Gaurko matxismo egoerez hainbat apunte

  • Maitena Monroy-k autodefentsa feministari buruzko hitzaldia eman zigun Larraulen, asteartean. Hamaika ideia landu zituen, barruak mugitzen eta zerpentsa ematen dutenak. Hemen batzuk, zerrendatuta:


2013ko martxoaren 08an - 00:00
Azken eguneraketa: 2015-02-26 13:37

 

- Erasoen %80 inguruko gizonengandik jasotzen da. Herri afarian eskua izterrean pausatzen dizunaren adibidea jarri zuen. Ongi dago jakitea halakoetan erasotzailearen jarrera zein den: egindakoa gutxietsiko du (laztan bat besterik ez da, neska), zure erantzuna neurriz kanpokotzat joko du (nola jartzen zaren, tokiz atera duzu kontua), errua zurea dela esango dizu (probokazioaren ipuina)…

- Erasoei aurre egiteko klabea norberaren burua indartzea da. Norbera da definitzen duena errespetatua edo erasotua sentitu den, gorputza norberarena da, norberaren burua maitatu behar da (maitatzen ez dena ez baita defenditzen)…

- Terrorean oinarritzen da gizarte matxista (ikus Larrun). Gizarte erdia beldurrez bizi da, bakarrik ibiltzeko, erantzuteko (kontuz, ez ote den erasokor jarriko), nahieran janzteko… Beldur hori haustea eta hurrengo belaunaldiei ez transmititzea da gakoa. Imaginazioa eta komunikabideek puztutako mamuak desitxuratuak dira, ez datoz bat errealitateko datuekin. Nerabeei “ez ibili bakarrik, kontuz gauean” eta abar esan beharrean, arrisku egoerei aurre egiteko klabeak ematea.

- Atzeraldian gaude. Lehenago politikoki itsusiak ziren esaldiak barra barra botatzen dituzte orain agintariek. “Krisi”aren (Monroyk Estafa dela zehaztu zuen) aitzakian, ezkutuan zirauten diskurtsoak azaleratu dituzte politikariek, maskara kendu dute. Arrisku ederra, urteetan lortutakoa kolpean galtzeko.

- Amatasun klase bat goresten da, berriz. Kasualitatea, Rajoyk denentzat lanik ez zegoela eta emakumeak etxera itzuli beharko zirela esan zuen. Amatasuna aukera bat da, eta berau nola bizi norberaren ardura, baina bizitzako helburutzat amatasun klase bat saltzen eta publizitatzen digutenean… malo.

- Emakumeak ez gara gizakiak, ez geure gorputzaren jabe. Gizakiari berezko zaizkio duintasuna eta autoritatea, gizonari ez zaizkio berauek kuestionatzen, eta emakumeak aldiz, baldintza batzuetan eskuratzen ditu: gorputzarekin. Emakumeak bere gorputzaz desjabetu dira (bere gorputza nahieran gestionatzen duen emakumea ez da duina, emakumeak edertasunarekin eta gaztetzeko kremekin mantentzen du autoritatea eta duintasuna), beraz, badugu berreskuratzen lanik.

- Maitasun erromantikoak kapitalismoa iraunarazten du (ikus Mari Luz Estebanen elkarrizketa). Emakumeok maitasunean zentratuta eraiki dugu gure nortasuna, printzesa izateko desiotik: printzipeak salbatuko duena, maitasunaren bidez lortuko duena bere autoritatea eta gizarteko lekua, non bizitzako gauzarik inportanteena bikote bizimodua izango den (eta seme-alabak horren fruitu). Halaxe azaldu omen zion bere ilobari Monroyk: “printzesa izan nahi duzu? Hor duzu Espainiakoa, Letizia. Lehen kazetari famatua zen, bere hitza milaka ikuslek aditzen zuen. Orain senarraren ondoan agertu behar du, eta senarrak baimena ematen dionean hitz egin dezake”. “Tira, nik soinekoak nahi nituen” erantzun zion ilobak. “Primeran! Zuk nahi bezalakoa erosiko dizugu, baina horretarako ez duzu printzesa izan beharrik”, Monroyk. Maitasuna (eta gaurko gizartean ondorioz, bikotea) bizitzaren zentru duenak, zer egiten du ondokoa printze urdina ez denean, eguneroko bizitzan baldintza batzuekin gustura ez dagoenean? Ondokoa idealizatu, ez dena printze urdin bihurtu. Astindu ederra, zer desioren baitan eraiki garen pentsatzea, bizitzan inportanteena norberarentzat zer den aztertzea, bikoteak eta gainerako harremanek duten pisua ponderatzea…

Bihotzez eskerrak eta besarkada bat Monroy, errealitatea ulertzeko azalpen batzuk eman izanagatik, askatasun zirrikituek norberaren loturak sentituarazten eta barruak kolokan jartzen badizkigute ere.

Ohar bakar bat kapitalismoaren aurka eta beste mundu baten alde ari zareten politikari eta liderrei: irakurri teoria feministak, bildu feminismoan dabiltzanekin, enpapatu gaian, eta berridatzi egungo egoeraren analisia eta etorkizunerako planteamenduak. Ulerkaitza zait feminismoan jantzi gabe gizarte erdiaren zapalkuntzan oinarritzen den sistema aldatzea pretenditzea, Ttika Rekaltek esan zuen bezala.

Oharra: Estitxu Eizagirreren Gaitzerdi blogetik ekarritako artikulua.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Feminismoa
2025-06-05 | Gedar
Urteko lehen lauhilekoan, ia 2.000 emakumek salatu dute indarkeria matxista EAEn

Sexu-erasoak, bikotekideen edo bikotekide ohien erasoak eta bestelako senideek egindakoak hartu dituzte kontuan zenbaketan. Bizkaian, %29 egin dute gora salatutako sexu-erasoek.


2025-06-04 | June Fernández
Meloi saltzailea
Ulertezina ulertzea

13 urteko mutil bat da Adolescence telesailaren protagonista, bere eskolako neska bat erailtzeagatik atxilotua. Lau kapitulutan zehar saiatuko gara ulertezina ulertzen, baina gidoilariek ez digute azalpen errazik emango, baizik eta bullying dinamika nahasiak, manosferaren eragin... [+]


Gorputz hotsak
“Musika da mina kudeatzeko eta kanalizatzeko modu bat”

Ilusioz mintzo da Shrabani Aranzabe-Pita (Orissa, India, 1999) musikari, ikerlari eta pedagogoa. Alkizan (Gipuzkoa) hazi eta hezi da. Pandemian minbizia izan zuen, eta prozesu onkologiko horretatik Naturaren Doinuak jaialdia eta proiektua sortu du. Aurtengo jaialdia ekainaren... [+]


Antiwokismoa: eskuin muturraren maskara berria
Jule Goikoetxea: “Euskal Herrian ere Trumpek eta Mileik gorroto duten guztia da woke”

Mundu mailan abiadura handian garatuz doan ideologia eta mugimendua dugu antiwokismoarena. Boterera arribatzeko eskuin muturreko agintariek duten arma berria da, eta berdin-berdin zabaltzen ari da herriko karriketan, unibertsitateetako korridoreetan zein telebista platoetan. Eta... [+]


2025-05-21 | Nekane Txapartegi
Borrokak lotu nahian

Bisita, bizipen eta hausnarketa egunak izan ditut maiatzekoak. Hor nabil, intersekzionalitatea nola gauzatu, borrokak lotu nahian, bertsolarien moduan puntu guztiak esan nahian, potorik egin gabe...

Lan egiten dudan LoRa irrati komunitariotik, Maiatzaren 1erako... [+]


Irakasleak armairutik ateratzea zergatik da garrantzitsua?

Galdera horri erantzun dio hainbat irakasle ez-heterok, eta gogoetarako gako ugari utzi dituzte. Mundua deskubritzen eta identitate(sexual)a eraikitzen ari diren haur eta gazteek erreferente anitzak izatea eta eskolan denok espazio seguru eta erosoa aurkitzea ederra baita.


San Ixidro

Aurten ez dut aparteko ilusiorik San Ixidro egunerako. Ez dut girorik aurkitzen. Ingurura begiratu eta giro ospela. Burua lanean jarri behar izan dut epeltasun bila, eta hara non, azaldu zaizkit gure gazten zain hilabeteak daramatzaten lagunen irribarreak. Bihotza epelxeago dago... [+]


LGTBIfobiaren Kontrako Eguna
“Ez utzi zirrikiturik diskurtso faxista kamuflatuen normalizazioari”

Maiatzaren 17an LGTBIQ+fobiaren Kontrako Eguna dela-eta, “bizi dugun oldarraldi atzerakoia” , “transfobiak hartu duen indarra” eta “instituzioen utzikeria” nabarmendu dituzte kolektiboaren bueltako elkarteek. Zenbait instituzioren kapitalismo... [+]


Gorputz hotsak
“Ikasi behar dugu ez dela normala izugarrizko mina izatea hilekoarengatik”

Sare sozialetako argitalpen baten bidez, otsailaren 23an, Ane Santesteban txirrindulariak (Errenteria, Gipuzkoa, 1990) endometriosia daukala iragarri zuen. Diagnostikoak lagundu egin dio ulertzen zergatik batzuetan gaizki sentitzen den bizikletan: “Kisteak aldaka okertzea... [+]


“Haurren jakin-min erotikoa kriminalizatzen, moralizatzen eta patologizatzen dugu helduok”

Ludotekan, gazte txokoan, udalekuetan... batzuk musukatzen ari direla, beste hark zakila erakutsi duela eta honakoak gorputzarekiko irainak jaso dituela, hori guztia kudeatzea ez dute erraza hezitzaileek. Adibide praktikoz lagunduta, 'Nola landu sexualitatea hezitzaileon... [+]


Euskal Herriko Emakumeen* Mundu Martxak “lurraren defentsan” mobilizatu da eta Gazte Feministak Zaldibarreko Baterajotzearen berri eman du

Larunbatean Donostian amaitu den "gerra eta kapitalismoaren kontrako" Euskal Herriko Emakumeen* Mundu Martxaren VI. ekintza izan da. Euskal Herriko Gazte Feministak Baterajotzea deitu du urriaren 31tik azaroaren 2ra, Zaldibarren. "Kaleak hartu eta konspirazio,... [+]


“Indarkeriarik gabeko gorputz eta lurraldeen alde”, VI. Emakumeen* Mundu Martxa

Maiatzaren 10ean egingo dute: Bardean hasi eta Donostiako manifestazioraino. Lurraren defentsa, migrazio politikak eta indarkeria matxista izango ditu ardatz.


Eguneraketa berriak daude