Euskarazko kultura EAEko Hezkuntza Legearen “lehen lerroan” egon dadila eskatu dute Donostian
EAEko Hezkuntza Legeak euskarazko kulturaren transmisioa berma dezala eskatu dute hainbat kultur eragilek Donostian. Ostegun goizean egindako agerraldian ezinbestekotzat jo dute une hau baliatzea kulturgintza eskoletan jorratzen den modua lehen lerrora ekartzeko.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
“Azken hamarkadetan kultur sorkuntza zabaltzeko, transmititzeko eta gizarteratzeko moduak eraldatu egin dira”, azaldu dute Donostiako Paseo Berrian bildutako eragileek. Kezka eragiten du aldaketa horiek sortutako egoerak: “Azken urteotako inkesta zein azterketek erakutsi dutenez, eten bat gertatu da eta gaur egun hezkuntza arautuak ez du bermatzen euskarazko kulturgintzaren transmisioa”.
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako Hezkuntza Lege berriak transmisio hori behar bezala gerta dadin joka dezakeen rola azpimarratu dute eta horrek “hezkuntza eraldatzailea” lortzeko bidean daukan garrantzia.
Horregatik, agerraldian parte hartu duten eragileek eta atxikimendua adierazi duten sortzaileek, beren burua eskaini dute euskarazko kulturgintzaren transmisioa legean jasota gera dadin. “Hartu beharreko neurrien proposamen, eztabaida eta adostasun prozesuan parte hartu nahi dugula” diote.
Eragile eta sortzaile ugariren babesa
Honakoak dira adierazpenarekin bat egin duten eragileak: Ahotsenea, Aiaraldea Ekintzen Faktoria, Bertsozale elkartea, Dantzan, Elkar Fundazioa, Euskal Aktoreen Batasuna (EAB), Euskal Editoreen Elkartea (EEE), Euskal Herriko Antzerkizale Elkartea (EHAZE), Euskal Herriko Dantza Profesionalen elkartea (ADDE), Euskal Idazleen Elkartea (EIE), Euskal Itzultzaile, Zuzentzaile eta Interpreteen Elkartea (EIZIE), Euskal Herriko Trikitixa elkartea, Euskaltzaleen Topagunea, EuskalPEN, Galtzagorri, Gerediaga, Ibaia, Jakin, Lanartea, Tupust! eta Xabiroi.
Ekimenaren lehen urratsa besterik ez da izan. Aurrera begira, sortzaileekin eta kulturzaleekin bidea egiteko asmoa adierazi dute, sarea indartuz eta sendotuz. Dagoeneko sortzaile askok adierazi du ados daugoela egindako eskariarekin, besteak beste, Amaia Lasa eta Yolanda Arrieta idazleak, Beñat Gaztelumendi eta Oihana Iguaran bertsolariak, Joseba Tapia eta Peter Ansorena musikariak edo Irene Aldasoro itzultzailea. Agerraldian izan ez arren, sortzaileen zerrenda luze batek ere bat egin du, aldarrikapenak euskal kulturaren gaur egungo diziplina eta joera ugari ordezkatzen dituela erakutsiz.
2019tik lanean
Adierazpenaren sustatzaileek azaldu dutenez, 2019ko urrian Azpeitian egindako jardunaldi batzuetan dago ekimen honen iturburua: “Sormenean hezi, kulturan bizi” izenburupean, hainbat eragilek euskal kulturaren gaur egungo egoerari buruzko diagnostikoa egin zuten, esperientziak elkartrukatzeaz gain. Jardunaldiek “argi utzi zuten kultur sorkuntzaren transmisioa egituratzeko eta sendotzeko premiazkoa zela kultur eragileon arteko eta kultur transmisioan dihardugun eragileon arteko saretzean urratsak egitea”.
Hain zuzen, sare hori josteko lanetan ari zirenean etorri da EAEko Hezkuntza Legearen inguruko eztabaida. Horregatik iruditu zaie premiazkoa alor horretan kulturgintzatik ikuspegi bateratua gizarteratzea, “geuk ere ahotsa hartzea etorkizuneko legeak euskal kultur sorkuntzaren transmisioa hezkuntzan berma dezala eskatzeko”, eragileen hitzetan.
Euskal diasporaren Boiseko Jaialdiaren testuinguruan, Etxepare Euskal Institutuak eta AEBetako euskal erakunde NABOk euskararen irakaskuntza sustatzeko akordioa sinatu dute. Hori horrela, AEBetako Euskal Etxeek euskara "sustatuko eta trinkotuko" dute, eta Jaurlaritzak... [+]
Joan den astean aurkeztu ziren proiektuaren inguruko entzuketa prozesuaren emaitzak, eta Guggenheim Urdaibai egitearen kontrako iritziak gailendu ziren. Busturialdearen beharrei "arduraz" erantzutea exijitu die plataformak, eta proiektuaren inguruko informazio eta... [+]
Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak bultzatuta eta Agirre Lehendakaria Center erakundearen eta New Yorkeko Columbiako Unibertsitatearen gidaritzapean egindako entzuketa prozesuaren emaitzak aurkeztu dituzte uztailaren 23 honetan. Museoa eraikitzearekin sustatuko... [+]
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Lau urtero hiru txapelketa jokatzen ari da Oihana Bartra Arenas azken hogei urteetan. Bertsolaritza lehia baino gehiago dela jakitun da, baina lehia uzteak ekar lezakeen amildegiak beldurra ematen dio.
Ekologistak Martxanek Bandera Beltzak 2025 txostena argitaratu du, urtero legez, "itsasertzeko kutsadura eta ingurumen-kudeaketa txarraren kasu esanguratsuenak ezagutarazteko". Hego Euskal Herriko kostaldeari dagokionez, Bilboko superportuari eta Getariako arrain... [+]
Euskararen Erabilera Biziberritzeko Biltzarra iragarri dute 2027rako. Irail honetan hasiko dute bidea. Hainbat arlotako 270 lagun bildu dira ekitaldian, eta herritar guztiei luzatu die gonbita Imanol Pradales lehendakariak: "Asmoa da bi urteko epean lanketa zabala eta... [+]
Ziburuko Euskal Liburu eta Diskoen Azokak 6. edizioa izango du aurtengoa. Ekainaren 7an egingo da, ohi bezala larunbatez, Baltsan elkarteak eta ARGIA komunikabideak antolatuta. Atarian, sorkuntzaren gibelean dagoenaz mintzatzeko, maiz bistaratua ez den baina zorionez geroz eta... [+]
1920ko hamarkadan, Brasilgo hainbat artista, idazle eta pentsalarik bere herriarentzako nortasun propioa eta modernoa sortzeko proiektu kultural berritzaileari ekin zioten. Horrela, Oswald de Andrade poetak Brasilgo modernitate kulturala izango zenaren gidaliburu gisa Manifestu... [+]
Bilboko Guggenheimeko museoaren kanpoaldean bildu dira plataformako kideak, bertan zuelako bere lehen agerraldi publikoa Bilboko Guggenheim Museoko zuzendari berri Miren Arzallusek. Landuko dituen ildoez hitz egiteko "goizegi" dela adierazi du Arzallusek, nahiz eta... [+]
Lantegia espazioa, Esperantza liburutegia, Arte Ederren Museoko eta Euskal Museoko lanak, Urdaibaiko Guggenheim proiektua... Ugari dira Bilbon eta Bizkaian kulturaren ikuspegi utilitarista eta pribatizazioa agerian uzten dituzten adibideak. Alde Zaharreko haur eta gazteentzako... [+]
2021ean hasi ginen Guggenheim Urdaibai proiektuaren inguruko lehen oihartzunak entzuten…Bai ala bai egingo zela esan zigun orduko Unai Rementeria ahaldun nagusiak. Bere esanak indartzeko, 40 milioi euro utzi zituen “blindatuta” museoak eraikitzen zirenerako... [+]
Igande arratsaldean Greenpeace-ko 30 kide inguruk Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu dute Bilboko Guggenheim museoan. Hamar landare eta animalia-espezie errepresentatu dituzte.
Guggenheimaren patronatuakbi urteko epea jarri dio bere buruari proiektuaren alderdi guztietan lan egiteko, “zalantzarik gabe” hartu behar baita kontuan biosfera erreserba batean kokatuko dela. Pello Otxandianok zalantzan jarri du proiektuari 500 milioi euro... [+]