Euskaraz erantzundako Baxoko filosofia azterketak ez dituzte zuzendu, “izaera politikoa” dutela argudiatuta
Filosofiako proba euskaraz idaztea “izaera politiko eta aldarrikatzailea” duen ekintzatzat ikusi dute zuzentzaileek, azterketa frantsesez baino ezin baita egin. Ikasleetako bati, baina, etsamina zuzendu diote eta 20tik 12 puntu lortu ditu.
Filosofiako azterketa euskaraz egin duten Bernat Etxepare lizeoko ikasleek ez dute proba gainditu, unibertsitatera joan baino lehen egin behar duten azterketa euskaraz egiteagatik. Zuzentzaileek etsaminetan egidako oharretan gaitzetsi egin dute euskaraz idazteak duen “izaera politiko eta aldarrikatzailea”. Bakar bat izan da Filosofiako proba Baxoko batez bestekoan kontuan hartzea lortu duen ikaslea, Euskal Irratiek zabaldu dutenez: 12 puntu lortu ditu 20tik.
Gainerakoen artean, 20 puntuko proban 6 puntukoa izan da baloraziorik altuena. Gazteek azterketa osoa euskaraz idatzi zuten, hasieran frantsesez idatzitako ohar bat izan ezik. Bertan, “euskaraz ikasteko nahia” azaldu zuten.
Irakasleek ez zuten zuzendu euskaraz idatzita zegoena, eta hasierako aldarrikapen testu horren balorazioa baino ez zuten egin. Kazeta.eus hedabideak irakasleek egindako hainbat ohar bildu ditu. Horietako batek horrela azaltzen du: “Nota sarrerari dagokio, soilik hau frantsesez izan delako idatzia. Garapena euskaraz dago. Nozioen analisiek zorroztasun eskasa dute. Sarreraren bukaera aldarrikapen bat da”.
Beste batek “arrazoi militanteengatik” egindako azterketa dela azaltzen du, eta ez dela oinarrizko arauak errespetatuz egin: “Kopia ezin da balioetsi bere edukian”. Hirugarren batean, euskaraz idatzitako probak “eskakizun metodologikoak” betetzen ez dituela azaldu du zuzentzaileak, eta ikasleak ez duela “gaiaren analisirik” egin. Lana euskaraz egiteko ezintasuna ere nabarmendu dute oharretan: “Eskaturiko itzulpena jaso gabe, nik ezin dut 5/20 gainetik igo”.
Lehen protestak
Azterketaren bukatu ondoren, Bernart Etxepare lizeoko ikasleek agerraldia egin zuten Euskadi Irratiaren aurrean. Hedabideari azaldu ziotenez, “etorkizunean azterketak euskaraz egiteko bidea erakitzen” lagundu nahi dutelako egin zuten azterketa euskaraz. “Arazoa ez da frantsesez dugun gaitasuna, azterketako notek argiki frogatzen baitute gainerateko lizeoetako ikasleen pare ibiltzen garela. Euskaraz ikasteko eskubidean datza auzia. Azterketa honetan frantsesez erantzun behar izateak sinbolikoki ere euskarari garrantzia kentzen dio, euskarazko irakaskuntza bigarren mailan utziz", gehitu zuten gazteek.
Bestalde, Frantziako Gobernuak hizkuntza gutxituak arautzen dituen Molac legean egindako aldaketen kontra agertu ziren. Euskarazko murgiltze ereduari eragiten dion laugarren artikulua Konstituzioaren aurkakoa zela ebatzi zuten maiatzean.
Brebeta, arazo bera
Brebeta, 14 eta 15 urteko ikasleek kolegioko eskolaratzea gainditzeko egin behar duten azterketa, ekainaren 28 eta 29an egin zuten Frantziako Estatuan. Seaskako ikasleek ekaina eta uztailean zehar hainbat elkarretaratze eta ekitaldi —Amikuzeko kolegioa okupatzea kasu— egin zituzten azterketa hauek euskaraz egin ahal izatea aldarrikatzeko. Baxoarekin gertatzen den moduan, frantsesez baino ez dakiten irakasleek ebaluatzen dituzte azterketak.
“Geldi euskara zapaltzea” lema berriz hartu du Euskal Herrian Euskaraz taldeak larunbatean egin duen prentsaurrekoan. Maiatzaren 17an, esaldi hori Baionako suprefeturan tindatzeaz akusaturik, irailaren 10ean epaituko dute Gorka Roca Torre.
Ikasturte honetan, lehen mailako ehun eskola elebidunetan 5.700 ikaslek ikasiko dute. Bigarren mailan hamasei kolegio eta lau lizeotan 1.600 dira. Zailtasun nagusia aurten ere kolegioan euskararen eta frantsesaren arteko oren parekotasuna erdiestea da.
Uda hasiera. EHZ festibalaren biharamuna (atx, buruko mina). Ikasturte kargatu baten ondotik, hatsa hartzeko gogoa. Burua hustu. Funtsezko elementuei berriz konektatu. Familian denbora hartu, aspaldiko lagunak berriz ikusi eta eguneroko borrokak (pixka bat) pausan eman... [+]
Maddi Kintanak Baiona, Angelu eta Miarritzeko gazteen euskara aztertu du bere tesian. Hitz berriak sortzen dituzte baina baita hitzak beste hizkuntzetatik hartzen ere, besteak beste, interneten eraginez.
"Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara" jardunaldian parte hartu zuen Katixa Dolhare Zaldunbidek. Seaskak eta UEUk antolatu Udako Ikastaroen barne. Bere problematikak horiek ziren: Zer leku du literaturak hezkuntza programetan eta nola landu euskal... [+]
Iñaki Iurrebaso soziolinguistak euskararen egungo egoeraren argazkia egin du Baionan iragan zen Hizkuntz politikari buruzko ikastaroan, muga-gaindiko ikastaroen kari.
Mugaz gaindiko uda ikastaroak abiatu dira astelehen honetan ostiralera arte irauteko Baionan eta Hizkuntza Politika berrirako urratsak Ipar Euskal Herrian aztertuko da.
Aspaldiko aldarrikapena onartu du Frantziako Gobernuak: laborantza lizeo pribatuetan formakuntza elebidunak eskaini ahal izango dira, “esperimentazio pedagogiko” gisa, alegia frantsesez bakarrik ez, euskaraz ere irakatsi ahalko da. Donapaleun eta Hazparnen baliatuko... [+]
Euskararen biziberritzea Ipar Euskal Herrian jardunaldia antolatzen du ostiral honetan Baionan Euskaltzaindiak. Euskararen alde egiten dena eta ez dena eztabaidatzeko mementoa izango da. Eragileak eta politikariak bilduko dira egun osoan.
Laborantza lizeoetan tokiko hizkuntzetako irakaskuntza sailen sortzea eztabaidatua izan da frantses legebiltzarrean. Legearen zuzenketa proposatu du Iñaki Etxaniz legebiltzarkideak.
Berrogei argitaletxe eta diskoetxe, horietarik bederatzi berri, eta 120 salmahai bosgarren Ziburuko liburu eta disko azokan. Ekainaren lehenean ospatuko dute Baltsan elkarteak eta Argia hedabideak
Herribiltza taldeak joan den ostiralerako egindako deialdian, Baionako suprefeturaren hormetan egin zuten tindaketa bost lagunek. Horien artean zegoen Gorka Torre; komisarian eduki du Poliziak 24 orduz, eta irailean epaituko dutela jakinarazi diote astelehen goizean.
Nola ezar euskara, gal-bidean, ahal-bidean eta zabal-bidean? Galdera horri ihardukitzen entseatuko da Mattin Irigoien Zabalik elkarteko kidea, ostegun honetan eskainiko duen mintzaldian.
Matriarkatuaz doktore tesia egina da Anne-Marie Lagarde eta, gurean, gaiari buruzko espezialista egina da. Batean prima, bestean kadet, gure herrietako matriarkatua zertan zen deskribatu eta interpretatu digu, munduan diren formula matriarkalen berri emanez, eta bere historia... [+]