Hau irakurtzen duzunerako, gaztandegiko esne-usaina apalagoa izango da. Esne-ontzia arin-arin irristatuko da, esnea berotzeko barruko urik gabe. Trasteak garbi eta bertan jasota, zain, otsaila noiz helduko, berriro esnearen epela sentitzeko. Hilabetetan, gaztandegiko oihartzunak ez du zer errepikaturik izango; geldirik egongo baitira pala, lira eta moldeak. Esne-jauzirik ez, dena lehor.

Sukaldetik ez da ardirik entzungo. Jezteko makinak ere isilik pasako ditu hurrengo hilabeteak; ez ardi, ez zereal, ez ate hotsik. Ardi marruak tartekatuago entzungo dira bazterretan; astean behin-edo ekarriko ditugu etxera –mineral-harrietan marruska dezaten, herrenak zaintzeko...–, baina ez da gauza bera izango...

Etxe ingurua garbiegi egongo da, hau irakurtzen duzunerako. Ezin jolastu arkorotzak ez zapaltzera.

Belardiak basamortu berdeak izango dira, ardirik gabe; zuriuneek utzitako hutsuneak ere berde, berdeegi dena.

Sudurrak jasoko duen munduak ez du ardi-lurrinik izango; ez egunero behintzat. Arditara joateko tira egingo digu, bi egunetik behin, usain-eztanda horren peskizan abiarazteko: segi mendian gora, arren, goazen ardiekin!

Ezin, bada, ezezkoa eman! Eta bagoaz mendira, arditara. Belardian egongo dira, zabal-zabal, larratzen; eta gu ikustean, deika hasiko dira; pelikuletan maitaleak elkartzen diren moduan bat egingo dute, artzainak eta ardiek. Lizarren kontra eseri, eta ardiz osatutako borobila izango du inguruan. Eskuek, sudurrarekiko elkartasunez, ardiak laztanduko dituzte, behin eta berriz; poroek gainezka egin arte. Eta kasualetik gutxi zuen enkontrua amaitutakoan, jada etxerako bidean, artzainak eskuak aurpegira eraman eta ardiak usainduko ditu, bere kontsolamendurako.

Joan-etorri horiek utzitako tarteetan, lanean ari dela, ardiak gogoan izango ditu artzainak. Gogoan, hurrengo negurako belarretan ari dela; berdin, sailak esku-motosegaz pasatzen dituenean ere.

Gogoan, udako azoka ekologikoetan gaztak saltzen ari dela edo abuztuaren hasieran ahariak eta ardiak batzen dituenean. Gogoan, urrian, garotan ari dela, ardiek negurako azpigarri goxoak izan ditzaten.

Dena hemendik sei hilabetera arkumeak jaioko diren esperantzarekin. Konturatu gabe, otsailetik aurrera jetzitako esneaz egingo dituen gaztekin amestuko du. Denak ere herrikideak elikatzeko.

Hau irakurtzen duzunerako, orain bukatutakoak hasiera emango dio etorkizuneko artaldeari. Eta etortzeko dagoen herriari.

Enegarren aldiz.