sarean izan da.
Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.
Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]
Irailaren 1ean hasi dute ikasturtea Ipar Euskal Herrian, euskarazko eskaintzari dagokionez, hainbat berrikuntzarekin. Esaterako, Sohüta eta Luhusoko haur eskola publiko banak euskarazko murgiltze eredua eskainiko dute, eta Hazparneko Armand-David laborantza lizeoak euskaraz... [+]
Gordin esan dute Aiaraldeko ikastetxeok: euskalduntzea “arriskuan dago” eta ikastetxeek, bakarrik, ezin diote aurre egin “egoera larriari”. Autokritika egin, eta hamar konpromiso hartu dituzte, hezkuntza komunitateek praktikara eramatekoak. Era berean,... [+]
UEUk eta BadaLabek ikertzaile gazteei zuzendutako diziplinarteko ikerketa-proiektuen II. deialdia egin dute. Honen helburuak dira ikertzaile euskaldun gazteen arteko harremanak sendotzea eta ezagutza-arlo ezberdinetako ikertzaileak elkarlanean aritzea. Irailaren 22ra arte... [+]
Testuliburuen mailegutza, berrerabilera edota bigarren eskuko azokak ugaritu badira ere, ikasmaterialak gastua izaten jarraitzen du etxe askotan, dirulaguntzak dirulaguntza. Eskola-itzulerak batez beste 400 eta 500 euro arteko gastua ekarriko du Hego Euskal Herriko etxeetan,... [+]
Bost sexologoren formazioa jasoko dute Nafarroako hamabi ikastetxetako irakasleek: sexualitatea ikasleekin lantzeko edukiak eta proposamen pedagogikoak eskainiko dizkiete. Skolae programaren segida izango da, nolabait.
473 plaza eskaini dituzte eta 84 ez dira bete. Lehen Hezkuntzan, aldiz, ia lanpostu guztiak bete dira.
Azkenaldian buruari bueltak ematen ari natzaio, hezkuntza publikoaren egoerari. Aurtengo ikasturteko greba garaiak pasa dira eta lan hitzarmen berria sinatu zela denboratxo bat igaro da. Irakasleoi, onerako eta txarrerako, garai hartako odol beroa hoztu zaigula esango nuke. Ez... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]